Wikipedia

Stanisław Nagy

polski teolog, kardynał

Stanisław Kazimierz Nagy[1] (ur. 30 września 1921 w Bieruniu Starym, zm. 5 czerwca 2013 w Krakowie) – polski duchowny rzymskokatolicki, sercanin, profesor nauk teologicznych, arcybiskup, kardynał diakon od 2003.

Stanisław Nagy
Kardynał diakon
Ilustracja
Herb duchownego In Te, Cor Iesu, speravi
W Tobie, Serce Jezusa, swą ufność złożyłem
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

30 września 1921
Bieruń Stary

Data i miejsce śmierci

5 czerwca 2013
Kraków

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

sercanie

Prezbiterat

8 lipca 1945

Nominacja biskupia

7 października 2003

Sakra biskupia

13 października 2003

Kreacja kardynalska

21 października 2003
Jan Paweł II

Kościół tytularny

Matki Bożej ze Schodów

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Sukcesja apostolska
Data konsekracji

13 października 2003

Miejscowość

Kraków

Miejsce

katedra na Wawelu

Konsekrator

Franciszek Macharski

Współkonsekratorzy

Marian Jaworski
Józef Kowalczyk

Życiorys edytuj

Urodził się 30 września 1921 w Bieruniu Starym[2][3]. W latach 1934–1937 był uczniem niższego seminarium duchownego sercanów w Krakowie. W 1937 wstąpił do Zgromadzenia Księży Najświętszego Serca Jezusowego. Po rocznym nowicjacie w Felsztynie złożył pierwszą profesję[4]. W czasie II wojny światowej odbył konspiracyjne studia filozoficzne i teologiczne u krakowskich reformatów[5]. Śluby zakonne złożył 22 września 1941[6]. 8 lipca 1945 w zgromadzeniu sercanów otrzymał święcenia prezbiteratu, których udzielił mu biskup pomocniczy krakowski Stanisław Rospond[7]. W 1948 uzyskał magisterium na Uniwersytecie Jagiellońskim. Studia kontynuował na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, gdzie w 1950 obronił licencjat, w 1952 doktorat (dysertacja Urząd nauczycielski w Kościele pierwotnym napisana pod kierunkiem ks. Bolesława Radomskiego[8]), a w 1968 uzyskał habilitację (rozprawa «Via notarum» we współczesnej eklezjologii apologetycznej)[5][6]. W latach 1968–1969 przebywał na stypendium naukowym na Katolickim Uniwersytecie w Leuven[5].

W latach 1947–1950 pełnił funkcję rektora Małego Seminarium Księży Sercanów w Krakowie-Płaszowie, a w latach 1952–1958 rektora Wyższego Seminarium Księży Sercanów w Tarnowie[6]. Od 1956 do 1962 był kierownikiem Studium Teologicznego Księży Sercanów w Krakowie, które powstało z jego inicjatywy[2][6]. W 1958 został zatrudniony na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, gdzie podjął wykłady z teologii fundamentalnej[2]. W 1963 został mianowany adiunktem w Katedrze Eklezjologii, a w 1972 docentem[9]. W 1979 został profesorem nadzwyczajnym, a w 1985 profesorem zwyczajnym. W latach 1972–1974 sprawował urząd prodziekana Wydziału Teologii[6]. Od 1970 był kierownikiem nowo utworzonej Sekcji Teologii Porównawczej i Ekumenicznej, a w latach 1972–1991 kierownikiem Katedry Eklezjologii Fundamentalnej[10]. Zasiadał w Radzie Naukowej Instytutu Jana Pawła II, której przewodniczył w latach 1982–2007[5]. Należał także do Senackiej Komisji Stypendialnej[2]. Ponadto od 1973 był wykładowcą Papieskiego Fakultetu Teologicznego we Wrocławiu[10], wykładał również na Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie oraz w Wyższym Seminarium Księży Sercanów w Stadnikach[9][11][6].

