Ślęza

rzeka w Polsce, lewy dopływ Odry

Ślęza (niem. Lohe) – rzeka w południowo-zachodniej Polsce, w województwie dolnośląskim, lewobrzeżny dopływ Odry. Długość rzeki wynosi 78,6 km, a jej zlewnia obejmuje obszar o powierzchni 971,7 km²[1]w tym 8,47 km² na terenie Wrocławia[2].

Ślęza
Ilustracja
Ślęza przepływająca przez osiedle Muchobór Mały we Wrocławiu
Kontynent

Europa

Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Rzeka
Długość 80,3 km
Powierzchnia zlewni

971,7 km²

Źródło
Miejsce Wzgórze Kłodnik, okolice wsi Kluczowa
Wysokość

347 m n.p.m.

Współrzędne

50°38′56″N 16°45′21″E/50,648889 16,755833

Ujście
Recypient

Odra

Miejsce Wrocław Maślice
Wysokość

110 m n.p.m.

Współrzędne

51°09′32″N 16°57′04″E/51,158889 16,951111

Mapa
Mapa rzeki
Dorzecze Ślęzy
Szlak
RiverIcon-Spring.svg 78,6 Wzgórza Dobrzenieckie, okolice Bobolic
340 m n.p.m.
RiverIcon-AffluentL.svg Kasina
RiverIcon-AffluentL.svg Krzywula
RiverIcon-AffluentL.svg Mała Ślęza
RiverIcon-AffluentL.svg Oleszna
RiverIcon-AffluentL.svg Szklarka
RiverIcon-AffluentL.svg Żurawka
RiverIcon-delta.svg 0
Wrocław Maślice
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „ujście”
Rzeka Ślęza. W tle pomnik na Cmentarzu Żołnierzy Polskich we Wrocławiu.
Koryto Ślęzy w Borowie

PrzebiegEdytuj

Źródło Ślęzy znajduje się w południowo-wschodnim zboczu wzgórza Kłodnik (Przedgórze Sudeckie) na wysokości 347 m n.p.m. obok (SE) wsi Kluczowa. Pokonując doliny obok Wzgórz Gumińskich i Wzgórz Dębowych wypływa na Nizinę Śląską, omijając od wschodu Masyw Ślęży. Na ostatnim odcinku swojego biegu płynie uregulowanym korytem pomiędzy zachodnimi osiedlami Wrocławia, wpada do Odry (261,6 km) na jego terenie, poniżej osiedla Kozanów.

Miejscowości nad ŚlęząEdytuj

DopływyEdytuj

Najważniejsze dopływy, w kolejności od źródła do ujścia:

Na terenie Wrocławia, oprócz Kasiny, do Ślęzy uchodzą też takie strugi jak: Olszówka Krzycka, Grabiszynka i Toczek.

HydronimiaEdytuj

W bulli papieża Hadriana IV z 1155 roku nazwa rzeki została zapisana w formie Selenza[3] przez niektórych odczytywanej także jako Sclenza[4]. W roku 1613 śląski regionalista i historyk Mikołaj Henel z Prudnika wymienił rzekę w swoim dziele o geografii Śląska pt. Silesiographia podając jej łacińską nazwę: Laa fl.[5].

Nazwę Ślęza ustalono urzędowo w 1949 roku, zastępując niemieckie nazwy Lohe i Große Lohe[6].

Od nazwy rzeki (o etymologii wspólnej ze Ślężą) wywodzi się prawdopodobnie nazwę żyjącego na pobliskich terenach plemienia Ślężan, a w konsekwencji całego regionu Śląska (patrz: Pochodzenie nazwy Śląsk)[7].

Zobacz teżEdytuj

PrzypisyEdytuj

  1. 2.3.5. Zlewnia Ślęzy. W: Raport o stanie środowiska w województwie dolnośląskim w 2007 roku. WIOŚ Wrocław, 2008, s. 81.
  2. Środowisko Wrocławia. Informator 2010, Wrocław 2010, s. 45.
  3. Józef Domański: Nazwy miejscowe dzisiejszego Wrocławia i dawnego okręgu wrocławskiego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1967, s. 12.
  4. Stanisław Rospond: Słownik etymologiczny nazw geograficznych Śląska. T. 1, A-B. Warszawa – Wrocław: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970, s. XVIII.
  5. Detlef Haberland: Die „Silesiographia” und „Breslo-Graphia” von Nicolaus Henel von Hennenfeld. Arkadiusz Cencora, Diana Codogni-Łańcucka. Wrocław: Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu, 2011, s. 177. ISBN 978-83-910595-2-4.
  6. Rozporządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 11 lutego 1949 r. o przywróceniu i ustaleniu nazw miejscowości (M.P. z 1949 r. nr 17, poz. 225, s. 11).
  7. Wacław Korta. Spór o nazwę Śląska. „Sobótka”, s. 165–186, 1986. 

Linki zewnętrzneEdytuj