Wikipedia

Świadkowie Jehowy w Holandii

Świadkowie Jehowy w Holandii – społeczność wyznaniowa w Holandii, należąca do ogólnoświatowej wspólnoty Świadków Jehowy, licząca w 2022 roku 29 240 głosicieli, należących do 353 zborów[1], posiadających 205 Sal Królestwa[a]. W 2022 roku na dorocznej uroczystości Wieczerzy Pańskiej zebrało się 49 218 osób[2][b]. Działalność miejscowych głosicieli koordynuje Biuro Oddziału w Emmen[3]. Sale Zgromadzeń[4] znajdują się w Bennekom[5] i Swifterbant[6].

Świadkowie Jehowy w Holandii
Ilustracja
Biuro Oddziału w Emmen
Państwo

 Holandia

Liczebność
(2022)

29 240

% ludności kraju
(2022)

0,17%

Liczba zborów
(2022)

353

Rozpoczęcie działalności

1891

Multimedia w Wikimedia Commons
Mapa konturowa Holandii
Geographylogo.svg
Miejscowości w Holandii, w których znajdują się Sale Zgromadzeń oraz Biuro Oddziału (kolor niebieski).
„Strażnica” w języku holenderskim (maj 1918, rok I, numer I)

HistoriaEdytuj

PoczątkiEdytuj

W 1891 roku kraj odwiedził Charles Taze Russell, który gościł w Rotterdamie, Amsterdamie i Hadze. W 1908 roku ukazał się w języku niderlandzkim „Boski plan wieków” – pierwszy tom Wykładów Pisma Świętego[7]. Pierwszym, który przyjął wierzenia Badaczy Pisma Świętego, został Heinrich Brinkhoff[8]. Wkrótce do działalności kaznodziejskiej dołączyli: pochodząca z Niemiec głosicielka Kropff w Rotterdamie, Frits Peters w Amsterdamie, Ruurd Hallema we Fryzji, a później także J. Andringa. W tym czasie centrum działalności stał się Rotterdam[9]. W roku 1918 zbory działały w Rotterdamie i Amsterdamie, a korzystano z publikacji również w języku niderlandzkim. W maju 1918 roku ukazał się pierwszy numer czasopisma „Strażnica” w języku niderlandzkim[10].

W 1920 roku Holandię odwiedził Joseph Franklin Rutherford. Rok później J.F. Rutherford pierwszym sługą kraju mianował Adriaana Blocka[8]. W Amsterdamie Biuro Oddziału funkcjonowało od 1 września 1922 roku do 1926 roku. W 1923 roku kraj po raz drugi odwiedził J.F. Rutherford. Jego wykład biblijny był transmitowany przez radio z amsterdamskiej Diamond Exchange. W roku 1927 Biuro Oddziału zostało przeniesiono do Haarlem, a w roku 1931 do Heemstede[7].

W 1927 roku André Kowalski rozpoczął regularną działalność kaznodziejską w Limburgii. W latach 20. i 30. XX wieku współwyznawcy z Niemiec podjęli działalność kaznodziejską w Holandii. Rozpoczęto wyświetlanie filmu Dramat stworzenia[11]. W roku 1931 wybudowano łodzie Almina i Lichtdrager (Nosiciel światła), które docierały z grupami pionierów do mieszkańców północnej części kraju. W roku 1933 około 100 głosicieli prowadziło działalność głównie w dużych miastach. W tym samym roku J.F. Rutherford wygłosił przemówienie do 165 obecnych w Hadze, jego wykład biblijny ponownie był transmitowany przez radio. W lipcu 1933 roku ukazał się pierwszy numer holenderskiej edycji „Złotego Wieku” (obecnie „Przebudźcie się!”).

W roku 1936 Robertowi A. Winklerowi i jego żonie Käthe udało się uciec z Niemiec do Holandii, gdzie zostali pionierami. Z Niemiec przenieśli notatki i plany dotyczące hitlerowskich obozów koncentracyjnych[12][13]. Pomimo że nie znał języka niderlandzkiego, w 1938 roku otrzymał polecenie odwiedzenia wszystkich zborów w Holandii. W 1939 roku został wolontariuszem w holenderskim Biurze Oddziału, a w 1940 roku jego nadzorcą. Stamtąd organizował działalność także Świadków Jehowy w całych Niemczech. Dopilnował, aby raporty i mapy obozów koncentracyjnych przemycane z hitlerowskich obozów przez Świadków Jehowy zostały przewiezione do Szwajcarii. W tamtejszym Biurze Oddziału Szwajcar Franz Zürcher z Berna zebrał je, spisał i opublikował w wydanej w roku 1938 w języku niemieckim, francuskim i polskim książce pt. Krucjata przeciwko chrześcijaństwu „opisująca cierpienia niemieckich Świadków Jehowy, którzy nie chcieli poprzeć nazizmu”[14].