W latach 1983–1991 był przewodniczącym Sekcji Profesorów Teologii Fundamentalnej przy Komisji Episkopatu ds. Nauki[6]. Uczestniczył w pracach Komisji Episkopatu ds. Ekumenizmu[2]. Z nominacji papieża Jana Pawła II w latach 1986–1996 był członkiem Międzynarodowej Komisji Teologicznej[12]. Ponadto w latach 1973–1974 wchodził w skład Komisji Mieszanej Katolicko-Luterańskiej, powołanej przez Sekretariat ds. Jedności Chrześcijan i Światową Federację Luterańską[6]. W latach 1985 i 1991 uczestniczył jako ekspert w synodach biskupów w Rzymie[2][12]. Był redaktorem działu ekumenicznego Encyklopedii Katolickiej, należał do kolegium redakcyjnego „Roczników Teologicznych”[10].

W latach 70. i 80. XX w. działał w krakowskim duszpasterstwie studentów medycyny i pracowników służby zdrowia[5].

28 września 2003 papież Jan Paweł II ogłosił jego nominację kardynalską[13][14]. 7 października 2003 został prekonizowany arcybiskupem tytularnym Hólaru[1]. Święcenia biskupie przyjął 13 października 2003 w katedrze na Wawelu[6]. Udzielił mu ich kardynał Franciszek Macharski, arcybiskup metropolita krakowski, z towarzyszeniem kardynała Mariana Jaworskiego, arcybiskupa metropolity lwowskiego, i arcybiskupa Józefa Kowalczyka, nuncjusza apostolskiego w Polsce[6][1]. Na swoje zawołanie biskupie wybrał słowa „In Te, Cor Iesu, speravi” (W Tobie, Serce Jezusa, swą ufność złożyłem)[15]. Na konsystorzu 21 października 2003 został kreowany kardynałem diakonem kościoła Matki Bożej ze Schodów[16][17]. 25 stycznia 2004 objął swój kościół tytularny[18]. Jako że do godności kardynała został wyniesiony po ukończeniu 80 roku życia, nie miał prawa do uczestniczenia w konklawe[19]. W związku z tym nie brał udziału ani w konklawe w 2005, ani w 2013[1].

Zmarł 5 czerwca 2013 w Krakowie[10]. 11 czerwca 2013 został pochowany obok kardynała Andrzeja Marii Deskura w krypcie sanktuarium bł. Jana Pawła II, znajdującego się na terenie Centrum Jana Pawła II „Nie lękajcie się” w Krakowie[20].

Odznaczenia i wyróżnienia edytuj

W 2008 prezydent RP Lech Kaczyński nadał mu Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski[21].

Nadano mu honorowe obywatelstwo Bierunia (2003)[9] i powiatu bieruńsko-lędzińskiego (2006)[22]. W 2012 odebrał Złotą Odznakę za Zasługi dla Województwa Śląskiego[23].

W 2009 otrzymał tytuł doktora honoris causa Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu[24]. W 2012 miało miejsce uroczyste odnowienie jego doktoratu na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (traktowane na równi z doktoratem honoris causa)[25]. W 2007 został uhonorowany medalem Za zasługi dla Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego[26].

