Łodzia (województwo kujawsko-pomorskie)

wieś w województwie kujawsko-pomorskim

Łodziawieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie nakielskim, w gminie Sadki.

Łodzia
wieś
Ilustracja
Stacja PKP Anieliny we wsi Łodzia
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Powiat

nakielski

Gmina

Sadki

Liczba ludności (III 2011)

303[2]

Strefa numeracyjna

52

Kod pocztowy

89-110[3]

Tablice rejestracyjne

CNA

SIMC

0094828

Położenie na mapie gminy Sadki
Mapa konturowa gminy Sadki, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Łodzia”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Łodzia”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Łodzia”
Położenie na mapie powiatu nakielskiego
Mapa konturowa powiatu nakielskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Łodzia”
Ziemia53°07′46″N 17°28′20″E/53,129444 17,472222[1]

Podział administracyjny edytuj

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie bydgoskim.

Demografia edytuj

Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 303 mieszkańców[2]. Jest dziesiątą co do wielkości miejscowością gminy Sadki.

Współczesność edytuj

Od roku 1975 miejscowość podlega parafii bł. Czesława w Śmielinie. Przedtem była częścią parafii Dębowo. Do końca lat 80. XX wieku w Łodzi funkcjonowała szkoła podstawowa, połączona później ze szkołą podstawową w Anielinach. Przedszkole w Łodzi działało do końca lat 90. i zostało przeniesione do rozbudowywanego budynku szkoły w sąsiednich Anielinach. Wieś posiada budynek świetlicy, służący jako miejsce zebrań. W Łodzi działa Koło Gospodyń Wiejskich.

Łodzia zatraca swój pierwotnie rolniczy charakter, na rzecz mieszkańców zatrudnionych w przemyśle i usługach. Sytuację taką determinuje bliskość ośrodków przemysłowych (Bydgoszcz i Nakło nad Notecią). Produkcja rolna skupia się w kilku dużych ośrodkach. Na terenie wsi przeważają gleby słabe i średnie.

Położenie i historia edytuj

Wieś położona jest w dolinie Noteci. Od północy otaczają ją zwarte lasy, od południa łąki doliny rzecznej. Znajduje się w odległości 7,6 km od Sadek, a w linii prostej 8 km od Nakła nad Notecią. Przez miejscowość przebiega linia kolejowa nr 18 KutnoPiła Główna.

Wieś założona została w dobrach hr. Bnińskiego (Józefa Januarego Bnińskiego urodzonego 19 IX 1787 w Poznaniu, zmarłego 6 VI 1846 w Samostrzelu) w latach 30. XIX wieku[4]. Nazwa wsi pochodzi od herbu Łodzia, którym pieczętowali się hrabiowie Bnińscy. Układ zabudowań każe charakteryzować miejscowość jako wieś typu ulicowego (ulicówka), ze zwartą zabudową i jedną główną drogą (ulicą). Jest to typ wsi charakterystyczny dla obszarów byłego zaboru pruskiego.

Według danych z Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. wieś liczyła 524 mieszkańców (240 mężczyzn i 284 kobiety) zamieszkujących 64 budynki mieszkalne. Wieś zamieszkiwało 348 katolików i 198 ewangelików, narodowość polską deklarowało 371 osób, narodowość niemiecką 153 osoby[5].

W latach 1928–1930 wieś liczyła 520 mieszkańców, posiadała znanych z nazwiska: kołodzieja, kowala, murarza, szewca i dwa większe ośrodki rolnicze rodzin Kruger i Bresler[6].

26 lipca 1934 roku wieś została włączona do nowo utworzonej gminy Sadki[7].

Na obrzeżach wsi znajdują się 2 nieczynne cmentarze:

  • Cmentarz Epidemiczny z końca XIX wieku, używany również w początkach wieku XX w czasie epidemii cholery. Znajduje się na nim kaplica z krzyżem.
  • Cmentarz poniemiecki (pozostałości), wykorzystywany przez ludność narodowości niemieckiej.

Cmentarze widoczne są na mapie z roku 1876, datować je należy na początkowy okres istnienia miejscowości, podstawowe ukształtowanie zabudowań wsi, przedstawione na mapach, zachowane jest obecnie[8].

Na mapach pruskich wieś nosi nazwę Laubheim, jednak oficjalnie nazwa Łodzia została zmieniona na Laubheim dopiero w kwietniu 1912 roku[9]. Polska nazwa została przywrócona rozporządzeniem Ministerstwa byłej Dzielnicy Pruskiej z 15 marca 1921 (wyjątek stanowił powrót do nazwy pruskiej w latach II Wojny Światowej)[10].

W czasie II Wojny Światowej liczba mieszkańców spadła w wyniku działalności okupanta i w końcowym etapie wojny poprzez odpływ ludności niemieckiej, w roku 1944 we wsi działał ośrodek dla niemieckich dzieci osieroconych na terenie Rzeszy w wyniku alianckich nalotów.

W okresie PRL wieś należała do Gromadzkiej Rady Narodowej Samostrzel do roku 1973, od 01.01.1973 wieś Łodzia została ponownie włączona do odtwarzanej Gminy Sadki[11].

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 73052
  2. a b GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 707 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Józef January hr. Bniński z Łodzi h. Łodzia [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2016-08-17].
  5. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych T. 10, Województwo Poznańskie, Warszawa, 1926 [dostęp 2016-08-12].
  6. Digital Library of Wielkopolska [online], www.wbc.poznan.pl [dostęp 2016-08-16] [zarchiwizowane z adresu 2016-09-20].
  7. Dziennik Ustaw Poz. 661 i 662, 26 lipca 1934.
  8. Reichsuniversitat Posen, Topographische Karte (Meßtischblatt) 1:25 000, Preuss. Landesaufnahme, 1876 (niem.).
  9. Gazeta Toruńska 1912, R. 48 nr 87, Nakładem F[ranciszka] T[adeusza] Rakowicza, 1912 [dostęp 2016-08-12].
  10. Dziennik Urzędowy Ministerstwa Byłej Dzielnicy Pruskiej 1921.03.15 R.2 Nr12, 15 marca 1921 [dostęp 2016-08-18].
  11. Dziennik Ustaw 1972 nr.69, Poz 312, 1973.