XII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina

konkurs pianistyczny, Warszawa 1990

XII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina (również XII Konkurs Chopinowski) – 12. edycja Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina, która rozpoczęła się 1 października 1990 w Warszawie. Organizatorem konkursu było Towarzystwo im. Fryderyka Chopina[1].

XII Konkurs Chopinowski
XII International Fryderyk Chopin Piano Competition
Ilustracja
Zdobywca srebrnego medalu Amerykanin Kevin Kenner (zdjęcie z 2009)
Pełna nazwa

XII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina

Termin

1–20 października 1990

Państwo

 Polska

Miejscowość

Warszawa

Obiekt

Filharmonia Narodowa

Organizator

Towarzystwo im. Fryderyka Chopina

Tematyka

muzyka poważna

Charakterystyka konkursu edytuj

Wzięło w nim udział 110 pianistów z 28 krajów[2], (w tym 11 z Polski)[3][4].

Pianiści z Polski na XII Konkursie Chopinowskim[3]
Lp. Uczestnik
1. Tomasz Bartoszek
2. Wojciech Broczkowski
3. Artur Cieślak
4. Kordian Góra
Lp. Uczestnik
5. Grzegorz Jastrzębski
6. Wojciech Kocyan
7. Monika Konopko
8. Agnieszka Kulikow
Lp. Uczestnik
9. Marta Peter
10. Zbigniew Raubo
11. Wojciech Świtała

Konkurs odbył się w dniach 1–20 października 1990[5]. Składał się z trzech etapów i finału. Był to pierwszy Konkurs Chopinowski w historii, w którym jury nie przyznało I nagrody. Zdobywca II nagrody, Amerykanin Kevin Kenner[6] uczestniczył w konkursie po raz drugi (na X Konkursie Chopinowskim w 1980 otrzymał wyróżnienie)[5]. Po raz pierwszy w historii nikomu nie przyznano nagrody za wykonanie mazurków. Pianiści mieli do wyboru siedem instrumentów[5].

Konkurs zaszczyciły dwie koronowane głowy: królowa belgijska Fabiola oraz królowa Hiszpanii Zofia, która dokonała otwarcia wystawy pt. „Podróż romantyczna Fryderyka Chopina i George Sand na Majorkę[5].

Kalendarium edytuj

  Kalendarz konkursu
Faza konkursu Data
1.10 2.10 3.10 4.10 5.10 6.10 7.10 8.10 9.10 10.10 11.10 12.10 13.10 14.10 15.10 16.10 17.10 18.10 19.10 20.10
Koncert inauguracyjny
I etap
II etap
III etap
Finał
Koncert laureatów

Jury edytuj

Do konkursowego przebiegu przesłuchań oraz podziału nagród powołano jury, w następującym składzie[5]:

  Skład jury
Lp. Juror Kraj Funkcja
1. Jan Ekier   Polska przewodniczący jury
2. Eugène Traey   Belgia wiceprzewodniczący jury
3. Lew Własienko   ZSRR wiceprzewodniczący jury
4. Władimir Aszkenazi[a]   Islandia   Rosja członek jury
5. Ryszard Bakst   Polska członek jury
6. Halina Czerny-Stefańska   Polska członek jury
7. Anton Dikow   Bułgaria członek jury
8. Siergiej Dorenski   ZSRR członek jury
9. Leon Fleisher[a]   Stany Zjednoczone członek jury
10. Lidia Grychtołówna   Polska członek jury
11. Barbara Hesse-Bukowska   Polska członek jury
12. Andrzej Jasiński   Polska członek jury
13. Cyprien Katsaris[b]   Luksemburg członek jury
14. Ivan Klánský   Czechosłowacja członek jury
15. Hiroko Nakamura   Japonia członek jury
16. Gerhard Oppitz   Niemcy członek jury
17. Piotr Paleczny   Polska członek jury
18. Bernard Ringeissen   Francja członek jury
19. Maria Tipo[c]   Włochy członek jury
20. Kazuko Yasukawa   Japonia członek jury
21. Tadeusz Żmudziński   Polska członek jury

Zasady oceny pianistów edytuj

Jury oceniało grę poszczególnych uczestników przy pomocy punktów: w I etapie w skali od 1 do 10, w II i III etapie oraz finale w skali od 1 do 25[2]. Wyniki poszczególnych etapów oraz finału ustalane były tak samo jak w poprzednim konkursie[2].

