Śliwowica łącka
Śliwowica łącka – rodzaj śliwowicy produkowanej i rozprowadzanej (co do zasady) poza legalnym rynkiem, mocny napój alkoholowy (od 70%) wytwarzany w sposób tradycyjny ze śliwek, przede wszystkim z odmiany Węgierka Zwykła. Ma charakterystyczny żółtawy kolor oraz zapach śliwek. Napój ten jest produkowany w gminie Łącko, znajdującej się na pograniczu Beskidu Sądeckiego, Wyspowego i Gorców.
Na butelkach śliwowicy widnieje hasło: „Daje krzepę, krasi lica nasza łącka śliwowica”[1].
Z uwagi na to, że jest to produkt nielegalny, nie ma możliwości rejestracji śliwowicy łąckiej jako produktu regionalnego[2].
Znak towarowy edytuj
W roku 2011 Wspólny Znak Towarowy Gwarancyjny Śliwowica Łącka został zastrzeżony w Urzędzie Patentowym RP przez Stowarzyszenie Łącka Droga Owocowa i Urząd Gminy Łącko. Mogą go używać rolnicy i przedsiębiorcy produkujący i rozlewający śliwowice na terenie gminy Łącko za zgodą specjalnej kapituły[3].
Napój ten nie ma krajowego znaku akcyzy. Główne ośrodki produkcji łąckiej śliwowicy znajdują się w miejscowościach: Wola Kosnowa, Wola Piskulina, Maszkowice, Łącko, Czarny Potok, Kicznia, Czerniec, Kadcza, Zagorzyn.
Śliwowica łącka została uznana w 1992 przez urząd konserwatora zabytków w Nowym Sączu za niematerialne dobro kultury narodowej[1]. W dniu 10 października 2005 na Listę Produktów Tradycyjnych została wpisana w kategorii Napoje (alkoholowe i bezalkoholowe): „Śliwowica Łącka”[4].
Aspekt prawny edytuj
Napój ten jako alkohol destylowany w warunkach domowych jest bimbrem, zatem produkcja oraz obrót są w Polsce nielegalne. Jednak – wobec znacznej renomy i wysokiej jakości śliwowicy – lokalne władze nie ścigają tego procederu[5].
W 2021 roku na terenie gminy Łącko, jedynie Tłocznia Maurera (należąca do Krzysztofa Maurera) produkowała ten trunek legalnie[6].
Jakość edytuj
Łącka śliwowica uważana jest przez niektórych za najlepszy produkt w swojej klasie – w 2005 roku w Minnesocie otrzymała ona nagrodę za najlepszą śliwowicę świata[5]. Nieco gorzej bywa oceniana Passover slivovitz („Śliwowica paschalna”) – według krytyków zbyt długo leżakowana w dębowych beczkach, przez co podobno zatraca śliwkowy smak – oraz Blended – mieszanka destylatu śliwowicowego z maceratem ze śliwek lub wodą (rozcieńczenie do 50%).
Przypisy edytuj
- ↑ a b Śliwowica łącka [online], sliwowica.net [dostęp 2010-07-13].
- ↑ Dariusz Zalewski, Łącka śliwowica nie może być chroniona w Unii Europejskiej [online], Wyborcza.pl, 24 lutego 2005.
- ↑ Regulamin Wspólnego Znaku Towarowego Gwarancyjnego, Łącka Droga Owocowa, 11-2012
- ↑ Łąckie produkty tradycyjne [online], Gmina Łącko [dostęp 2010-07-13] [zarchiwizowane z adresu 2010-03-29].
- ↑ a b Jacek Kowalski, Daje krzepę, krasi lica nielegalna śliwowica [online], Wyborcza.pl, 22 września 2009 [zarchiwizowane z adresu 2009-09-25].
- ↑ Joanna Mrozek: Nowy Sącz. Z jakich alkoholi słynie Sądecczyzna? To nie tylko Łącka Śliwowica. Te mocne trunki zna cała Polska. nowysącz.naszemiasto.pl, 2021-12-31. [dostęp 2022-06-22].