Mieczysław Kałuża
Mieczysław Ludwik Kałuża (ur. 14 maja 1912[1][2] w Wieluniu, zm. 6 maja 1960 tamże) – major pilot Wojska Polskiego, kawaler Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari.
 Mieczysław Kałuża w mundurze PSP na Zachodzie. | |
 major pilot
| |
| Data i miejsce urodzenia |
14 maja 1912 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
6 maja 1960 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Późniejsza praca |
PLL LOT |
| Odznaczenia | |
  
| |
.svg){kind=small}
Życiorys edytuj
W latach 1933–1936 był słuchaczem Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie (IX promocja). Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 15 października 1936 i 22. lokatą w korpusie oficerów lotnictwa, grupa liniowa[1][2]. Został wcielony do 6 pułku lotniczego we Lwowie i przydzielony do 64 eskadry liniowej na stanowisko obserwatora[3]. W 1938 ochotniczo przenosi się do 213 eskadry bombowej z 1 pułku lotniczego. Do 217 eskadry bombowej trafia 23 czerwca 1939, w jej składzie zastaje go wybuch II wojny światowej[4].
W kampanii wrześniowej 1939 walczył jako pilot samolotu PZL.37 Łoś. 4 września pilotuje Łosia nr 72.115 podczas lotu przebazowującego na lotnisko Starawieś k. Węgrowa[5]. Lot 7 września na Łosiu nr 72.118 (dowódca ppor. obs. Andrzej Wiśniewski) kończy się przedwcześnie z powodu uszkodzenia samolotu. W wyprawie 8 września bombarduje niemieckie oddziały pancerne znajdujące się na wschód od miejscowości Różan (skład załogi: ppor. obs. Adam Schultz, strzelcy kpr. Tadeusz Dudek i kpr. Tadeusz Kiełpiński)[6].
W dniu 15 września 1939 o godz. 5:40 startuje z lotniska Wielick na rozpoznanie celów w obszarze Lublin–Kraśnik–Annopol na Łosiu nr 72.102 (załoga: por. obs. Jan Pawelski, strzelcy kpr. Tadeusz Dudek i kpr. Tadeusz Kiełpiński). Tuż po starcie, przelatując na wysokości ok. 500 metrów nad torem kolejowym Kowel–Łuck w okolicy osady Perespa – przy stacji kolejowej Antonówka k. Sarn zostaje zestrzelony przez polską artylerię przeciwlotniczą. Z całej załogi ratuje się tylko pilot[7]. Według zeznań, lewy silnik Łosia załadowanego bombami został zapalony już pierwszą serią strzałów.
Przedostał się do Wielkiej Brytanii, gdzie wstąpił do RAF. Otrzymał numer służbowy 76649[4]. W Anglii latał w dywizjonie 300, 307 i 305. Odbył trzy pełne tury lotów bojowych[8]. W 1943 podczas odpoczynku operacyjnego był instruktorem. W marcu 1944 latał w załodze z porucznikiem radio–nawigatorem Zbigniewem Groszkiem. Jako dowódca eskadry „A” dowodził nią podczas słynnego lotu, w którym zniszczono bazę szkoleniową niemieckich sabotażystów w zamku Chateau Maulney nad Loarą[5]. Od 10 października 1944 pełnił w dywizjonie funkcję dowódcy eskadry „B”[9]. 23 stycznia 1946 przeniesiony do Blackpool.
Po zakończeniu wojny wrócił do Polski. Pracował przez pewien czas w Oficerskiej Szkole Lotniczej w Dęblinie, a po zwolnieniu z wojska między innymi w służbie nawigacyjnej PLL LOT[10]. Zmarł 6 maja 1960 w Wieluniu, gdzie też został pochowany na cmentarzu rzymskokatolickim przy ulicy 3 Maja[11]. Z inicjatywy Towarzystwa Przyjaciół Wielunia park przy ulicy Wojska Polskiego otrzymał jego imię[12].
Awanse edytuj
- podporucznik – 15 października 1936
- porucznik – ze starszeństwem z dniem 1 lutego 1939
- kapitan – 1 marca 1943
- major – ?
Ordery i odznaczenia edytuj
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 9096
- Krzyż Walecznych – czterokrotnie
- Distinguished Flying Cross
Przypisy edytuj
- ↑ a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 220.
- ↑ a b Pawlak 2009 ↓, s. 155.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 787.
- ↑ a b Krzystek 2012 ↓, s. 258.
- ↑ a b Pawlak 1991 ↓, s. 203.
- ↑ Pawlak 1991 ↓, s. 205.
- ↑ Pawlak 1991 ↓, s. 206.
- ↑ Pawlak 1991 ↓, s. 536.
- ↑ Zieliński 2004 ↓, s. 57.
- ↑ Skrzydlata Polska i 37'1960 ↓, s. IV.
- ↑ Mieczysław Ludwik Kałuża. niebieskaeskadra.pl. [dostęp 2020-02-05]. (pol.).
- ↑ Towarzystwo Przyjaciół Wielunia. bibliotekapubliczna.wielun.pl. [dostęp 2020-02-05]. (pol.).
Bibliografia edytuj
- Jerzy Pawlak: Absolwenci Szkoły Orląt: 1925-1939. Warszawa: Retro-Art, 2009. ISBN 83-87992-22-4. OCLC 69472829.
- Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w Wojnie Obronnej 1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1991. ISBN 83-206-0795-7. OCLC 830072566.
- Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940-1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Józef Zieliński: 305 Dywizjon Bombowy Ziemi Wielkopolskiej i Lidzkiej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego. Warszawa: "Bellona", 2004. ISBN 83-11-09813-1. OCLC 830544805.
- Mjr pil. Mieczysław Kałuża. „Skrzydlata Polska”. 37/1960, 11 września 1960. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.