Konkurs edytuj

Koncert inauguracyjny edytuj

1 października w sali Filharmonii Narodowej zainaugurowano XII Konkurs Chopinowski uroczystym koncertem z udziałem Orkiestry Symfonicznej i Chóru Filharmonii Narodowej pod batutą Kazimierza Korda[3]. Koncert wypełniły utwory czołowych przedstawicieli polskiej muzyki XX wieku, takie jak: III Symfonia, Witolda Lutosławskiego, II Koncert wiolonczelowy, Krzysztofa Pendereckiego w wykonaniu Romana Jabłońskiego oraz oratorium Stabat mater op. 53, Karola Szymanowskiego, w którym partie solowe śpiewali: Izabela Kłosińska, Krystyna Szostek-Radkowa i Jan Opalach[3]. Honorowym gościem koncertu, była królowa Hiszpanii Zofia, która została powitana przez Wojciecha Jaruzelskiego z małżonką[3].

I etap edytuj

Przesłuchania konkursowe odbyły się w dniach (2–8 października) w dwóch sesjach przedpołudniowej i popołudniowej w kolejności alfabetycznej, począwszy od wylosowanej wcześniej litery „U”[7]. Jako pierwszy wystąpił w tym etapie Japończyk, Makoto Ueno[7]. Po zakończeniu przesłuchań tego etapu zebrało się jury celem wyłonienia pianistów zakwalifikowanych do kolejnego etapu.

II etap edytuj

Po zakończeniu obrad jury 9 października pod przewodnictwem Jana Ekiera ogłoszono listę 40 pianistów z 13 krajów (w tym 5 Polaków) dopuszczonych do przesłuchań II etapu[8]. Podobnie jak w poprzednim etapie pianiści występowali kolejno w dniach (10–13 października) w dwóch sesjach przedpołudniowej i popołudniowej[9].

Uczestnicy II etapu[8]
Lp. Uczestnik Kraj
1. Wu Yi  
2. Rueibin Chen  
3. Tang Zhihua  
4. Philippe Giusiano  
5. Caroline Sageman  
6. Mary Wu  
7. Hiroshi Arimori  
8. Megumi Fukita  
9. Momo Kodama  
10. Koji Oikawa  
11. Kyoko Tabe  
12. Takako Takahashi  
13. Makoto Ueno  
14. Yukio Yokoyama  
Lp. Uczestnik Kraj
15. Bueno Roig  
16. Camillo Radicke  
17. Birgitta Wollenweber  
18. Tomasz Bartoszek  
19. Kordian Góra  
20. Wojciech Kocyan  
21. Zbigniew Raubo  
22. Wojciech Świtała  
23. Shu Ching-Chen  
24. Alan Gampel  
25. Brenda Hnang  
26. Kevin Kenner  
27. Sam Hoywood  
28. Anthony Hughes  
Lp. Uczestnik Kraj
29. Graham Scott  
30. Andrew Wilde  
31. Fabio Bidini  
32. Luca Rasca  
33. Corrado Rollero  
34. Ilja Gnojenski  
35. Aleksiej Lukownikow  
36. Anna Malikowa  
37. Światosław Monastyrski  
38. Margarita Szewczenko  
39. Stella Simakowa  
40. Dymitr Tetertin  

III etap edytuj

14 października ogłoszona została lista 15 pianistów z 7 krajów (w tym jedynego Polaka Wojciecha Świtały) dopuszczonych do przesłuchań III etapu[10]. Wojciech Świtała z powodu niedyspozycji nie przystąpił do gry, rezygnując z występu w III etapie[11].

