Mgła
Mgła – naturalny, widoczny aerozol składający się z drobnych kropelek wody lub kryształków lodu zawieszonych w powietrzu w pobliżu powierzchni Ziemi, które powoduje w przyziemnej warstwie powietrza zmniejszenie widzialności poniżej 1000 m. Gdy widzialność wynosi od 1000 do 2000 m mówi się potocznie, że jest mglisto. Gdy widzialność wynosi ponad 2000 m, zjawisko nazywa się zamgleniem[1].
Geneza edytuj
Mgła może występować zarówno przy temperaturze dodatniej, jak i ujemnej. Gdy temperatura jest dodatnia, mgła składa się z drobnych kropelek wody, w temperaturze poniżej 0 °C mgła może składać się z drobnych kropelek przechłodzonej wody lub kryształków lodu, ewentualnie z mieszaniny przechłodzonych kropelek wody i kryształów lodu[1].
1 m³ mgły zawiera od 0,05 g do 1 g wody. Przy silnej mgle (widzialność do 200 m) w 1 m³ jest 200-600 kropelek wody. Promień tychże kropelek wynosi od 0,1 do 50–60 μm. Kropelki mgły tworzą się najczęściej na jądrach kondensacyjnych produktów spalania 50%, kryształków soli 40% i cząsteczek ziemi 10%. W 80% jądra kondensacyjne mgły mają średnicę 1 μm[1].
Mgła różni się od chmur stratus tym, że jej podstawa styka się z powierzchnią ziemi, podczas gdy podstawa chmur jest ponad powierzchnią ziemi. Gdy kropelki mgły rosną, mgła może przekształcić się w drobny opad atmosferyczny typu mżawka. Woda zawarta we mgle może osiadać na różnych przedmiotach, tworząc osad atmosferyczny. Szczególnie groźnym zjawiskiem jest oblodzenie.
Podział mgieł edytuj
Ze względu na warunki powstawania edytuj
- Mgły radiacyjne (mgły z wypromieniowania)
- Mgły adwekcyjne (mgły napływowe)
- Mgły frontowe
- Pozostałe
- Mgła lodowa
- Składa się z kryształków lodu.
- Mgła orograficzna
- Powstaje przez ochłodzenie wilgotnego powietrza w wyniku jego uniesienia. Tworzą się w górach, gdy powietrze unosi się wzdłuż stoku.
- Mgła z wyparowania
- Powstają na skutek parowania z cieplejszej powierzchni wody lub wilgotnej powierzchni. Powietrze ogrzane od powierzchni wody i nasycone parą wodną unosi się, unosząc się ochładza się, a zawarta w nim para wodna ulega skropleniu. Do tworzenia się tego rodzaju mgieł potrzebny jest normalny profil temperatury powietrza w przyziemnej/przywodnej warstwie powietrza o stosunkowo dużym pionowym gradiencie temperatury (rzędu 2–4 °C/m).
- Mgła adwekcyjna
- Mgła tego rodzaju powstaje w wyniku:
- Napływu chłodnego powietrza nad znacznie cieplejszą wodę. Zjawisko to ma miejsce na krawędziach lodów arktycznych i jest nazywane „dymieniem” mórz arktycznych.
- Gdy deszcz wypada z wyższej warstwy cieplejszego powietrza i przechodzi przez chłodną warstwę zalegającą przy powierzchni ziemi. Parowanie ciepłych kropel powoduje powstanie mgły nazywanej deszczową. Mgła z wyparowania morza jest nazywana dymieniem morza[2].
Zanieczyszczona mgła to smog.
Symbole wykorzystywane do opisu mgły edytuj
Pozostałe symbole można znaleźć na stronie Mapa synoptyczna.
Symbol | Opis |
---|---|
2 | ... reper na 200 m już widoczny; |
1 | ... reper na 200 m jeszcze nie widoczny, zaś reper na 500 m już widoczny |
0 | ... reper na 500 m jeszcze nie widoczny, zaś reper na 1000 m już widoczny |
Wpływ mgły na przyrodę edytuj
Mgła powoduje zmniejszenie ilości promieniowania i wypromieniowywania energii oraz wpływa na zmniejszenie parowania[4].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c M. Schmidt, Meteorologia dla każdego, Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1972.
- ↑ Mgły z wyparowania. [dostęp 2011-01-10]. [zarchiwizowane z tego adresu].
- ↑ Dziennik Klimatyczny, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej.
- ↑ Stanisław Bac, Tytus Bartoszak, Bohdan Dobrzański, Uprawa roślin Tom 1, wyd. V, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1974.
Bibliografia edytuj
- Sverre Petterssen: Zarys meteorologii. Warszawa: PWN, 1964.