Wikipedia

Patty Pravo

Patty Pravo (właśc. Nicoletta Strambelli) – włoska piosenkarka pop-rockowa, urodzona w 1948 roku w Wenecji[1]. Zadebiutowała w roku 1966 i w ciągu wieloletnej kariery wylansowała takie przeboje jak „La bambola” (1968), „Pazza idea” (1973), „Pensiero stupendo” (1978), „...E dimmi che non vuoi morire” (1997) i „Cieli immensi” (2016). Uczestniczyła w konkursie Festiwalu Piosenki Włoskiej w San Remo 10 razy, zdobywając na nim do tej pory 3 nagrody krytyków.

Patty Pravo
Imię i nazwisko

Nicoletta Strambelli

Data i miejsce urodzenia

9 kwietnia 1948
Wenecja, Włochy

Gatunki

pop, pop-rock, avant-pop, beat, chanson

Zawód

piosenkarka

Aktywność

od 1966

Wydawnictwo

RCA Italiana, Philips Records, Dischi Ricordi, Fonit Cetra, Sony Music, Carosello Records, Warner Music Group

Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Życiorys edytuj

Jej rodzicami byli Aldo Strambelli i Bruna Caporin[2]. Była wychowywana przez dziadków w dość liberalny sposób[3]. Mieszkając w Wenecji, miała styczność z wieloma znanymi osobistościami, takimi jak poeta Ezra Pound i przyszły papież Jan XXIII[4]. Od wczesnych lat pobierała lekcje gry na pianinie, tańca i solfeżu, a następnie uczęszczała do szkoły muzycznej im. Benedetto Marcellego[5].

 
1969

Mając 15 lat opuściła rodzinny dom i wyjechała na krótko do Londynu, a następnie przeprowadziła się do Rzymu. Tam zaczęła pracować jako piosenkarka w klubie nocnym o nazwie Piper Club. W 1966 roku nagrała pierwszy utwór, włoski cover „But You’re Mine” z repertuaru duetu Sonny & Cher o tytule „Ragazzo triste”, który spotkał się z popularnością. W 1968 ukazał się jej przełomowy hit „La bambola”, który utrzymywał się na miejscu 1. we Włoszech przez dziewięć tygodni[6] i trafił na zestawienia w kilku innych europejskich krajach, a także w Ameryce Południowej[7][8]. Debiutancka imienna płyta Patty ukazała się w tym samym roku nakładem wytwórni RCA i również odniosła duży sukces, docierając do 1. miejsca na liście sprzedaży we Włoszech[9]. Wylansowała kolejne przeboje, m.in. „Sentimento”, „Tripoli 1969” oraz „Il paradiso”. Jej drugi album, Concerto per Patty z 1969, uplasował się w pierwszej piątce włoskiej listy sprzedaży. W 1970 wystąpiła na festiwalu w San Remo z utworem „La spada nel cuore” w duecie z Little Tonym, zajmując 5. miejsce[10]. W tym samym roku wydała następny duży przebój „Tutt’al più” z płyty Bravo Pravo.

Po wygaśnięciu jej kontraktu z RCA, Pravo związała się z wytwórnią Philips i nagrała trzy albumy o bardzej wysublimowanym i złożonym charakterze, wydane w latach 1971–1972. Pierwszy z nich, Di vero in fondo, promowany coverem „Love Story”, dotarł do pierwszej dziesiątki listy sprzedaży, jednak dwa kolejne nie cieszyły się już takim zainteresowaniem. W międzyczasie Patty wydała singel „Non ti bastavo più”, który był sporym hitem.

W roku 1973 Patty powróciła do wytwórni RCA i wydała jeden ze swoich największych przebojów, „Pazza idea”. Singel ten był numerem 1 we Włoszech przez dwa miesiące i wszedł na listy sprzedaży także w Holandii i Belgii[11]. Album o tym samym tytule również był numerem 1 we Włoszech, tak jak i kolejny, Mai una signora (1974), zawierający przebój „Come un Pierrot”. W 1975 wydała kolejny popularny album, Incontro, z przebojowym singlem o tym samym tytule. Współpracowała z greckim muzykiem Vangelisem nad kolejną płytą Tanto[12], wydaną w 1976, która także weszła do top 10 listy sprzedaży. Jeszcze w tym samym roku wydała dla wytwórni Dischi Ricordi kolejny imienny album, o bardzo eksperymentalnym charakterze, który spotkał się z porażką komercyjną, jednak uznawany jest obecnie za jedno z jej najlepszych dzieł.

