Ulica Szkolna w Katowicach

ulica w Katowicach

Ulica Szkolna w Katowicachulica w katowickiej dzielnicy Śródmieście, o długości 172 m[1]. Została wytyczona do lat osiemdziesiątych XIX wieku.

ulica Szkolna
Śródmieście
Ilustracja
Budynek szkoły przy ulicy Szkolnej 5 (2022)
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Katowice

Długość

172 m[1]

Przebieg
światła 0m ul. Warszawska
135m ul. Teatralna
155m rzeka Rawa
172m ul. Stanisława Moniuszki
Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, u góry znajduje się punkt z opisem „ulica Szkolna”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „ulica Szkolna”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „ulica Szkolna”
Ziemia50°15′34,6″N 19°01′34,2″E/50,259622 19,026153

Opis edytuj

Ulica swoją nazwę wzięła od szkół, które się przy niej znajdują. 3 września 1939 przy ul. Szkolnej mieli kwaterę polscy obrońcy Katowic. W tym dniu około 30 hitlerowców starło się z oddziałami polskimi, broniącymi kościoła ewangelickiego przy ul. Warszawskiej. Po krótkiej walce Polacy rozbili przeciwnika, nie ponosząc ofiar w ludziach (dwóch Polaków było rannych)[2]. W dwudziestoleciu międzywojennym pod numerem 9 funkcjonowała koedukacyjna Szkoła Powszechna nr 6 im. M. Reja, a pod numerem 5 – koedukacyjna specjalna Szkoła Powszechna nr 8[3]. Pod numerem 7 zlokalizowana była świetlica Miejskiego Komitetu Lokalnego Funduszu Pracy[4].

W okresie Rzeszy Niemieckiej (do 1922) i w latach niemieckiej okupacji Polski (1939–1945)[5] ulica nosiła nazwę Schulstraße[6][7], w latach międzywojennych 1922–1939 i ponownie od 1945 ulica Szkolna[8].

Zabudowa znajdująca się przy ul. Szkolnej cechuje się jedną z najwyższych intensywności zabudowy w mieście (średnio 2,50)[9]. Ulicą kursują autobusy ZTM.

Na fasadzie budynku przy ul. Szkolnej 9 w 2003 umieszczono tablicę upamiętniającą profesora Józefa Pietera, współzałożyciela Uniwersytetu Śląskiego[10].

W marcu 2011 w rejonie ulicy zakończono wycinanie drzew przy Rawie[11].

Obiekty zabytkowe edytuj

Przy ul. Szkolnej znajdują się następujące obiekty, objęte ochroną konserwatorską:

  • budynek Państwowego Banku Rolnego (ul. Warszawska 13, 14, ul. Szkolna 6[12]); został wpisany do rejestru zabytków 23 października 1989 (nr rej.: A/1389/89); bank istnieje na miejscu dawnej willi Grünfeldów, wzniesionej w 1900; w 1938 dokonano gruntownej przebudowy willi na potrzeby Państwowego Banku Rolnego według projektu architekta Mariana Lelewicza; willę przebudowano w stylu zbliżonym do modernizmu o formach funkcjonalizmu, choć z nieco bogatszymi elementami dekoracyjnymi[13];
  • budynek szkoły (ul. Szkolna 5), wzniesiony w latach sześćdziesiątych XIX wieku w stylu okrągłych łuków[14]; w 2023 roku mieściła się w nim Szkoła Podstawowa Nr 7 Specjalna w Katowicach[15];
  • gmach szkolny (ul. Szkolna 7/9), wzniesiony w latach siedemdziesiątych XX wieku, przebudowany po 1910; obiekt posiada cechy stylu historyzmu ceglanego, modernizmu i ekspresjonizmu[14];
  • kamienica mieszkalna (ul. Szkolna 8), wybudowana w drugiej połowie XIX wieku w stylu późnego klasycyzmu/historyzmu[14];
  • kamienica mieszkalna (ul. Szkolna 10), wzniesiona w latach trzydziestych XX wieku w stylu funkcjonalizmu[14].

Instytucje edytuj

Przy ulicy Szkolnej swoją siedzibę mają[16]: prywatne szkoły języków obcych, przedsiębiorstwa wielobranżowe, Zespół Szkół Specjalnych nr 8 (Specjalna Szkoła Podstawowa nr 7, Specjalne Gimnazjum nr 25), Stowarzyszenie Alliance Française, Studium Praktycznej Nauki Języków Obcych Uniwersytetu Śląskiego, Międzywydziałowe Indywidualne Studia Humanistyczne Uniwersytetu Śląskiego.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Urząd Miasta Katowice: Plan zimowego utrzymania dróg na sezon 2009/2010. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-06-27]. (pol.).
  2. Joanna Starnawska: Dzieje Katowic (1299−1945). Katowice: Muzeum Historii Katowic, 1990, s. 53.
  3. Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 117. ISBN 978-83-7729-021-7.
  4. Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 120. ISBN 978-83-7729-021-7.
  5. Plan Katowic z 1942 roku. grytzka-genealogie.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-19)]. www.grytzka-genealogie.de [dostęp 2011-06-27]
  6. Straßenverzeichnis aller Straßen von Kattowitz. www.grytzka-genealogie.de. [dostęp 2011-06-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-12)]. (niem.).
  7. Alle Straßen bzw. Straßennamen von Kattowitz Deutsch – Polnisch. www.grytzka-genealogie.de. [dostęp 2011-06-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-19)]. (niem.).
  8. Jerzy Moskal: ... Bogucice, Załęże et nova villa Katowice – Rozwój w czasie i przestrzeni. Katowice: Wydawnictwo Śląsk, 1993, s. 385. ISBN 83-85831-35-5.
  9. Urząd Miasta Katowice: Katowice – Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-06-27]. (pol.).
  10. Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach: Ewidencja miejsc pamięci województwa śląskiego: miasto Katowice. www.katowice.uw.gov.pl. [dostęp 2011-06-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-10)]. (pol.).
  11. Nie ma drzew na Teatralnej. Widać Rawę w pełnej krasie www.katowice.naszemiasto.pl [dostęp 2011-06-27]
  12. Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 51. ISBN 978-83-7729-021-7.
  13. Urząd Miasta Katowice: Wykaz obiektów chronionych poprzez wpis do rejestru zabytków. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-06-27]. (pol.).
  14. a b c d Urząd Miasta Katowice: Wartości dziedzictwa kulturowego (załącznik 1.9). www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-06-27]. (pol.).
  15. Urząd Miasta Katowice: Szkoła Podstawowa Nr 7 Specjalna. bip.katowice.eu. [dostęp 2023-12-18]. (pol.).
  16. Spis firm na ulicy Szkolna w mieście Katowice. www.katalog.pf.pl. [dostęp 2011-06-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-05)]. (pol.).

Bibliografia edytuj

  • Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Oficyna "Artur", 1996. ISBN 83-905115-0-9.
  • Katowice – Plan miasta, wyd. Demart SA, Warszawa 2009/2010.