Mecz lekkoatletyczny Polska – Stany Zjednoczone 1958
Mecz lekkoatletyczny Polska – Stany Zjednoczone 1958 – zawody lekkoatletyczne, które odbyły się w dniach 1 i 2 sierpnia 1958 roku na Stadionie Dziesięciolecia w Warszawie.
Kapitanami drużyn byli miotacze – oszczepnik Janusz Sidło oraz młociarz Harold Connolly[1]. Każdego dnia zawody śledziło z trybun warszawskiego obiektu około 100 tysięcy widzów – jest to do dziś najliczniejsza widownia w historii zawodów lekkoatletycznych na świecie[2][3]. W spotkaniu na stadionie w Warszawie wystąpiło 49 zawodników USA (17 kobiet i 32 mężczyzn) oraz 50 Polaków (16 kobiet i 34 mężczyzn)[1]. Warszawski mecz zakończył się ostatecznie zwycięstwem drużyny USA 115 do 97 wśród mężczyzn oraz triumfem Polek 54 do 52[4]. Było to pierwsze w historii spotkanie lekkoatletycznych drużyn Polski i Stanów Zjednoczonych[5][6][7].
Do spotkania z USA, męska reprezentacja Polski, nazwana przez niemieckich dziennikarzy wunderteamem[2], przez dwa lata nie przegrała meczu międzypaństwowego, notując serię 14 zwycięstw począwszy od meczu przeciwko Norwegii w dniach 24 i 25 września 1955 w Poznaniu[6]. Międzynarodowe sukcesy zawodników sprawiły, iż w owym czasie lekkoatletyka stała się w Polsce sportem narodowym[8].
Historia edytuj
Pierwszy raz po II wojnie światowej lekkoatleci amerykańscy wystąpili w Polsce w roku 1947 – Polski Związek Lekkiej Atletyki zaprosił do udziału w mityngu w Katowicach przebywających w owym czasie w Czechosłowacji reprezentantów USA[9]. 27 lipca na katowickim stadionie wystartował m.in. ówczesny rekordzista świata w rzucie dyskiem Robert Fitch, który wygrał pchnięcie kulą (15,41) oraz rzut dyskiem (53,38)[9].
Rozegrany w pierwszych dwóch dniach sierpnia 1958 roku mecz reprezentacji Polski i USA nie był wcześniej zaplanowany w światowym kalendarzu lekkoatletycznym – udało się go przeprowadzić przy okazji pojedynku Amerykanów z reprezentacją Związku Radzieckiego, który miał miejsce od 28 do 30 lipca w Moskwie[1]. Mecze w stolicach ZSRR i Polski były odpowiednio trzecim i czwartym oficjalnym meczem międzypaństwowym drużyny amerykańskiej – wcześniej w 1938 rywalizowali z drużyną III Rzeszy oraz w 1949 ze Skandynawią[1].
Do reprezentacji USA na pojedynki w Europie zostali powołani ówcześni mistrzowie oraz wicemistrzowie kraju – w Warszawie nie wystąpili jednak m.in. mistrz olimpijski z Melbourne w biegach na 100 i 200 metrów oraz sztafecie 4 x 100 metrów Bobby Joe Morrow[1][10] oraz złoty medalista igrzysk z 1956 w rzucie dyskiem Al Oerter[10][11]. W składzie drużyny USA znalazło się czterech ówczesnych indywidualnych mistrzów olimpijskich (Tom Courtney, Glenn Davis, Parry O’Brien i Harold Connolly), jeden w sztafecie (Ira Murchison) i jedna złota medalistka igrzysk z Helsinek z roku 1952 – sprinterka Barbara Jones[1][12]. Na warszawskim stadionie wystąpili także inni medaliści olimpijscy – Isabelle Daniels, Margaret Matthews, Willye White, Eddie Southern i Josh Culbreath[1].
W składzie reprezentacji Polski znalazł się ówczesny wicemistrz olimpijski w rzucie oszczepem Janusz Sidło[13], finaliści igrzysk w Melbourne: skoczek w dal Kazimierz Kropidłowski, tyczkarz Zenon Ważny oraz sprinterzy Marian Foik, Edward Szmidt i Zenon Baranowski[6]. Na stadionie w Warszawie nie pojawili się natomiast złota medalistka igrzysk z 1956 roku Elżbieta Duńska-Krzesińska oraz finalista tej imprezy oszczepnik Jan Kopyto[1][13].