W 1978 roku wystąpiła w kontrowersyjnym włoskim programie Stryx u boku Amandy Lear i Grace Jones. Wykonywała tam piosenki z albumu Miss Italia, który uplasował się w top 10 i zawierał jeden z jej największych przebojów, „Pensiero stupendo”. Singel dotarł do miejsca 2. we Włoszech[13] i utrzymał się w pierwszej piątce przez ponad dwa miesiące. Kolejna płyta, nagrana w Monachium z niemieckimi producentami Munich Album, była połączeniem elektroniki i rocka. Nie powtórzyła sukcesu poprzednich albumów, jednak zawierała popularny singel „Autostop”.

Na początku lat 80. Pravo wyjechała do USA, rozczarowana negatywną prasą oraz włoską branżą muzyczną[14][15]. Pozowała nago do włoskiej edycji „Playboya” i włoskiego magazynu erotycznego „Playmen”[16][17]. Będąc w Ameryce, nagrała nowofalowy album Cerchi, wydany w 1982 przez CBO Records, który osiągnął umiarkowany sukces. W latach 80. nastąpił spadek zainteresowania artystką[4] i żaden z wydanych przez nią wówczas albumów nie osiągnął sukcesu na listach sprzedaży. Płyta Occulte persuasioni z 1984 sprzedała się źle, choć otrzymała przychylne recenzje, a promujący ją singel „Per una bambola” zdobył nagrodę krytyków na Festiwalu w San Remo[10] i wszedł do top 20 listy przebojów. Pravo występowała we włoskim programie rozrywkowym Premiatissima, a w 1985 osiągnęła średni sukces z singlem „Menù”.

 
1987

Jej kolejny występ na San Remo, w 1987 roku, zakończył się skandalem, kiedy to utwór „Pigramente signora” został uznany za plagiat „To the Morning” Dana Fogelberga[18]. Piosenka osiągnęła niski wynik w konkursie, choć była umiarkowanym sukcesem na listach przebojów. Artystka wydała następne dwa longplaye: Pazza idea z nowymi wersjami starszych utworów oraz Pigramente signora, jednak żaden z nich nie wszedł na listę sprzedaży.

W 1989 roku wydała płytę Oltre l’Eden... dla wytwórni Fonit Cetra, składającą się z eksperymentalnych kompozycji. Płyta nie była sukcesem komercyjnym, jednak spotkała się z bardzo pozytywnymi opiniami krytyków i jest obecnie uważana za jedną z najlepszych w dorobku Patty Pravo[19]. W 1990 artystka miała wykonać na festiwalu w San Remo piosenkę „Donna con te”, jednak krótko przed wytępem zażądała gruntownych zmian w tekście i ostatecznie odmówiła występu[20]. W tym samym roku wydała płytę Pazza idea eccetera eccetera... z nowymi wersjami własnych przebojów.

W 1992 roku została aresztowana za posiadanie haszyszu, jednak wypuszczona na wolność po trzech dniach[21]. W następnym roku wyjechała do Chin, gdzie spędziła dziewięć miesięcy podróżując i pracując nad kolejnym albumem, Ideogrammi (1994), inspirowanym chińską muzyką i kulturą. Nie osiągnął on sukcesu komercyjnego, jednak otrzymał pozytywne recenzje. W 1995 roku Pravo ponownie wystąpiła na festiwalu w San Remo, ale proponowana przez nią piosenka „I giorni dell’armonia” nie spotkała się z sukcesem[10].

