Tomasz Whitbread SJ, (ang.) Thomas Whitbread (ur. 1618 w Esseksie, zm. 20 czerwca 1679 w Tyburn) – angielski prezbiter i prowincjał zakonu jezuitów, czczonych przez Kościół katolicki jako męczennik za wiarę, ofiara antykatolickich prześladowań w Anglii okresu reformacji, zabity w wyniku represji związanych z przynależnością do Kościoła katolickiego, na podstawie sfabrykowanych zarzutów o udziale w spisku[1][2].

Błogosławiony
Tomasz Whitbread SJ
Thomas Whitbread
prezbiter i męczennik
Ilustracja
Obraz przedstawiający
błogosławionego Tomasza Whitbreada znajdujący się w Stonyhurst College.
Data i miejsce urodzenia

1618
Essex

Data i miejsce śmierci

20 czerwca 1679
Tyburn

Czczony przez

Kościół katolicki

Beatyfikacja

15 grudnia 1929
przez Piusa XI

Wspomnienie

20 czerwca

Przykościelny cmentarz
St Giles in the Fields.

Życiorys edytuj

Pochodził z Esseksu gdzie przyszedł na świat w 1618 roku[3]. Studiował w kolegium angielskim na terenie Saint-Omer zaś 7 września[4] 1635 roku rozpoczął nowicjat prowadzony przez Towarzystwo Jezusowe w Watten[1]. W 1645 roku złożył profesję zakonną[2]. Do ewangelizowania rodaków na wschodzie ojczyzny skierowany został dwa lata później[1]. Powołanie realizował pełniąc jednocześnie powierzone mu obowiązki superiora jezuitów w okręgu Suffolk (dwukrotnie) i Lincolnshire, a od stycznia 1678 roku wybrany na prowincjała zakonu na całą Anglię[1].

Aresztowany został 29 września 1678 roku[1], na podstawie sfabrykowanych przez Tytusa Oatesa oskarżeń[4] i zamknięty w londyńskim więzieniu Newgate[1]. Już 17 grudnia[4] postawiono go przed trybunałem, ale w trakcie procesu nie dowiedziono popełnienia przestępstwa[1]. Kolejny raz stanął przed trybunałem pod zarzutem udziału w rzekomym spisku mającym na celu zabójstwo protestanckiego króla Karola II[5] wraz z Antonim Turnerem, Janem Fenwickiem, Janem Gavanem i Wilhelmem Harcourtem[6][3][4]. 13 czerwca w Old Bailey, za współudział w „spisku” wszyscy zostali skazani na śmierć przez powieszenie, wybebeszenie i poćwiartowanie[2][7]. Wyrok wykonano 20 czerwca 1679 roku[3]. Przed śmiercią Tomasz Whitbread potwierdził swoją niewinność i przebaczył ludziom, których fałszywe zeznania doprowadziły do wyroku śmierci[2]. Wszyscy skazańcy odrzucili ułaskawienie warunkowane przyznaniem się do winy, a następnie pogrążyli się w modlitwie[2][7]. Pochowani zostali na przykościelnym cmentarzu St Giles in the Fields[2].

Znaczenie edytuj

W 1628 roku w Londynie opublikowano poematy autorstwa Tomasza Whitbreada: „The death” i „To his soul” w „The Remonstrance of Piety and Innocence”, był też autorem książki pod tytułem „Devout Elevation of the Mind to God”[1][3].

Tomasza Whitbreada ze współtowarzyszami beatyfikował papież Pius XI 15 grudnia 1929[3][8].

Relikwie męczennika do współczesności znajdują się na terenie St Giles in the Fields[5].

Wspomnienie liturgiczne błogosławionego męczennika w Kościele katolickim obchodzone jest w Dies natalis (20 czerwca)[9].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h Fros Henryk: Święci i błogosławieni Towarzystwa Jezusowego. Kraków: Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy, 1992, s. 151. ISBN 83-85304-50-9.
  2. a b c d e f Tom Rochford, SJ: Blessed Thomas Whitbread. Society of Jesus. [dostęp 2015-05-28]. (ang.).
  3. a b c d e Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 5: R-U. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 2005 (wznowienie), kol. 533. ISBN 83-7318-376-0.
  4. a b c d Edwin Burton: Catholic Encyclopedia - Ven. Thomas Whitbread. 1913. [dostęp 2015-05-28]. (ang.).
  5. a b Błogosławiony Jan Gavan, prezbiter i męczennik. [dostęp 2015-05-28].
  6. Fros Henryk: Święci i błogosławieni Towarzystwa Jezusowego. Kraków: Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy, 1992, s. 152. ISBN 83-85304-50-9.
  7. a b Fros Henryk: Święci i błogosławieni Towarzystwa Jezusowego. Kraków: Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy, 1992, s. 153. ISBN 83-85304-50-9.
  8. Martiri dichiarati Santi della Compagnia di Gesu'. [dostęp 2015-05-28]. (wł.).
  9. Beati Tommaso Whitbread e compagni Martiri. 2000-05-27. [dostęp 2015-05-28]. (wł.).