Święto Ogniowe
Święto Ogniowe – święto obchodzone dorocznie 11 maja w Żorach dla przypomnienia tragicznego pożaru z 1702, który strawił sporą część miasta.
| |
| Dzień | |
|---|---|
| Państwa | |
| Zwyczaje |
po wieczornej, uroczystej mszy św. mieszkańcy uczestniczą w procesji z pochodniami wokół żorskiego rynku |
| Upamiętnia | |
| Podobne święta | |
Historia edytuj
Rok 1702 edytuj
11 maja 1702 roku, o godzinie 23:30, w centrum miasta wybuchł wielki pożar. Dość szybko rozprzestrzenił się na całą zabudowę rynkową i pobliskie domy. Szkody wyrządzone przez kataklizm były olbrzymie. Niektórzy mieszkańcy w krótkiej chwili stracili dorobek całego życia. Solidarni żorzanie postanowili zorganizować błagalną procesję. W czasie pochodu na świeżym jeszcze rumowisku wznosili modły do Boga, prosząc o odwrócenie od nich klęski pożaru. Przyrzekli jednocześnie uczestniczyć w corocznych procesjach po ulicach miasta właśnie w tej intencji. W ten oto sposób narodziła się tradycja obchodów Święta Ogniowego.
Lata okupacji edytuj
Do 1939 roku dzień 11 maja był dniem wolnym od pracy. Dzieci nie szły do szkoły, a rolnicy nie pracowali w polu. Sklepy i różne instytucje publiczne były pozamykane. W godzinach porannych odbywała się dziękczynna msza, a następnie uroczysta procesja ulicami miasta. Na przedzie pochodu szły dzieci i młodzież, za nimi orkiestra miejska, a później rzemieślnicy ze sztandarami i chorągwiami. Proboszcz parafii niósł pod baldachimem monstrancję z Najświętszym Sakramentem. Za duchownym podążał burmistrz i radni miasta oraz przedstawiciele różnych służb miejskich: strażacy, policjanci, czy kupcy. Na końcu szedł tłum mieszkańców. Po zakończeniu procesji, wracano do kościoła. Tam uroczyście śpiewano hymn dziękczynny 
Te Deum laudamus (Ciebie Boga Wysławiamy). Po południu w Żorach odbywały się różne festyny w Dębinie oraz w strzelnicy na Kleszczówce.
Podczas okupacji hitlerowskiej mieszkańcy miasta nie uczestniczyli w procesji obchodów Święta Ogniowego. Do 1949 roku zaniechano również odbywania procesji na rynek ze względu na liczne zniszczenia pobliskiego kościoła.
Współcześnie edytuj
W 1950, dzięki staraniom ówczesnego proboszcza, zaczęto na nowo kultywować tradycję. Po wieczornej, uroczystej mszy mieszkańcy miasta tłumnie uczestniczą w procesji wokół żorskiego rynku[1]. Od 2013 roku organizowany jest nocny bieg uliczny po centrum miasta na trasie o długości około 5 km[2].
Jesienią 2009 mieszkańcy Żor doczekali się filmu dokumentalnego Święto Ogniowe – 300 lat tradycji. Inicjatorami tego przedsięwzięcia byli: Zbigniew Krówka oraz Grzegorz Granek ze Stowarzyszenia Inicjatyw Lokalnych „Progres”. Film powstał w dwóch wersjach – polskiej i angielskiej. Scenariusz napisał Rafał Cymorek, muzykę, specjalnie na tę okazję, skomponował Mariusz Bogaczyk.
W 2024 święto zostało wpisane na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego[3][4].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Tekst napisany w oparciu o Żory. Zarys dziejów. Wypisy, B. Cimała, J. Delowicz, P. Porwoł, Żory 1994
- ↑ III Żorski Bieg Ogniowy. [dostęp 2015-11-30].
- ↑ Robert Lewandowski, Żorskie Święto Ogniowe zostało wpisane na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO! [online], Dziennik Zachodni, 13 lutego 2024 [dostęp 2024-02-13].
- ↑ Krajowa Lista Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego [online], NID [dostęp 2023-09-29] (pol.).