W 1996 roku wyruszyła w tournée obchodząc 30-lecie kariery, a na początku 1997 powróciła do San Remo z utworem „...E dimmi che non vuoi morire”. Tym razem był to sukces i piosenka zajęła 8. miejsce w konkursie oraz zdobyła nagrodę krytyków[10]. Okazała się też jednym z największych hitów w karierze Pravo, docierając do 2. miejsca listy przebojów we Włoszech[22]. Koncertowy album Bye Bye Patty wydany w tym samym czasie przez własny label Pensiero Stupendo i dystrybuowany przez Sony Music także był sukcesem komercyjnym, docierając do miejsca 3. – był to jej najlepszy wynik od ponad dwudziestu lat. Nowa wersja „Pensiero stupendo” została wydana jako singel i też weszła do pierwszej piątki. Przy następnej płycie studyjnej Notti, guai e libertà z 1998 roku, Patty współpracowała z jednymi z najbardziej popularnych włoskich kompozytorów. Album dotarł do miejsca 5. listy sprzedaży we Włoszech i uznawany jest za jeden z najlepszych w dorobku piosenkarki[5].

W roku 2000 Patty wydała album Una donna da sognare, który w większości wyprodukował Vasco Rossi. Choć płyta spotkała się z niezbyt przychylnymi recenzjami, to dotarła do miejsca 6. we Włoszech[23] i zawierała hit o tym samym tytule. W 2001 roku wytwórnia Epic Records wydała koncertowy album Patty Live 99, który osiągnął umiarkowany sukces, a Pravo wystąpiła na charytatywnym koncercie Luciano Pavarottiego.

Kolejna płyta Radio Station (2002) cieszyła się pozytywnymi recenzjami i sukcesem komercyjnym. Zawierała utwór „L’immenso” zgłoszony na San Remo, gdzie zajął on 16. miejsce. W 2004 roku Pravo wydała awangardowy w brzmieniu album Nic-Unic, nagrywany we współpracy z młodymi, w większości nieznanymi muzykami. Płyta dostała pozytywne recenzje i uplasowałą się w top 20 we Włoszech, podobnie jak promujący ją singel „Che uomo sei”[23]. W 2005 roku koncern Sony wydał kompilację Canzoni stupende, która weszła do top 40 listy sprzedaży. Jesienią 2006 Patty spadła ze sceny podczas koncertu na Sycylii raniąc się w usta i była zmuszona odwołać kolejne występy[24]. W 2007 roku ukazała się płyta Spero che ti piaccia... Pour toi, będąca hołdem dla Dalidy. Wydawnictwo było poparte znikomą promocją i osiągnęło tylko niewielki sukces komercyjny. W tym samym roku Pravo opublikowała swoją pierwszą biografię o tytule Bla, bla, bla... nakładem wydawnictwa Arnoldo Mondadori Editore.

 
2013

W 2008 nagrała nową wersję piosenki „La bambola" z okazji jej 40-lecia. Wyruszyła w trasę koncertową, której owocem była kolejna płyta koncertowa, Live Arena di Verona – Sold Out, wydana na początku 2009 roku. Zawierała ona utwór „E io verrò un giorno là”, z którym Pravo wystąpiła na San Remo, jednak bez powodzenia[10]. W 2011 ponownie wystąpiła na San Remo z piosenką „Il vento e le rose”, która odpadła z konkursu po dwóch dniach[25], choć dotarła do pierwszej trzydziestki listy przebojów we Włoszech. Singel promował nowy album Nella terra dei pinguini, wydany przez Carosello Records, który dostał przychylne recenzje i dotarł do miejsca 15. na liście sprzedaży. W 2012 roku Patty nagrała piosenkę „Com’è bello far l’amore” do filmu pod tym samym tytułem, która zdobyła „włoskiego Złotego Globa” (Globo d’oro)[26]. W tym samym roku wydała popularny singel „La luna”, a rok później kilkudyskową kompilację Meravigliosamente Patty, która dotarła do miejsca 30. we Włoszech. Wystąpiła w epizodycznej roli jako ona sama w greckim filmie Xenia.

