Mars Atmosphere and Volatile Evolution
MAVEN (ang. Mars Atmosphere and Volatile EvolutioN, pol. ewolucja atmosfery Marsa i jej ulatywania) – sonda kosmiczna amerykańskiej agencji NASA, sztuczny satelita Marsa. Należy do programu Mars Scout.
| |
| Zaangażowani | |
|---|---|
| Indeks COSPAR |
2013-063A |
| Rakieta nośna |
Atlas V 401 |
| Miejsce startu | |
| Cel misji | |
| Orbita (docelowa, początkowa) | |
| Okrążane ciało niebieskie | |
| Perycentrum |
125 km[1] |
| Apocentrum |
6220 km[1] |
| Czas trwania | |
| Początek misji |
18 listopada 2013 (18:28 UTC) |
| Wymiary | |
| Wymiary |
wys. 3,47 m, szer. 2,29, rozp. paneli baterii słonecznych 11,43 m[1] |
| Masa całkowita |
2454[2] kg |
| Masa aparatury naukowej |
65[2] kg |
Wybrana 15 września 2008 roku spośród 20 zgłoszonych na konkurs ogłoszony przez NASA we wrześniu 2006. Start sondy odbył się 18 listopada 2013 roku o 18:28 UTC z kosmodromu Cape Canaveral Air Force Station[2]. Wejście na orbitę Marsa nastąpiło 22 września 2014 roku[2][3]. Orbita MAVEN przybliży go do Marsa na odległość około 150 km i oddali do 6220 km. Po roku orbitowania wykonano cztery z planowanych pięciu zbliżeń do powierzchni Marsa na odległość 125 km.
Sonda bada atmosferę, klimat i pogodę na Marsie. Badania przeprowadzone przez statek mają pomóc odpowiedzieć na pytania dotyczące przeszłości planety, a szczególnie sposobu w jaki w przeszłości utraciła część atmosfery, kiedyś gęstszej. By się dowiedzieć, co spowodowało utratę wody, sonda zbada stosunek deuteru do zwykłego wodoru w górnych warstwach atmosfery. Podstawowa misja naukowa sondy rozpoczęła się 26 listopada 2014 roku i zaplanowana jest na jeden ziemski rok, po tym czasie MAVEN pozostanie na orbicie i będzie nadal zbierała dane[4].
Sonda przekazała pierwsze zdjęcia górnych warstw atmosfery Marsa wykonane w ultrafiolecie. Widoczna jest rozległa chmura atomowego wodoru i znacznie ciaśniejszą otoczkę atomowego tlenu. Gazy te powstają w wyniku dysocjacji pary wodnej i ditlenku węgla (CO2), które są obecne w atmosferze planety[5].
Planowanie misji rozpoczęło się w 2009 roku przez University of Colorado, z dotacji celowej o wartości 6 mln USD. Planowany całkowity koszt misji to 671 mln USD[1]. Projektem kieruje Centrum Lotów Kosmicznych imienia Roberta H. Goddarda. Statek zbudowała firma Lockheed Martin Space Systems w oparciu o sondy 2001 Mars Odyssey i Mars Reconnaissance Orbiter.
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d MAVEN Press Kit. NASA, listopad 2013. [dostęp 2013-11-19]. (ang.).
- ↑ a b c d William Graham: Atlas V launches MAVEN en route to Martian adventure. [w:] 2013-11-17 [on-line]. NASASpaceFlight.com. [dostęp 2013-11-19]. (ang.).
- ↑ Dwayne Brown, Nancy Neal Jones, George Diller: NASA Launches Mission to Study Upper Atmosphere of Mars. [w:] RELEASE 13-342 [on-line]. NASA, 2013-11-18. [dostęp 2013-12-05]. (ang.).
- ↑ NASA’s MAVEN Celebrates One Year at Mars. [w:] 2015-09-22 [on-line]. nasa.gov.com. [dostęp 2015-10-03]. (ang.).
- ↑ Marek Muciek. Kronika. „Urania - Postępy Astronomii”. 774, s. 7, 2014-11-01. Polskie Towarzystwo Astronomiczne. Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii. ISSN 1689-6009. (pol.).
Bibliografia edytuj
- NASA Selects ‘MAVEN’ Mission to Study Mars Atmosphere. NASA, 2008-09-15. [dostęp 2013-01-05]. (ang.).
Linki zewnętrzne edytuj
- MAVEN na stronach University of Colorado (ang.)
- Mars Atmosphere and Volatile EvolutioN (MAVEN). [w:] NSSDC Master Catalog [on-line]. NASA. [dostęp 2013-11-30]. (ang.).