Wyżyna Unisławska
Wyżyna Unisławska – wyżyna w Sudetach Środkowych w Górach Kamiennych.
| Megaregion | |
|---|---|
| Prowincja | |
| Podprowincja | |
| Makroregion | |
| Mezoregion | |
| Mikroregion(y) |
Wyżyna Unisławska |
| Zajmowane jednostki administracyjne |
Lokalizacja edytuj
Wyżyna Unisławska to niewielka śródgórska wyżyna. Od południa graniczy z Górami Suchymi i Kotliną Sokołowską, od zachodu z Masywem Dzikowca i Lesistej Wielkiej, od wschodu wyżynę ograniczają Góry Suche i Góry Wałbrzyskie, a od północy graniczy z Kotliną Kuźnicką.
Opis edytuj
Jest to śródgórska wododziałowa wierzchowina (590-650 m n.p.m.), obszar źródliskowy Miłej, Pełcznicy i Ścinawki, należący do jednostki geologicznej zwanej niecką śródsudecką. Zbudowana jest ze skał osadowych i wulkanicznych. Skały wulkaniczne to w przeważającej mierze trachity, które zajmują większą część wyżyny. Obszar wyżyny jest niezalesiony, lasy pokrywają tylko stoki gór otaczających wyżynę.
Krajobraz edytuj
Krajobraz kotliny przedstawia krajobraz wyżyny. Najwyższe wzniesienia nie przekraczają 700 m n.p.m. Cały obszar jest lekko pofałdowany, bezleśny, poprzecinany w różnych kierunkach małymi dolinami potoków. Teren rolniczy, średnio zaludniony, większość obszaru zajmują pola uprawne, pastwiska i łąki. Krajobraz przeobrażony, zurbanizowany.
Gleby edytuj
Gleby gliniaste i szkieletowe.
Surowce edytuj
Surowce skalne wydobywane na tym terenie były już od dawna. Do dnia dzisiejszego w Rybnicy Leśnej znajduje się potężny kamieniołom melafiru.
Klimat edytuj
Położenie fizycznogeograficzne oraz masyw otaczających gór sprawiają, że nad kotliną ścierają się różnorodne masy powietrzne, wpływające na kształtowanie się typów pogody i zjawisk atmosferycznych tego mezoregionu. Obszar kotliny odznacza się specyficznym, surowym klimatem (mrozowiska). Pory roku są łatwo rozpoznawalne i wyznaczane przez przebieg temperatury: ciepła i wilgotna wiosna, ciepłe i często suche lato, chłodna i wilgotna jesień oraz mroźna zima ze znacznymi opadami śniegu. Zachmurzenie średnie występuje w okresie jesienno–zimowym, najmniejsze w lecie. Opadom często towarzyszą gwałtowne burze z wyładowaniami.
Wody edytuj
Kotlina Sokołowska należy do dorzecza Odry. Najdłuższymi rzekami kotliny są Ścinawka i potok Sokołowiec, które wraz ze swoimi dopływami odwadniają wyżynę.
Miejscowości edytuj
Na wyżynie położone są miejscowości Unisław Śląski, Rybnica Leśna.
Komunikacja edytuj
Przez wyżynę prowadzą szlaki:
Zabytki edytuj
- Drewniany kościółek św. Jadwigi w Rybnicy Leśnej z 1608 roku.
- Gotycki kościół filialny pw. Wniebowzięcia NMP w Unisławiu Śląskim, wzmianka z 1360 r.
- Zabytkowy tunel kolejowy z ok. 1880 roku na linii kolejowej Wałbrzych – Mieroszów.
Turystyka edytuj
W obrębie wyżyny jest kilka miejsc atrakcyjnych turystycznie.
- Stożek Wielki ze śladami byłej drewnianej wieży widokowej.
- Skałki Skalne Bramy na południowym zboczu Rogowca.
- Relikty ruin średniowiecznego zamku Rogowiec na Rogowcu.
- Ruiny kamiennego, gotyckiego zamku Radosno z XII wieku na północnym zboczu Suchawy wzniesionego przez Bolka I.
- Zespół obiektów sanatoryjnych w Sokołowsku, w szczególności dawne sanatorium Grunwald z 1856 r.
- Kotlina Sokołowska z Sokołowskiem.
- Pomnik przyrody: stare lipy na cmentarzu w Unisławiu.
Przez wyżynę przechodzą szlaki turystyczne: zielony, czerwony, niebieski, czarny i żółty. Na Hali pod Klinem pod Przełęczą Trzech Dolin położone jest drewniane Schronisko PTTK „Andrzejówka”.