W 2016 roku wystąpiła na festiwalu w San Remo z utworem „Cieli immensi”, który okazał się jednym z jej największych triumfów na festiwalu, plasując się na 6. miejscu i wygrywając nagrodę krytyków[27]. Piosenka okazała się także hitem na włoskiej liście przebojów[23], a nowy album Eccomi zadebiutował w pierwszej dziesiątce listy sprzedaży[28]. W 2017 Patty wydała nową autobiografię La cambio io la vita che..., a w kwietniu 2018 telewizja Rai 3 wyemitowała specjalny program z okazji jej 70. urodzin[29]. W tym samym roku ukazał się jej kolejny album koncertowy, Live La Fenice (Venezia) – Teatro Romano (Verona).

W 2019 roku Pravo po raz dziesiąty wzięła udział w konkursie w San Remo, z utworem „Un po’ come la vita”, w którym towarzyszył jej piosenkarz Briga. Para zajęła jednak zaledwie 21. miejsce[30]. Piosenka promowała nowy album Patty, zatytułowany Red, który dotarł do 17. miejsca we Włoszech[23]. Pod koniec 2020 ukazała się kolejna biografia w formie fotoksiążki pt. Minaccia bionda, a następnie Pravo wyruszyła w trasę koncertową o tej samej nazwie.

Życie prywatne edytuj

Patty Pravo była sześciokrotnie zamężna i wszystkie z tych związków zakończyły się rozwodem. Jej pierwszym mężem był brytyjski perkusista Gordon Faggetter, z którym pobrała się w Brighton w 1968 roku[31]. W 1972 w Rzymie jej drugim mężem został projektant Franco Baldieri[32]. Para rozstała się bardzo szybko, jednak nie przeprowadziła od razu rozwodu. W 1974, Pravo i Riccardo Fogli pobrali się w Szkocji w rytuale celtyckim. Związek ten nie był jednak uznawany za ważny we Włoszech, gdzie Patty wciąż była zamężna z Baldierim, a Fogli z piosenkarką Violą Valentino[33].

W połowie lat 70. Patty żyła w poliamorycznym związku z brytyjskim gitarzystą Paulem Jefferym i amerykańskim basistą Paulem Martinezem. W 1976 roku zawarła z Jefferym związek na Bali, który miał trwać pięć lat. W 1978 w Kalifornii pobrała się z Martinezem, tym samym popełniając bigamię[34]. W 1982 roku wyszła za mąż za amerykańskiego gitarzystę Johna Edwarda Johnsona[35], w efekcie dopuszczając się poligamii, jako że wciąż była oficjalnie pobrana z Martinezem jak i z Baldierim[34].

Dyskografia edytuj

Albumy studyjne edytuj

Albumy koncertowe edytuj

  • 1997: Bye Bye Patty
  • 2001: Patty Live 99
  • 2009: Live Arena di Verona – Sold Out
  • 2018: Live La Fenice (Venezia) – Teatro Romano (Verona)

Single edytuj

  • 1966: „Ragazzo triste”
  • 1967: „Sto con te”
  • 1967: „Se perdo te”
  • 1968: „La bambola”
  • 1968: „Sentimento”
  • 1968: „Tripoli 1969”
  • 1969: „Il paradiso”
  • 1969: „Concerto per Patty”
  • 1969: „Nel giardino dell’amore”
  • 1970: „La spada nel cuore”
  • 1970: „Per te”
  • 1970: „La solitudine” (oraz Robert Charlebois)
  • 1970: „Non andare via”
  • 1970: „Tutt’al più”
  • 1971: „Love Story”
  • 1971: „Non ti bastavo più”
  • 1972: „Io”
  • 1973: „Pazza idea”
  • 1974: „Come un Pierrot”
  • 1975: „Incontro”
  • 1976: „Tanto”
  • 1976: „Grand Hotel”
  • 1977: „Tutto il mondo è casa mia”
  • 1978: „Pensiero stupendo”
  • 1979: „Sentirti”
  • 1979: „Autostop”
  • 1984: „Per una bambola”
  • 1985: „Menù”
  • 1987: „Pigramente signora”
  • 1987: „Contatto”
  • 1995: „I giorni dell’armonia”
  • 1997: „...E dimmi che non vuoi morire”
  • 1997: „Pensiero stupendo ’97”
  • 1998: „Les etrangers”
  • 1998: „Strada per un’altra città”
  • 1998: „Emma Bovary”
  • 1998: „Angelus”
  • 2000: „Una donna da sognare”
  • 2000: „Una mattina d’estate”
  • 2000: „Se chiudi gli occhi”
  • 2002: „L’immenso”
  • 2002: „Noi di là (Lagoinha)”
  • 2004: „Che uomo sei”
  • 2008: „La bambola”
  • 2009: „E io verrò un giorno là”
  • 2011: „Unisono”
  • 2011: „Il vento e le rose”
  • 2011: „La vita è qui”
  • 2012: „Com’è bello far l’amore”
  • 2012: „La luna”
  • 2013: „Non mi interessa” (oraz Ermal Meta)
  • 2016: „Cieli immensi”
  • 2016: „Per difenderti da me”
  • 2019: „Un po’ come la vita” (oraz Briga)
  • 2019: „Pianeti”

