Mieczysław Dzikowski
Mieczysław Dzikowski h. Doliwa (ur. 29 października 1837 w Płocku, zm. 16 maja 1900 we Lwowie) – polski dramaturg, powieściopisarz, dziennikarz.
Portret z rękopisu Odgrzewanej miłości, 1895 | |
Data i miejsce urodzenia |
29 października 1837 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
16 maja 1900 |
Dziedzina sztuki | |
Ważne dzieła | |
Nasze życie |
Życiorys edytuj
Urodził się w Płocku w Królestwie Polskim jako syn Antoniego, oficera, i Martyny z Chamskich[1](zm. młodo). Antoni Dzikowski, prawd. aptekarz, w 1851 r. otrzymał nominację na porucznika Wojska Polskiego w Królestwie Polskim[potrzebny przypis].
Brał udział w Powstaniu Styczniowym, po którym przez sześć lat przebywał na emigracji w Paryżu i Dreźnie[2]. Po powrocie do ojczyzny poświęcił się pracy literackiej i dziennikarskiej.
Praca zawodowa edytuj
Jako literat używał pseudonimów „Chamski”, „Żegota—Krzywdzic”, „Bendlikon”. Jego dzieła literackie wymienia K. Estreicher w Bibliografii polskiej XIX wieku.
Założył popularne periodyki[2]:
- „Dziennik dla wszystkich”
- „Kolce”[3], czasopismo satyryczno-humorystyczne wyd. w Warszawie
- „Goniec”
- „Iskra”
- „Tygodnik Narodowy”
Był też korespondentem „Wieku” i „Głosu Narodu”, gdzie dawał się poznać po ciętym piórze. Ostatnim redagowanym przez Mieczysława Dzikowskiego periodykiem był „Tygodnik Narodowy”.
Pracy dramaturgicznej poświęcił się w ostatnich latach życia. Dwie sztuki: Zdrowi i pokaleczeni oraz Odgrzewana miłość osnute na tle patriotycznym wystawiano na scenach polskich. Mniejszego powodzenia zaznała komedia Krew nie woda.
Działał też na polu krytyki teatralnej.
Twórczość edytuj
Jego sztuki wystawiane były w Warszawie, Krakowie i Lwowie[4]. Twórczość Dzikowskiego wymienia Estreicher[5] i prasowe notki pośmiertne[6][7].
Są to powieści:
- Dziewczyna, 1887
- Z niedalekiej przeszłości, nowela, Chicago 1878
- Bez szczęścia, nowela 1878
- Nasze życie czyli Polki—bohaterki, powieść z okresu Powstania Styczniowego, 1877, wyd. III Lwów 1902
komedie:
- Kartka wycięta, 1892
- Zdrowi i pokaleczeni, 1895, wystawiona na scenie lwowskiej pod ps. Krzywdzica
- Odgrzewana miłość, 1896, j.w.
- Krew nie woda (prawd. nie ukazała się drukiem, ale była wystawiana w Krakowie)
- On, jednoaktówka
inne dzieła:
- Szymon Konarski, poemat dram., wyd. w Niemczech 1867
- List otwarty do redakcji Trybuny we Lwowie, 1891
Niektóre komedie Mieczysława Dzikowskiego uważane były przez krytyków za pikantne[przez kogo?].
Życie rodzinne edytuj
Z małżeństwa z Emilią z Schoenów (zmarłą w Polance Karol pod Krosnem w 1934 roku) pozostawił syna Stanisława (ur. 1884, Lwów), literata, i Zofię (ur. 1874, Warszawa, zm. 1932, Lwów), zamężną z Edmundem Kolbuszowskim – dziennikarzem i literatem.
Zmarł przed południem, dnia 16 maja 1900 roku we Lwowie i pochowany został w grobowcu rodziny Korab Kolbuszowskich na Cmentarzu Łyczakowskim (grobowiec zachowany). Przytoczyć można notkę prasową z „Gazety Narodowej”[8]:
Pogrzeb odbył się w piątek przy bardzo licznym udziale wiernych. Kondukt żałobny prowadził ks. proboszcz Stopczyński w asyście dwóch księży, a za trumną, prócz rodziny zmarłego postępowało liczne grono dziennikarzy i literatów lwowskich oraz niemal wszyscy artyści teatru lwowskiego z dyrektorem p. Hellerem na czele.
Przypisy edytuj
- ↑ Akt urodzenia parafii rzymskokatolickiej w Płocku nr 59/1838, Archiwum Państwowe w Płocku.
- ↑ a b Józefa Czecha kalendarz krakowski na rok 1901, s. 88.
- ↑ KOLCE, Edukateria.pl
- ↑ Wzmianka w: T. Pawlikowski, Listy do Konstancji Bednarzewskiej, Kraków 1980.
- ↑ K. Estreicher, Bibliografia polska XIX wieku, wyd. 1967.
- ↑ „Gazeta Narodowa” 1900, nr 135.
- ↑ „Gazeta Lwowska” 1900, nr 113.
- ↑ „Gazeta Narodowa” 1900, nr 138, s. 2.
Bibliografia edytuj
- Notka prasowa o śmierci, [w:] „Gazeta Narodowa” 1900, nr 135, s. 3.
- Mieczysław Chamski-Dzikowski, [w:] „Gazeta Lwowska” 1900, nr 113, s. 3.
- Mieczysław Chamski-Dzikowski, [w:] Józefa Czecha kalendarz krakowski na rok 1901, s. 88.
Linki zewnętrzne edytuj
- Dzieła Mieczysława Dzikowskiego w bibliotece Polona