Śródmiejska Dzielnica Mieszkaniowa w Łodzi
Śródmiejska Dzielnica Mieszkaniowa (ŚDM) (wśród łodzian znana jako Manhattan) – osiedle mieszkaniowe w Łodzi, w Śródmieściu, modernistyczne, wzniesione w latach 1975–1982; zespół jednych z największych w Polsce budynków mieszkalnych (megaszaf) wykonanych w konstrukcji szkieletowej „słupowo-płytowej”.
 Widok z powietrza, od południowego wschodu na najwyższe budynki osiedla | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miasto | |
| Dzielnica | |
| Data budowy |
1975–1982 |
| Architekt |
Mieczysław Sowa, Aleksander Zwierko |
Położenie na mapie Łodzi  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |
 51°45′27″N 19°27′36″E/51,757500 19,460000
| |
Charakterystyka edytuj
Ówcześnie projektowane systemy wielkopłytowe dla budynków mieszkaniowych pozwalały na wykonanie budynków o wysokości maksymalnie 11 kondygnacji, dlatego niesłusznie uważa się, że budynki te wykonano w technologii tzw. „wielkiej płyty”. Nie zastosowano tutaj wielkopłytowych ścian nośnych, a jedynie ściany osłonowe z żelbetowych płyt elewacyjnych wykończonych okładzinami azbestowo-cementowymi, które zdemontowano podczas remontu w latach 90. Ze względu na rozmiary i nowatorską, jak dla budynków mieszkalnych, konstrukcję budynki te posadowiono nie za pomocą ław fundamentowych, ale płyt fundamentowych. Na terenie osiedla znajdują się m.in. dwa najwyższe budynki mieszkalne w Łodzi (każdy po 78 metrów wysokości).
Autorami zwycięskiej koncepcji w konkursie na opracowanie Śródmiejskiej Dzielnicy Mieszkaniowej w Łodzi w 1969 r., byli: Mieczysław Sowa, Krzysztof Wiśniowski, Andrzej Bohdanowicz, Ryszard Daczkowski i L. Paperz[1], lecz ostatecznie realizację osiedla powierzono zatrudnionemu w łódzkim Miastoprojekcie Aleksandrowi Zwierce i jego zespołowi projektowemu[2].
Charakterystycznym detalem architektonicznym osiedla są umiejscowione na ostatnich kondygnacjach pawilony z infrastrukturą techniczną wysunięte poza lico elewacji[3].
W 2000 i w 2001 roku ocieplono i odmalowano bloki przy al. Piłsudskiego 7, ul. Sienkiewicza 101/109 oraz ul. Wigury 15.
Budynki edytuj
Na wielki zespół mieszkaniowy ŚDM składa się 8 budynków:
- al. Piłsudskiego 7 (23 kondygnacje użytkowe + 2 techniczne) 78 m – składa się z 4 segmentów, liczących odpowiednio: 21-, 19-, 17- i 15-pięter oraz dwupoziomowego holu. Na 7. piętrze znajduje się piętro obsługowe.
- ul. Piotrkowska 182 (24 kondygnacje użytkowe + 2 techniczne) 78 m – składa się z 7 segmentów, liczących odpowiednio: 23-, 23-, 21-, 19-, 17-, 17- i 17-pięter oraz holu. Na 7. piętrze znajduje się piętro obsługowe, a pod budynkiem znajduje się parking.
- ul. Sienkiewicza 101/109 (18 kondygnacji użytkowych + 2 techniczne) 60 m – składa się z 4 segmentów, liczących odpowiednio: 17-, 15-, 13- i 13-pięter oraz holu. Na 7. piętrze znajduje się piętro obsługowe.
- ul. Piotrkowska 204/210 (18 kondygnacji użytkowych + 2 techniczne) 58 m – składa się z 6 segmentów, liczących odpowiednio: 18-, 18-, 16-, 14-, 12- i 12-kondygnacji.
- ul. Wigury 15 (14 kondygnacji użytkowych + 2 techniczne) 46 m – składa się z 3 segmentów, każdy po 14-kondygnacji.
- ul. Piotrkowska 235/241 (14 kondygnacji użytkowych + 2 techniczne) 46m – składa się z 3 segmentów, każdy po 14-kondygnacji.
- ul. Piotrkowska 247 (14 kondygnacji użytkowych + 2 techniczne) 46 m – składa się z 2 segmentów, oba po 14-kondygnacji.
- ul. Piotrkowska 257a (14 kondygnacji użytkowych + 2 techniczne) 46 m – składa się z 2 segmentów, oba po 14-kondygnacji.
Na osiedlu znajduje się parking kubaturowy dziewięciopoziomowy (trzy poziomy podziemne, jeden naziemny i pięć nadziemnych) na 475 aut.
Galeria edytuj
-
Widok na ŚDM od strony północnej (2006) -
Widok na ŚDM od strony południowej -
Widok na parę najwyższych 78-metrowych budynków -
23-kondygnacyjny 78-metrowy przy al. Piłsudskiego 7 -
24-kondygnacyjny 78-metrowy przy ul. Piotrkowskiej 182 -
18-kondygnacyjny 60-metrowy przy ul. Sienkiewicza 101/109 -
18-kondygnacyjny 58-metrowy przy ul. Piotrkowskiej 204/210 -
14-kondygnacyjny 46-metrowy przy ul. Wigury 15 -
14-kondygnacyjny 46-metrowy przy ul. Piotrkowskiej 235/241 -
14-kondygnacyjny 46-metrowy przy ul. Piotrkowskiej 257a
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ In memoriam - Pamięci Architektów Polskich - Mieczysław Sowa [online], inmemoriam.architektsarp.pl [dostęp 2021-05-27].
- ↑ Błażej Ciarkowski, Betonowe „mrowisko” w centrum miasta – łódzki „Manhattan” | miasto Ł [online] [dostęp 2021-03-27] (pol.).
- ↑ Anna Cymer, Architektura w Polsce 1945–1989, wyd. II poprawione, Warszawa: Fundacja Centrum Architektury, Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki, 2019, s. 284, ISBN 978-83-949185-9-0.