Występy na festiwalu w San Remo edytuj

  • 1970: „La spada nel cuore” (oraz Little Tony) – 5. miejsce
  • 1984: „Per una bambola” – 10. miejsce i nagroda krytyków
  • 1987: „Pigramente signora” – 20. miejsce
  • 1995: „I giorni dell’armonia” – 20. miejsce
  • 1997: „...E dimmi che non vuoi morire” – 8. miejsce i nagroda krytyków
  • 2002: „L’immenso” – 16. miejsce
  • 2009: „E io verrò un giorno là”
  • 2011: „Il vento e le rose”
  • 2016: „Cieli immensi” – 6. miejsce i nagroda krytyków
  • 2019: „Un po’ come la vita” (oraz Briga) – 21. miejsce

Autobiografie edytuj

  • 2007: Bla, bla, bla...
  • 2017: La cambio io la vita che... Tutta la mia storia
  • 2020: Minaccia bionda. A modo mio sempre contro tempo

Przypisy edytuj

  1. ↑ Patty Pravo - IMDb. www.imdb.com. [dostęp 2011-02-06]. (ang.).
  2. ↑ È morta Bruna, mamma di Patty Pravo. [w:] Il Mattino di Padova [on-line]. 2018-06-18. [dostęp 2023-08-15]. (wł.).
  3. ↑ Patty Pravo: «La prima volta a 14 anni. Ho avuto 5 mariti e sono stata trigama». [w:] Corriere della Sera [on-line]. 2023-03-04. [dostęp 2023-08-14]. (wł.).
  4. ↑ a b Aurelio Pasini: Patty Pravo | Biography & History. AllMusic. [dostęp 2016-03-01]. (ang.).
  5. ↑ a b Patty Pravo. www.europopmusic.eu. [dostęp 2009-10-14]. (ang.).
  6. ↑ Dario Salvatori: Storia dell'Hit Parade. Gramese, 1989. ISBN 88-7605-439-1. (wł.).
  7. ↑ Patty Pravo - La bambola. italiancharts.com. [dostęp 2019-02-20]. (ang.).
  8. ↑ Argentina's Best Sellers. „Cash Box”, s. 56, 1968-09-07. [dostęp 2023-06-30]. (ang.). 
  9. ↑ Hit Parade Italia - ALBUM 1968. www.hitparadeitalia.it. [dostęp 2009-10-13]. (wł.).
  10. ↑ a b c d e Patty Pravo Festival di Sanremo 2006 - Festivaldisanremo.com - Il sito Indipendente sul Festival di Sanremo. www.festivaldisanremo.com. [dostęp 2016-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-14)]. (wł.).
  11. ↑ Patty Pravo - Pazza idea. italiancharts.com. [dostęp 2019-02-20]. (ang.).
  12. ↑ Patty Pravo - Tanto. www.vangelismovements.com. [dostęp 2016-02-27]. (ang.).
  13. ↑ PENSIERO STUPENDO. www.hitparadeitalia.it. [dostęp 2009-10-13]. (wł.).
  14. ↑ BIOGRAFIA - Patty Pravo. www.pattypravoweb.com. [dostęp 2023-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-08)]. (wł.).
  15. ↑ Perché Patty è fuggita.... „Cioè”, 1981. [dostęp 2016-02-27]. [zarchiwizowane z adresu 2019-02-28]. (wł.). 
  16. ↑ Provaci ancora Pravo!. „Playboy”, wrzesień 1980. [dostęp 2016-02-27]. [zarchiwizowane z adresu 2019-02-28]. (wł.). 
  17. ↑ Patty Pravo – Il sogno arcano. „Playmen”, grudzień 1981. (wł.). 
  18. ↑ Festival di Sanremo - L'Anno 1987. www.festival.vivasanremo.com. [dostęp 2016-02-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-06)]. (wł.).
