Pieniądz fiducjarny
Pieniądz fiducjarny (łac. fides – wiara) – waluta niemająca oparcia w dobrach materialnych (jak np. kruszce), której wartość ma źródło z reguły w dekretowanym prawnie monopolu w wykorzystaniu go na danym obszarze jako legalny środek płatniczy oraz na popycie generowanym przez instytucje państwowe, głównie przez pobór podatków. Wartość pieniądza fiducjarnego opiera się na zaufaniu do emitenta.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/%247.07_-_Flickr_-_kla4067.jpg/220px-%247.07_-_Flickr_-_kla4067.jpg)
Tradycyjnie przyjęło się, że pojęcie pieniądza fiducjarnego jest równoważne z pieniądzem papierowym (banknot), w przeciwieństwie np. do monet z drogocennych kruszców. Utożsamienie takie nie jest jednak całkowicie poprawne, ponieważ pieniądz fiducjarny jest również powszechnie rozprowadzany jako bilon bity z metali nieszlachetnych, zaś pieniądz mający oparcie w kruszcu był i jest często reprezentowany przez papierowe banknoty (certyfikaty uprawniające do poboru kruszcu ze skarbca banku). Z pieniądzem fiducjarnym mamy także do czynienia, jeśli moneta jest wybita z metalu szlachetnego, ale jej wartość nominalna jest większa od wartości tworzącego ją kruszcu.
We współczesnych systemach gospodarczych pieniądz fiducjarny jest emitowany przez banki centralne w ramach prowadzonej przez nie polityki pieniężnej. Głównym instrumentem regulującym ilość pieniądza w obiegu jest stopa procentowa kredytów udzielanych przez banki centralne, ustalana co pewien czas. Celem takich zmian jest z reguły zapisane w statutach owych banków utrzymanie koniunktury i stabilności gospodarki.
Pojęcie to wprowadził Richard Seaford, określając dodatkową wartość pieniądza (czyli przekraczającą np. cenę kruszcu, z którego została wykonana) słowem „fiducjarność”, które pochodzi od pojęcia określającego zaufanie społeczne i oznacza ufność pokładaną przez wspólnotę w jej walucie[1].
Przypisy edytuj
- ↑ David Graeber, Dług. Pierwsze pięć tysięcy lat, 2018, s. 252 .
Bibliografia edytuj
- Pieniądz fiducjarny. nbportal.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-03)].. nbportal.pl [dostęp 2015-12-15].
- Damian Cyman: Elektroniczne instrumenty płatnicze a bezpieczeństwo uczestników rynku finansowego. Warszawa: Wolters Kluwer, 2013. ISBN 978-83-264-4523-1.
- System finansowy w Polsce. Bogusław Pietrzak, Zbigniew Polański, Barbara Woźniak (red.). Warszawa: PWN, tom. 1, 2008. ISBN 978830115369.