Uniwersytet Kapsztadzki
Uniwersytet Kapsztadzki[1], UCT (ang. University of Cape Town) – najstarszy uniwersytet w Republice Południowej Afryki, o dwa lata młodszy od najstarszego w Afryce University of Sierra Leone (1827). Kształci ponad 20 tys. studentów na 7 wydziałach i prowadzi badania naukowe w około 60 centrach, instytutach i innych jednostkach badawczych[2][3].
 Uniwersytet Kapsztadzki | |
| Dewiza |
Spes Bona (ang. Good Hope) |
|---|---|
| Data założenia |
1829 |
| Typ |
uczelnia państwowa |
| Państwo | |
| Adres | |
| Liczba pracowników • naukowych |
2520 (admin.) |
| Liczba studentów |
23 500 (podyplomowe: 15 800) |
| Rektor |
Graça Machel; prorektor: Max Price |
| Członkostwo | |
Położenie na mapie Prowincji Przylądkowej Zachodniej  | |
Położenie na mapie Południowej Afryki  | |
 33°57′27″S 18°27′38″E/-33,957500 18,460556
| |
| Strona internetowa | |
Historia edytuj
Za datę powstania Uniwersytetu Kapsztadzkiego bywa uznawany rok 1829, w którym założono RPA College, szkołę dla chłopców. Rozwój szkoły był związany z zapotrzebowaniem na fachowych pracowników kopalń złota i diamentów. W ostatnim dwudziestoleciu XIX wieku, dzięki większemu finansowaniu ze źródeł prywatnych i publicznych, szkołę przekształcono w uniwersytet. Powstały wydziały mineralogii i geologii z laboratoriami badawczymi. Rozpoczął się też okres kształcenia koedukacyjnego. Pierwsze cztery studentki zostały przyjęte w roku 1886 na próbę (do klasy chemicznej). Decyzję o rekrutacji kobiet na stałe podjęto w 1887 roku, dla uczczenia diamentowego jubileuszu królowej Wiktorii. W latach 1902–1918 powstała Medical School, wspierana przez Ministerstwo Edukacji. University of Cape Town powołano oficjalnie w roku 1918. Poza dużymi prywatnymi darowiznami uzyskał dotacje państwowe. W 1928 roku znaczną część obiektów przeniesiono do Groote Schuur na zboczach Devil’s Peak (Diabelskiego Szczytu) i tu UCT obchodził swoje stulecie[4].
Uczelnia jest uznanym ośrodkiem trwałego sprzeciwu polityce apartheidu. Pierwsza grupa ciemnoskórych studentów została przyjęta w roku 1920. W okresie 1980–1990 ich liczba wzrosła o 35 procent, a w 2004 roku stanowiła niemal 50% studentów[a].
Kierunki i metody kształcenia edytuj
Uczelnia posiada wydziały: handlu, inżynierii i kształtowania środowiska, prawa, nauk o zdrowiu, nauk humanistycznych i ścisłych. Prowadzi kształcenie podyplomowe w ponad 60 jednostkach specjalistycznych[5]. Poza kształceniem metodami tradycyjnymi rozwija działalność zgodną z duchem Deklaracji Kapsztadzkiej[6], np. e-learning[7][8].
Badania naukowe edytuj
Na każdym z wydziałów działają zespoły i inne jednostki badawcze prowadzące prace naukowe w wielu dziedzinach, np.[9]:
- zespół kosmologa George’a Ellisa[10], współpracownika Stephena Hawkinga
- zespół André Brinka, profesora na wydziale literatury i języka angielskiego
- zespół Africa Earth Observatory Network (AEON)[11], współpracujący z partnerami z Niemiec i Francji
- międzynarodowe centrum badań w dziedzinie kosmologii i topologii
- centrum studiów retoryki, jedyna jednostka tego typu w Afryce (dyrektor: Philippe-Joseph Salazar)
- ośrodek stałej współpracy naukowej z CERN m.in. w zakresie oprogramowania Wielkim Zderzaczu Hadronów
- zespół zaangażowany w rozwój technologii elektrotechnicznych dla Wielkiego Teleskopu Południowoafrykańskiego na płaskowyżu Karru
- ośrodek badań chorób zakaźnych, m.in. zwalczania epidemii gruźlicy i HIV[12]
- UCT Medical Imaging Research Unit (MIRU), zajmująca się rozwijaniem diagnostycznych narzędzi do obrazowania mózgu i badania czynności serca[13]
Miejsce w rankingach uniwersytetów świata edytuj
W 2010 roku UCT zajął 161. miejsce w Światowym Rankingu THES-QS Uniwersytetów i 107. miejsce w Times Higher Education World University Rankings[14][15].