W biegu na 3000 metrów z przeszkodami Jerzy Chromik ustanowił (trzeci raz w karierze[8]) rekord świata uzyskując – 2 sierpnia – czas 8:32,0[14]. Wynik lepszy od poprzedniego rekordu globu (8:35,6), który 12 dni wcześnie ustanowił w Tallinnie reprezentant ZSRR Siemion Rżyszczyn, uzyskał także drugi na mecie warszawskiego biegu Zdzisław Krzyszkowiak[6][14]. Podczas meczu ustanowiono osiem rekordów krajowych – cztery rekordy Polski i tyle samo rekordów Stanów Zjednoczonych[15].
Za największą sensację meczu uznano zwycięstwo Zbigniewa Makomaskiego nad Courtneyem w biegu na 800 metrów.
Rezultaty edytuj
| WR – rekord świata | | NR – rekord kraju | AR – rekord kontynentu | SB – najlepszy wynik w sezonie |
Mężczyźni edytuj
Kobiety edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h Stefan Pietkiewicz i Janusz Rozum, O meczu ów… [online], Polski Związek Lekkiej Atletyki [dostęp 2011-06-03] (pol.).
- ↑ a b 90 lat polskiego sportu. Warszawa: 2011, s. 30-31.
- ↑ Jan Mulak, Książka… bez żadnego tytułu [online], mulak.art.pl [dostęp 2011-06-03] [zarchiwizowane z adresu 2015-04-29] (pol.).
- ↑ Deluga: mecz Polska-USA w 1958 roku najmilszym wspomnieniem [online], sportowefakty.pl [dostęp 2011-06-03] [zarchiwizowane z adresu 2009-12-09] (pol.).
- ↑ Witold Gerutto, Maciej Wawrzykowski, Otton Pieszewicz, Zdzisław Drozdowski: 50 lat PZLA – Rocznik Jubileuszowy 1968. Warszawa: Wydawnictwo Sport i Turystyka, 1969.
- ↑ a b c d Zbigniew Łojewski, Tadeusz Wołejko: Osiągnięcia Polskiej Lekkiej Atletyki w 40-leciu PRL. Mecze Międzypaństwowe I Reprezentacji Polski seniorów – mężczyźni. Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 1984.
- ↑ Zbigniew Łojewski, Tadeusz Wołejko: Historia Spotkań Międzypaństwowych Reprezentacji Polski – część I: Seniorki. Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, maj 1979.
- ↑ a b Tomasz Jurek, Ignacy Krzewiński, Bernard Woltmann (red.): Lekkoatletyka w Polsce 1919–1994. Warszawa: Polskie Towarzystwo Naukowe Kultury Fizycznej, 1994. ISBN 83-900895-5-6.
- ↑ a b Janusz Rozum, Daniel Grinberg, Zbigniew Jonik, Henryk Kurzyński, Leszek Luftam, Stefan Pietkiewicz, Tadeusz Wołejko: 90 lat polskiej lekkoatletyki 1919–2009. Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 2009. ISBN 978-83-902509-9-1.
- ↑ a b Athletics at the 1956 Melbourne Summer Games [online], Sports-Reference.com [dostęp 2011-06-03] [zarchiwizowane z adresu 2008-12-31] (ang.).
- ↑ Olympic Games (Men). gbrathletics. [dostęp 2011-06-03]. (ang.).
- ↑ Athletics at the 1952 Helsinki Summer Games [online], Sports-Reference.com [dostęp 2011-06-03] [zarchiwizowane z adresu 2008-12-29] (ang.).
- ↑ a b c Jerzy Szymonek, Janusz Rozum: Osiągnięcia Polskiej Lekkiej Atletyki w 40-leciu PRL. Rzut oszczepem mężczyzn.. Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 1984.
- ↑ a b c Progression of Official World Record / Men, 3000 m steeple [online], tilastopaja.org [dostęp 2011-06-04] (ang.).
- ↑ Janusz Waśko, Andrzej Socha: Athletics National Records Evolution 1912–2006. Zamość-Sandomierz: 2007.
Bibliografia edytuj
- Zbigniew Łojewski, Tadeusz Wołejko: Osiągnięcia Polskiej Lekkiej Atletyki w 40-leciu PRL. Mecze Międzypaństwowe I Reprezentacji Polski seniorów – mężczyźni. Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 1984.
- Zbigniew Łojewski, Tadeusz Wołejko: Historia Spotkań Międzypaństwowych Reprezentacji Polski – część I: Seniorki. Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, maj 1979.