Łódzka Orkiestra Symfoniczna
Łódzka Orkiestra Symfoniczna – powstała w 1915 roku[1] jako druga, po orkiestrze filharmonii warszawskiej, stała orkiestra symfoniczna na obszarze byłego zaboru rosyjskiego. Obecnie Filharmonia Łódzka im. Artura Rubinsteina.
Historia edytuj
Koncert inaugurujący działalność miał miejsce 17 lutego 1915 roku[2] w drewnianym Teatrze Wielkim przy ul. Konstantynowskiej (dziś ul. Legionów)[2], który spłonął 20 października 1920 roku[3]. Na koncercie tym wykonano m.in. uwerturę „Coriolan” L. van Beethovena. Orkiestra składająca się wówczas z około 60 muzyków dała koncert, z którego dochód przeznaczony była dla bezrobotnych muzyków. Inicjatorami przedsięwzięcia byli: dyrygent Tadeusz Mazurkiewicz, właściciel składu nutowego Józef Friedberg oraz nauczyciel jednej ze szkół muzycznych, Gottlieb Tischner. Pierwszy koncert zakończył się sukcesem finansowym, gdyż przyniósł dochód w wysokości 1044,44 rubla[4].
Część instrumentów dętych pochodziła z daru łódzkiego fabrykanta Karola Scheiblera juniora, z zakładowej orkiestry dętej jego fabryki[potrzebny przypis]. W pierwszych latach działalności próby orkiestry odbywały się w lokalu żydowskiego Stowarzyszenia Śpiewaczego „Hazomir”, a koncerty również w Domu Koncertowym Vogla przy ul. Dzielnej (dziś ul. prez. G. Narutowicza). Pierwszy koncert w Domu Koncertowym Vogla odbył się 13 maja 1915[2].
Założycielem Orkiestry był Tadeusz Mazurkiewicz[2]. W pierwszym składzie znaleźli się m.in. Paweł Klecki, wtedy świetnie zapowiadający się skrzypek, później wielkiej sławy dyrygent, oraz Aleksander Tansman, kompozytor żydowskiego pochodzenia.
W 1921 Orkiestra przyjęła nazwę „Łódzka Orkiestra Filharmoniczna”[1][2].
Po zakończeniu II wojny światowej działała najpierw jako Miejska Filharmonia, a w latach 1947–1953 jako Łódzka Orkiestra Symfoniczna Spółdzielnia Pracy w Łodzi[5]. Później Państwowa Filharmonia, obecnie Filharmonia Łódzka im. Artura Rubinsteina.
Niektórzy członkowie Orkiestry (do 1945 r.) edytuj
- Adolf Bautze – dyrygent
- Paweł Klecki – skrzypek, dyrygent
- Lidia Kindermann – śpiewaczka[6]
- Tadeusz Mazurkiewicz
- Bronisława Rotsztatówna – skrzypaczka
- Aleksander Tansman – kompozytor
Przypisy edytuj
- ↑ a b Grażyna Kobojek: Łódź - Kalendarium XX wieku. Łódź: Wydawnictwo Piątek Trzynastego, Muzeum Miasta Łodzi, 2005, s. 22. ISBN 83-7415-060-2.
- ↑ a b c d e Bożena Pellowska-Chudobińska: Filharmonia Łódzka – Historia. filharmonia.lodz.pl. [dostęp 2012-03-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-20)].
- ↑ Grażyna Kobojek: Łódź - Kalendarium XX wieku. Łódź: Wydawnictwo Piątek Trzynastego, Muzeum Miasta Łodzi, 2005, s. 5. ISBN 83-7415-060-2.
- ↑ Aneta Stawiszyńska, Łódzka Orkiestra Symfoniczna czasów Wielkiej Wojny w recenzjach Feliksa Halperna, Acta Universitatis Lodziensis, Folia Litteraria Polonica 2 (20), 2013, s. 57–58
- ↑ por. zespół akt Spółdzielni w Archiwum Państwowym w Łodzi
- ↑ Aneta Stawiszyńska, Łódzka Orkiestra Symfoniczna czasów Wielkiej Wojny w recenzjach Feliksa Halperna, „ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA LITTERARIA POLONICA”, 2 (20), 2013, s. 63-64.
Bibliografia edytuj
- Aneta Stawiszyńska: Łódzka Orkiestra Symfoniczna czasów Wielkiej Wojny w recenzjach Feliksa Halperna. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Litteraria Polonica 2 (20), 2013, s. 57–71.