Zasłużeni wychowankowie edytuj
- Ralph Bunche, amerykański laureat Pokojowej Nagrody Nobla (1950) za prace mediacyjne w Palestynie (1949 Armistice Agreements)
- Max Theiler, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny (1951) za badania dotyczące żółtej febry
- Allan McLeod Cormack, laureat Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny (1979) za wynalezienie i budowę tomografu komputerowego
- Aaron Klug, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie chemii (1982) za rozwinięcie techniki krystalograficznej mikroskopii elektronowej np. do ustalenia budowy wielu białek i wirusów
- John Maxwell Coetzee, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury (2003), za książki, które odznaczają się „analityczną błyskotliwością i wymownymi dialogami”
- Christiaan Barnard, kardiochirurg, pionier transplantologii serca
- Sheila Camerer, prawniczka i polityk, minister sprawiedliwości, deputowana do Zgromadzenia Narodowego w latach 1987–2009, od 2009 – ambasador RPA w Bułgarii
Zobacz też edytuj
Uwagi edytuj
- ↑ Historię uniwersytetu opisano w:
- The History of the SA College: 1829-1918 (2 volumes), William Ritchie (Maskew Miller, Cape Town, 1918)
- The SA College and the University of Cape Town: 1829-1929, Eric A Walker (Centenary Volume published for the Council of the University of Cape Town by the Cape Times, 1929)
- The History of the University of Cape Town 1928-1948: The Formative Years, Howard Phillips.
Przypisy edytuj
- ↑ Uniwersytety świata (2010), [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2014-08-18].
- ↑ uniwersytet, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2011-07-09].
- ↑ Welcome to The University of Cape Town. www.uct.ac.za. [dostęp 2011-07-09]. (ang.).
- ↑ The University of Cape Town; History. www.uct.ac.za. [dostęp 2011-07-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-08-15)]. (ang.).
- ↑ The University of Cape Town; Alphabetical list of departments & research groups. www.uct.ac.za. [dostęp 2011-07-09]. (ang.).
- ↑ Deklaracja kapsztadzka. [dostęp 2011-07-09]. (pol.).; Cytat: ...Znajdujemy się u progu światowej rewolucji w nauczaniu i uczeniu się. Nauczyciele z całego świata tworzą w internecie niezliczone materiały edukacyjne, dostępne do otwartego i wolnego użytku....'
- ↑ 3rd International Conference on e-Learning, 26–27 June 2008 (Conference Chair: Laura Czerniewicz, Centre for Educational Technology UCT). academic-conferences.org. [dostęp 2011-07-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-28)]. (ang.).
- ↑ The University of Cape Town; Centre for Open Learning (COL) UCT. opublikowany=www.uct.ac.za. [dostęp 2016-09-28]. (ang.).
- ↑ The University of Cape Town; URC-accredited research groupings. www.uct.ac.za. [dostęp 2011-07-09]. (ang.).
- ↑ UCT, Departmental Homepage, Academic Staff, George F. R. Ellis. www.mth.uct.ac.za. [dostęp 2016-09-28]. (ang.).
- ↑ Africa Earth Obserwatory Network. aeon.org.za. [dostęp 2011-07-09]. (ang.).
- ↑ The Institute of Infectious Disease and Molecular Medicine. www.idm.uct.ac.za/. [dostęp 2011-07-09]. (ang.).
- ↑ UCT Medical Imaging Research Unit. www.miru.uct.ac.za. [dostęp 2016-09-28]. (ang.).
- ↑ QS World University Rankings 2010 Results. www.topuniversities.com. [dostęp 2016-09-28]. (ang.).
- ↑ Times Higher Education World University Rankings 2010-2011. www.timeshighereducation.co.uk. [dostęp 2011-07-09]. (ang.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Lista uniwersytetów południowoafrykańskiech. sauvca.org.za. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-02-10)].
- Statute of the University of Cape Town. info.gov.za. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-08)]., Government Notice No. 1199, 20 September 2002
- Annual Report for the year ended 31 December 2009. uct.ac.za. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-20)]., University of Cape Town. s. 33. Retrieved 17 September 2010
- Kapsztad – najpiękniejsze miasto świata? (miejsce „tytoniowych zawodów między piratem Van Hunksem a kuszącym go Diabłem”)