Uczestnicy III etapu[10]
Lp. Uczestnik Kraj
1. Rueibin Chen   Austria
2. Philippe Giusiano   Francja
3. Caroline Sageman   Francja
4. Hiroshi Arimori   Japonia
5. Momo Kodama   Japonia
6. Koji Oikawa   Japonia
7. Kyoko Tabe   Japonia
8. Takako Takahashi   Japonia
9. Makoto Ueno   Japonia
10. Yukio Yokoyama   Japonia
11. Wojciech Świtała   Polska
12. Kevin Kenner   Stany Zjednoczone
13. Corrado Rollero   Włochy
14. Anna Malikowa   ZSRR
15. Margarita Szewczenko   ZSRR

Finał edytuj

16 października wieczorem po zakończeniu przesłuchań trzeciego etapu jury ogłosiło nazwiska 7 pianistów z 5 krajów, dopuszczonych do finału[11]. W drugim dniu finału gościem honorowym XII Konkursu Chopinowskiego była przybyła do Polski królowa belgijska Fabiola, która przysłuchiwała się występom finalistów[12].

Finaliści[11]
Lp. Finalista Kraj
1. Caroline Sageman   Francja
2. Takako Takahashi   Japonia
3. Yukio Yokoyama   Japonia
4. Kevin Kenner   Stany Zjednoczone
5. Corrado Rollero   Włochy
6. Anna Malikowa   ZSRR
7. Margarita Szewczenko   ZSRR

Koncert laureatów edytuj

20 października w sali Filharmonii Narodowej odbyła się ceremonia wręczenia nagród laureatom XII Konkursu Chopinowskiego, po czym odbył się koncert z ich udziałem[13]. Uroczystość zaszczyciła, podobnie jak dzień wcześniej, jako gość honorowy królowa belgijska Fabiola, w obecności Wojciecha Jaruzelskiego z małżonką oraz m.in. Tadeusza Mazowieckiego[13].

Nagrody i wyróżnienia edytuj

W nocy z 20 na 21 października jury ogłosiło ostateczne wyniki XII Konkursu Chopinowskiego[14]. Zdobywcy drugiego i trzeciego miejsca zostali uhonorowani medalami (pierwszego nie przyznano). Wszyscy finaliści otrzymali stosownie do zajętego miejsca bądź wyróżnienia odpowiednią nagrodę finansową. Zgodnie z regulaminem nagrodzeni zobowiązani byli do udziału w kończącym konkurs, koncercie laureatów. Kevin Kenner został również zdobywcą nagrody publiczności[15]

  Nagrody główne[14]
Nagroda Laureat Kraj Fundator nagrody
  Nie przyznano Minister Kultury i Sztuki[1]
  Kevin Kenner[6]   Stany Zjednoczone
  Yukio Yokoyama   Japonia
4 Corrado Rollero   Włochy
Margarita Szewczenko   ZSRR
5 Anna Malikowa   ZSRR
Takako Takahashi   Japonia
6 Caroline Sageman   Francja
Wyróżnienia[14]
Wyróżniony Kraj Fundator nagrody
Hiroshi Arimori   Japonia Minister Kultury i Sztuki[1]
Philippe Giusiano   Francja
Koji Oikawa   Japonia
Kyoko Tabe   Japonia
Nagrody Specjalne[14]
Nagroda Nagrodzony Kraj Fundator nagrody
Najlepsze wykonanie poloneza Kevin Kenner[6]   Stany Zjednoczone Towarzystwo im. Fryderyka Chopina
Wojciech Świtała   Polska
Najlepsze wykonanie mazurków Nie przyznano Polskie Radio
Najlepsze wykonanie koncertu Nie przyznano Filharmonia Narodowa

Uwagi edytuj

  1. a b Juror oceniał tylko występy finałowe.
  2. Juror oceniał występy pianistów począwszy od II etapu.
  3. Jurorka oceniała występy pianistów począwszy od II etapu.

