Sajid-Ahmad I (tatar. Səyetəxmət; Сәетәхмәт; ur. na terenie Wielkiego Księstwa Litewskiego[1], zm. po 1455 w Kownie) – chan Złotej Ordy rządzący w latach 1432–1455[2]. Według innych źródeł sprawował władzę od 1427 lub 1433 do 1455 roku[3].

Sajid-Ahmad I
chan Złotej Ordy
Okres

od 1432
do 1455

Dane biograficzne
Ojciec

Tochtamysz

Pochodzenie edytuj

Turecki historyk Halim Geraj uważa, że był stryjecznym wujkiem pierwszego krymskiego chana Hadżi Gireja, czyli synem Tochtamysza. W "Mu'izz al-ansab" jest natomiast uznawany za jednego z synów Tochtamysza. W korespondencji wymienionej między Świdrygiełłem, a królem Władysławem Jagiełłą, książę litewski wspomina o nim pisząc, że znajduje się przy nim syn tatarskiego imperatora. Natomiast w liście do wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego litewski władca nazywa Sajida "Sydachmatch Bexubowitz". W opinii rosyjskiego historyka Wadima Triepawłowa urodził się oraz dorastał na Litwie.

Działalność edytuj

Prowadził szereg wojen i łupieżczych napadów, w tym na ziemie korony polskiej. M. in. w czerwcu 1438 r. jego oddziały napadły niespodziewanie na koronne Podole i Ruś, co zmusiło króla Władysława III do wysłania tam znacznych sił. W ciężkiej bitwie z Ordą na Krasnym Polu padło wówczas wielu wybitnych rycerzy, w tym wojewoda podolski Michał Buczacki, kasztelan halicki Jan Kola z Dalejowa (starszy), Skarbek z Góry czy Mikołaj Giza. Była to - jak notował Jan Długosz - ...żałobna, pamiętna dla przyszłych wieków Polski, klęska[4].

Przypisy edytuj

  1. И.Б. Греков, Очерки по истории международных отношений Восточной Европы XIV—XVI вв, 1963 (ros.).
  2. Wielka Encyklopedia Radziecka, 1969–1978 (ros.).
  3. Clifford Edmund Bosworth, The New Islamic Dynasties: A Chronological and Genealogical Manual, „Edinburgh University Press”, 2004 (ang.).
  4. Ludwik Kolankowski, Polska Jagiellonów. Dzieje polityczne, Lwów 1936, s. 80 (pol.).