Schlesische Provinzialblätter

Schlesische Provinzialblätter – miesięcznik wydawany w latach 1785–1849 we Wrocławiu. Obecnie wydania tego czasopisma służą jako ważne źródła genealogiczne.

Schlesische Provinzialblätter
Ilustracja
Strona tytułowa "Schlesischen Provinzialblätter"
Częstotliwość

miesięcznik

Państwo

 Cesarstwo Niemieckie

Adres

Wrocław

Pierwszy numer

31 stycznia 1785

Ostatni numer

grudzień 1849

O powstaniu tego periodyka postanowiono we Wrocławiu w roku 1784 podczas spotkania Karla Konrada Streita (1751–1826) i Friedricha A. Zimmermanna, urzędników tamtejszej kamery wojny i domen[1]. Pierwszy numer wydano 31 stycznia 1785 roku, natomiast ostatni, 130. numer wydano w grudniu 1849 roku. Thomas Ölsner w latach 1862–1875 w ramach kontynuacji wydawał „Schlesische Provinzialblätter – Neue Folge“.

Czasopismo ukazywało się co miesiąc i zawierało około 100 stron. Każde 6 zeszytów było zespalane w jeden tom; w ciągu roku ukazywały się dwa tomy. Miesięcznik należał w swoim czasie do najważniejszych periodyków, które miały znaczący wpływ na powstanie i zachowanie śląskiej tożsamości. Z nakładem 2100 egzemplarzy (1840) pismo należało do największych pod względem nakładu w Niemczech i do największych magazynów informacyjnych na Śląsku.

W roku 1826 Provinzialblätter miały korespondentów w 63 śląskich miejscowościach. Byli to głównie proboszczowie, kantorzy, księgarze oraz urzędnicy.

Do czytelników Schlesische Provinzialblätter zaliczali się wykształceni mieszczanie oraz szlachta. Byli to między innymi urzędnicy administracji i kościoła, oficerzy, właściciele ziemscy, lekarze, aptekarze oraz kupcy.

Czasopismo zajmowało się głównie wiadomościami związanymi ze Śląskiem, od 1793 roku zawierało dodatek z ogłoszeniami oraz „Literacką Kronikę Śląska” (niem. Literarische Chronik Schlesiens).

Obecnie periodyk ma duże znaczenie dla genealogii, gdyż nie tylko zawiera informacje na temat urodzin, ślubów i zgonów, lecz także interesujące nekrologi i życiorysy zmarłych.

Przypisy edytuj

  1. Zimmermann, Friedrich Albert, [w:] Colmar Grünhagen, Allgemeine Deutsche Biographie 45, 1900, s. 260–262 [dostęp 2022-11-24] (niem.).

Literatura edytuj

  • Michael Rüdiger Gerber: Die Schlesischen Provinzialblätter 1785-1849, Jan Thorbecke Verlag, Sigmaringen 1995, ISBN 3-7995-6145-5.
  • Georg Selke: Der Anteil der "Schlesischen Provinzialblätter" an der schlesischen Literatur, in: "Breslauer Beiträge zur Literaturgeschichte", Wrocław 1911. - Nowe wydanie: Verlag H. Krumbhaar, Legnica 1922.
  • Uwe Kambach: Die Eheschließungen in den Schlesischen Provinzialblättern. Ein Register für die Jahre 1785-1849, Verlag Degener & Co, Neustadt (Aisch) 1994, ISBN 3-7686-2064-6.

Linki zewnętrzne edytuj