Przypisy edytuj

  1. a b c Barbara Niewiarowska, Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina w Warszawie [online], chopin.pl [zarchiwizowane z adresu 2016-09-14].
  2. a b c Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina. Konkurs XII [online], konkursy.miedzynarodowe.chopin.pl [zarchiwizowane z adresu 2016-03-23].
  3. a b c d e Od dziś do 20 bm. Trzy tygodnie z Chopinem, „Trybuna Śląska”, Nr 229, Katowice: Śląskie Wydawnictwo Prasowe, 2 października 1990, s. 1, 4, ISSN 0867-4507, OCLC 69556314 [dostęp 2019-01-19].
  4. W kilku wierszach. Z kraju, „Trybuna Śląska”, Nr 235, Katowice: Śląskie Wydawnictwo Prasowe, 9 października 1990, s. 2, ISSN 0867-4507, OCLC 69556314 [dostęp 2019-01-19].
  5. a b c d e XII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina [online], chopincompetition2015.com [zarchiwizowane z adresu 2020-02-17].
  6. a b c Osoby związane z Chopinem. (Kevin Kenner), [w:] Narodowy Instytut Fryderyka Chopina [online], pl.chopin.nifc.pl [zarchiwizowane z adresu 2016-08-09].
  7. a b Konkurs Chopinowski. Wystąpiło 13 pianistów, „Dziennik Łódzki”, Nr 229 (13216), Łódź: Łódzkie Wydawnictwo Prasowe, 3 października 1990, s. 1, ISSN 0208-7707 [dostęp 2019-01-19].
  8. a b XII Międzynarodowy Konkurs Chopinowski wszedł w II etap. Pozostało 40, „Trybuna Śląska”, Nr 236, Katowice: Śląskie Wydawnictwo Prasowe, 10 października 1990, s. 1, ISSN 0867-4507, OCLC 69556314 [dostęp 2019-01-19].
  9. Renata Sas relacjonuje z Warszawy. T. Bartoszek przy fortepianie, „Dziennik Łódzki”, Nr 236 (13223), Łódź: Łódzkie Wydawnictwo Prasowe, 11 października 1990, s. 1, ISSN 0208-7707 [dostęp 2019-01-19].
  10. a b W. Świtała w III etapie Konkursu Chopinowskiego, „Trybuna Śląska”, Nr 240, Katowice: Śląskie Wydawnictwo Prasowe, 15 października 1990, s. 1, ISSN 0867-4507, OCLC 69556314 [dostęp 2019-01-19].
  11. a b c Finał konkursu bez Polaków, „Dziennik Łódzki”, Nr 241 (13228), Łódź: Łódzkie Wydawnictwo Prasowe, 17 października 1990, s. 2, ISSN 0208-7707 [dostęp 2019-01-19].
  12. Królowa belgijska w Warszawie, „Dziennik Łódzki”, Nr 244 (13231), Łódź: Łódzkie Wydawnictwo Prasowe, 20 października 1990, s. 1, ISSN 0208-7707 [dostęp 2019-01-19].
  13. a b I nagrody nie przyznano. Trudny Chopin, „Trybuna Śląska”, Nr 246, Katowice: Śląskie Wydawnictwo Prasowe, 22 października 1990, s. 1, ISSN 0867-4507, OCLC 69556314 [dostęp 2019-01-19].
  14. a b c d Konkurs Chopinowski bez zwycięzcy, „Dziennik Łódzki”, Nr 245 (13232), Łódź: Łódzkie Wydawnictwo Prasowe, 22 października 1990, s. 1, ISSN 0208-7707 [dostęp 2019-01-19].
  15. KEVIN KENNER [online], agencjadargiel.pl [zarchiwizowane z adresu 2022-05-27].

Bibliografia edytuj

  • Gabriela Miłobędzka (tł. Ludwik Wiewiórkowski): XII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny imienia Fryderyka Chopina organizowany pod protektoratem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej przez Towarzystwo im. Fryderyka Chopina w Warszawie w dniach 1-20 października 1990 roku – The Twelfth International Fryderyk Chopin Piano Competition organized under the patronage of the President of the Republic of Poland by the Fryderyk Chopin Society in Warsaw, October 1-20, 1990, (program). Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa im. Fryderyka Chopina, 1990. OCLC 749589736. (pol. • ang.).