  19. ↑ Patty Pravo, Massimo Cotto: Bla, bla, bla.... Mediolan, Włochy: Mondadori, 2007, s. 125. ISBN 978-88-04-57015-8. (wł.).
  20. ↑ Lello Garinei. "Io non canto pornocanzoni: ci pensi la Oxa". „Visto”, 1990-03-05. [dostęp 2016-02-29]. [zarchiwizowane z adresu 2014-03-10]. (wł.). 
  21. ↑ Raffaela Carretta, Giulia Cerasoli: Due milioni di italiani fumano hashish. Finiranno... tutti in carcere?. [w:] Epoca [on-line]. www.pattypravo.net, 1992-06-10. [dostęp 2016-02-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-22)]. (wł.).
  22. ↑ E DIMMI CHE NON VUOI MORIRE. www.hitparadeitalia.it. [dostęp 2009-10-13]. (wł.).
  23. ↑ a b c d Patty Pravo – Una donna da sognare. italiancharts.com. [dostęp 2011-02-06]. (ang.).
  24. ↑ Patty Pravo inciampa sul palco e si ferisce al volto. Rockol, 2006-10-09. [dostęp 2023-08-14]. (wł.).
  25. ↑ Giorgia Iovane: Sanremo 2011, Al Bano e Patty Pravo eliminati alla seconda serata. www.televisionando.it, 2011-02-17. [dostęp 2016-02-29]. (wł.).
  26. ↑ Giancarlo Passarella: Mistero stupendo, nasce un poco strisciando: ma c'era Patty Pravo a ritirare il suo Globo d'Oro?. www.musicalnews.com, 2012-07-05. [dostęp 2016-03-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-08)]. (wł.).
  27. ↑ Sanremo 2016, la classifica completa e gli altri premi. www.ilmattino.it, 2016-02-14. [dostęp 2019-02-21]. (wł.).
  28. ↑ Classifica settimanale WK 7 (dal 12.02.2016 al 18.02.2016). www.fimi.it. [dostęp 2016-03-01]. (wł.).
  29. ↑ Emanuele Ambrosio: In arte Patty Pravo, la divina si racconta a Pino Strabioli. www.superguidatv.it, 2018-04-23. [dostęp 2023-08-14]. (wł.).
  30. ↑ Alessandro Alicandri: Sanremo 2019: cantanti, canzoni e vincitore del 69o festival della canzone italiana. www.sorrisi.com, 2019-02-10. [dostęp 2019-02-20]. (wł.).
  31. ↑ Morto Gordon Faggetter, è stato il primo marito di Patty Pravo. www.informazione.it, 2020-08-13. [dostęp 2023-08-14]. (wł.).
  32. ↑ Ewa Mantus. Perchè Patty Pravo ha sposato un amico dell'astrologo Waldner. „Qui Giovani”, 1972-02-17. [dostęp 2016-03-01]. [zarchiwizowane z adresu 2019-02-28]. (wł.). 
  33. ↑ Valentina Gambino: Riccardo Fogli/ Quel matrimonio-lampo con Patty Pravo: accuse di “bigamia”. www.ilsussidiario.net, 2019-06-16. [dostęp 2023-08-14]. (wł.).
  34. ↑ a b Patty Pravo: «La droga da Schifano, le canzoni e i miei 6 mariti: sono stata anche trigama». „Corriere della Sera”, 2019-11-04. [dostęp 2023-08-14]. (wł.). 
  35. ↑ Patty Pravo: dopo i fischi italiani un marito americano. „La Domenica del Corriere”, 1982-09-18. [dostęp 2016-02-27]. [zarchiwizowane z adresu 2019-02-22]. (wł.). 

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Patty_Pravo&oldid=71966712”