Łuna 20
Łuna 20 (ros. Луна-20, Księżyc-20) – radziecka bezzałogowa sonda kosmiczna wystrzelona z zadaniem pobrania próbek gruntu księżycowego.
| ||
 Łuna 16 – bliźniacza sonda Łuny 20 | ||
| Inne nazwy | Łunnik 20 | |
| Zaangażowani | ZSRR | |
| Indeks COSPAR | 1972-007A | |
| Rakieta nośna | Proton K/D | |
| Miejsce startu | Bajkonur, Kazachska SRR | |
| Cel misji | Księżyc | |
| Orbita (docelowa, początkowa) | ||
| Okrążane ciało niebieskie | Księżyc | |
| Perycentrum | 100 km[1] | |
| Apocentrum | 100 km[1] | |
| Okres obiegu | 118 min[1] | |
| Nachylenie | 65,0[1]° | |
| Czas trwania | ||
| Początek misji | 14 lutego 1972 (03:27:59[2] UTC) | |
| Data lądowania | 21 lutego 1972 (19:19[1] UTC) | |
| Powrót na Ziemię | 25 lutego 1972 | |
| Wymiary | ||
| Masa całkowita | 5600[2] kg | |
Przebieg misjiEdytuj
Sonda wystartowała z kosmodromu Bajkonur w Kazachstanie 14 lutego 1972 roku i została wprowadzona na orbitę parkingową o parametrach: perygeum – 191 km, apogeum – 238 km, nachyleniu orbity – 51,5° i czasie obiegu – 88,7 minut. 18 lutego 1972 roku orbiter wszedł na kołową orbitę wokółksiężycową na wysokości 100 km i czasie obiegu 118 minut.
22 lutego 1972 roku sonda osiadła na terenie wyżynnym tuż przy Morzu Obfitości w punkcie o współrzędnych 3,5°N i 56,5°E. Jej aparatura pobrała próbki gruntu – stanowiące materiał porównawczy z próbkami uzyskanymi przez Łunę 16 z obszaru samego Mare Fecunditatis. Po wykonaniu ustalonego programu badań powrotnik Łuny 20 22 lutego 1972 roku wystartował w drogę powrotną na Ziemię, wraz z zasobnikiem zawierającym 30 gramów[2] próbek gruntu. 25 lutego 1972 roku, po trzech dniach lotu, lądownik łagodnie wylądował na wysepce rzeki Karakingir niedaleko od miasta Dżezkazgan w Kazachstanie[3]. Próbki zostały zabrane następnego dnia[2].
PrzypisyEdytuj
- ↑ a b c d e Mark Wade: Luna Ye-8-5 (ang.). Encyclopedia Astronautica. [dostęp 2013-06-30].
- ↑ a b c d Luna 20 (ang.). W: NSSDC Master Catalog [on-line]. NASA. [dostęp 2013-06-30]. [zarchiwizowane z tego adresu].
- ↑ Olgierd Wołczek: Loty międzyplanetarne. Wyd. 2. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1980, s. 187, 196. ISBN 83-01-01083-5.
BibliografiaEdytuj
- E. Staniewski, R. Pawlikowski, 15 lat podboju kosmosu 1957-1972, Wydawnictwo M.O.N. 1974