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c d Stanisław Nagy. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2013-03-30]. (ang.).
  2. ↑ a b c d e f 90. urodziny Kardynała. ekai.pl (arch.), 2011-09-30. [dostęp 2018-09-23].
  3. ↑ P. Kucharczak, B. Gancarz, M. Kluba: Kardynał Nagy nie żyje. katowice.gosc.pl, 2013-06-05. [dostęp 2013-06-06].
  4. ↑ M. Pabis. Na straży wiary. „Nasz Dziennik”. Nr 130 (4669), 2013-06-06. ISSN 1429-4834. [dostęp 2013-06-06]. 
  5. ↑ a b c d e J. Sosnowska: Kardynał Stanisław Nagy odszedł do domu Pana. bialykruk.pl (arch.), 2013-06-05. [dostęp 2016-07-05].
  6. ↑ a b c d e f g h i j Kardynał-nominat Stanisław Nagy przyjął sakrę biskupią. ekai.pl (arch.), 2003-10-13. [dostęp 2018-09-23].
  7. ↑ Kraków: uroczystość 65-lecia kapłaństwa kardynała Stanisława Nagyego. ekai.pl (arch.), 2010-11-14. [dostęp 2018-09-23].
  8. ↑ M. Story: Ks. Profesor Bolesław Radomski. tpkamien.pl. [dostęp 2020-03-22].
  9. ↑ a b c A. Kondla: Ks. Kardynał Stanisław Nagy SCJ. bierun.pl (arch.), 2009-01-28. [dostęp 2013-06-07].
  10. ↑ a b c d Zmarł kard. Stanisław Nagy. episkopat.pl (arch.), 2013-06-05. [dostęp 2016-10-07].
  11. ↑ L. Dudkiewicz. „Wędrujący Profesor”. „Niedziela”. 21/2009. s. 26–27. ISSN 0208-872X. [dostęp 2013-03-30]. 
  12. ↑ a b Kard. Stanisław Nagy świętował 90. urodziny. ekai.pl (arch.), 2011-09-30. [dostęp 2018-09-23].
  13. ↑ Le parole del Papa alla recita dell’Angelus: Annuncio di Concistoro per la creazione di nuovi Cardinali. press.vatican.va, 2003-09-28. [dostęp 2014-02-26]. (wł.).
  14. ↑ Komunikat nuncjusza apostolskiego abp Kowalczyka w sprawie nominacji kardynalskiej ks. Nagy. ekai.pl (arch.), 2003-09-28. [dostęp 2018-09-23].
  15. ↑ Stanisław Nagy na stronie Konferencji Episkopatu Polski. episkopat.pl (arch.). [dostęp 2016-10-07].
  16. ↑ IX Concistoro Ordinario Pubblico per la creazione di trentuno nuovi Cardinali (di cui uno „in pectore”): assegnazione dei titoli o delle diaconie. press.vatican.va, 2003-10-21. [dostęp 2014-02-26]. (wł.).
  17. ↑ Papież kreował 31 nowych kardynałów. ekai.pl (arch.), 2003-10-21. [dostęp 2018-09-23].
  18. ↑ Kard. Nagy objął kościół tytularny w Rzymie. ekai.pl (arch.), 2004-01-25. [dostęp 2018-09-23].
  19. ↑ Nota biograficzna Stanisława Nagiego w słowniku biograficznym kardynałów Salvadora Mirandy. cardinals.fiu.edu. [dostęp 2020-06-28]. (ang.).
  20. ↑ Kard. Nagy spoczął w Sanktuarium bł. Jana Pawła II. ekai.pl (arch.), 2013-06-11. [dostęp 2018-09-23].
  21. ↑ M.P. z 2009 r. nr 25, poz. 347. [dostęp 2011-04-04].
  22. ↑ Honorowi Obywatele Powiatu. powiatbl.pl. [dostęp 2023-07-08].
  23. ↑ Obradował Sejmik. slaskie.pl (arch.), 2012-09-17. [dostęp 2018-09-23].
  24. ↑ 10 V 2009 r. – Kard. prof. Stanisław Nagy SCJ. jezyki.pwt.wroc.pl. [dostęp 2013-03-30].
  25. ↑ Lublin: odnowienie doktoratu kard. Stanisława Nagyego podczas święta patronalnego KUL. ekai.pl (arch.), 2012-06-15. [dostęp 2018-09-23].
  26. ↑ KUL: kard. Nagy i ks. prof. Styczeń otrzymali medale za zasługi dla KUL. ekai.pl (arch.), 2007-01-13. [dostęp 2018-09-23].

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Stanisław_Nagy&oldid=73432301”