Śląska Biblioteka Cyfrowa
Śląska Biblioteka Cyfrowa (ŚBC) – regionalna biblioteka cyfrowa, której zasób współtworzony jest przez instytucje z terenu historycznego Śląska oraz obecnych województw: śląskiego, opolskiego i małopolskiego. Celem powstania Śląskiej Biblioteki Cyfrowej jest promowanie kultury i nauki oraz zapewnienie powszechnego i swobodnego dostępu do dziedzictwa kulturowego zgromadzonego w instytucjach kulturalnych i edukacyjnych regionu.
 Budynek Biblioteki Śląskiej, koordynatora organizacyjnego Śląskiej Biblioteki Cyfrowej[1] | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Data założenia |
20 lipca 2006[2] |
| Siglum |
ŚBC |
| Wielkość zbiorów |
596 091 |
| Rodzaje zbiorów | |
| Strona internetowa | |
Zasób publikowany w ŚBC jest dostępny wszystkim niekomercyjnym użytkownikom nieodpłatnie w zakresie jego kopiowania, warunki komercyjnego wykorzystania zamieszczonych w ŚBC publikacji zależą od decyzji każdego z uczestników – właściciela cyfrowej publikacji[2]. Każdy z nich zachowuje prawa do swojej publikacji i decyduje np. o okresie jej udostępniania. Uczestnicy publikują cyfrowy zasób na równych prawach, decydując autonomicznie o wyborze i liczbie umieszczonych w ŚBC publikacji.
ŚBC jest włączona do Federacji Bibliotek Cyfrowych, za pośrednictwem której można dotrzeć do publikacji umieszczonych w innych regionalnych i instytucjonalnych bibliotekach cyfrowych[2]. Zasoby ŚBC są również widoczne w Europeanie.
ŚBC ma charakter otwarty i mogą przystępować do niej instytucje sfery kultury, nauki i edukacji, które utożsamiają się z celami jej działania. Obecnie zasób współtworzy 69 instytucji, tj. biblioteki i wydawnictwa uczelni państwowych i niepublicznych, biblioteki publiczne, archiwum, muzea, teatry, opera, regionalne stowarzyszenia, inne samorządowe instytucje kultury, związek wyznaniowy oraz firma[3].
ŚBC jest obecnie największą pod względem zasobu regionalną biblioteką cyfrowa w Polsce.
Historia edytuj
Śląska Biblioteka Cyfrowa powstała 20 lipca 2006 w Katowicach, dzięki porozumieniu uczestników-założycieli: Biblioteki Śląskiej oraz Uniwersytetu Śląskiego. Porozumienie o cyfrowej archiwizacji, ochronie i prezentacji zbiorów podpisali: rektor UŚ prof. Janusz Janeczek i dyrektor BŚ prof. Jan Malicki[2].
W ŚBC znajdują się m.in. cyfrowe publikacje prezentujące piśmiennictwo, do którego dostęp jest ograniczony ze względu na jego zabytkową wartość. W ramach swoich kolekcji ŚBC prezentuje: dziedzictwo kulturowe Śląska, narodowe, europejskie i światowe dziedzictwo zgromadzone na Śląsku, publikacje regionalne, piśmiennictwo naukowe oraz materiały dydaktyczne.
Kolekcje specjalne to: publikacje dotyczące Kresów (szczególnie Lwowa), judaika, masonika oraz publikacje bibliofilskie[2].
W dniu 27 września 2006 miało miejsce symboliczne otwarcie ŚBC (posiadającej wówczas ok. 600 publikacji), którego dokonał Wicemarszałek Województwa Śląskiego Sergiusz Karpiński.
Od dnia 24 października 2006 ŚBC działa w oparciu o otwarte „Porozumienie o współtworzeniu ŚBC”, przyjęte przez instytucje deklarujące udział w inicjatywie.
11 grudnia 2009 cyfrowe zbiory ŚBC zostały udostępnione w Europejskiej Bibliotece Cyfrowej Europeana[2].
23 maja 2018 roku, we współpracy z Polską Fundacją Morską, wydzielono Kolekcję Morską[4], realizowaną w ramach programu operacyjnego Polskiej Fundacji Morskiej: Morska Biblioteka Cyfrowa.
Przypisy edytuj
- ↑ Kontakt. Śląska biblioteka Cyfrowa. [dostęp 2018-03-20].
- ↑ a b c d e f Cyfrowa pamięć regionu. 10 lat Śląskiej Biblioteki Cyfrowej, red. R. Lis, M. Szulc, Katowice 2016, s. 8-11. sbc.org.pl (pol.) [dostęp 2017-12-27]
- ↑ Uczestnicy projektu - Śląska Biblioteka Cyfrowa [online], sbc.org.pl [dostęp 2023-12-19] (pol.).
- ↑ Kolekcja Morska w Śląskiej Bibliotece Cyfrowej