W roku 1938 odbyło się pierwsze ogólnokrajowe zgromadzenie. W lipcu tego samego roku rząd holenderski ostrzegł, iż Świadkom Jehowy narodowości niemieckiej nie wolno głosić na terenie kraju[15]. Latem 1939 roku w Haarlem rozpoczęto druk publikacji biblijnych, co trwało mniej niż rok, do napaści nazistowskich Niemiec na Holandię w maju 1940 roku[7].

Okres II wojny światowejEdytuj

 
Znak fioletowego trójkąta, jaki nosili Świadkowie Jehowy w obozach koncentracyjnych
 
Stolperstein w Tiel, upamiętniający zamordowanego przez nazistów holenderskiego Świadka Jehowy – Alberta van Durena
 
Stolperstein w Bonn, upamiętniający Roberta Arthura Winklera – więźnia obozu koncentracyjnego Sachsenhausen i nadzorcę działalności w Holandii

Dwa tygodnie po zajęciu Holandii przez wojska niemieckie, 29 maja 1940 roku Komisarz Rzeszy Arthur Seyss-Inquart w tajnym rozporządzeniu wprowadził całkowity zakaz działalności Świadków Jehowy. Zakaz ten został opublikowany w prasie 10 marca 1941 roku, a Świadków oskarżono o prowadzenie działalności „przeciw wszelkim instytucjom państwowym i kościelnym”. Jak zauważył historyk holenderski dr Louis de Jong w Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog: „Represje ze skutkiem śmiertelnym spadły tylko na jedno ugrupowanie religijne – na Świadków Jehowy”[16]. W 1940 roku w Holandii działalność kaznodziejską prowadziło około 500 głosicieli. Aż do końca wojny spotykano się w małych grupach, zazwyczaj w mieszkaniach prywatnych.

6 lipca 1940 roku gestapo zajęło biuro w Heemstede oraz drukarnię Towarzystwa Strażnica w Haarlem. W następnym roku przez kraj przetoczyła się fala aresztowań. W poszukiwaniach i aresztowaniach Świadków współpracowała z gestapo policja holenderska. 310 głosicieli deportowano. W trakcie II wojny światowej uwięziono ogółem 426 Świadków Jehowy, spośród których około 310 zesłano do niemieckich obozach koncentracyjnych, a 117 holenderskich Świadków Jehowy poniosło w nich śmierć[17][18]. Dla przykładu 20 Świadków Jehowy wysłano do Auschwitz-Birkenau[c][19], a w 1944 około 50 głosicieli przebywało w KL Vught. Świadkowie, którzy nie zostali aresztowani, padali ofiarami brutalnego prześladowania, a niektórzy zostali rozstrzelani bez sądu[d]. Łącznie w wyniku prześladowań zginęło 131 holenderskich Świadków Jehowy[7].

Większość uwięzionych w czasie wojny holenderskich Świadków Jehowy trafiła do obozów koncentracyjnych Amersfoort, Ravensbrück, Sachsenhausen i Vught. Inni zostali deportowani do Auschwitz, Buchenwaldu, Dachau, Mauthausen, Natzweiler-Struthof, Neuengamme i Westerbork[7][20].

W czasie rozpoczęcia aresztowań około 580 głosicieli pozostających na wolności kontynuowało działalność. W czasie wojny Świadkowie mieszkający na wsiach dzielili się żywnością ze współwyznawcami z miast. W samym tylko roku 1941 Świadkowie Jehowy w Holandii rozpowszechnili ponad 350 000 egzemplarzy różnych publikacji. W tym celu stosowano rozmaite pokrowce pozwalające ukryć czasopisma „Strażnica” oraz „Pociecha” (obecnie „Przebudźcie się!”)[7]. W roku 1943 pomimo uwięzień i prześladowań zanotowano liczbę 1379 głosicieli.

Rozwój działalnościEdytuj

W okresie wojny szeregi głosicieli w Holandii znacznie się powiększyły. W maju 1945 roku działalność kaznodziejską prowadziło 2000 głosicieli, a w sierpniu – 3125. 5 sierpnia 1945 roku, w Amsterdamie niecałe cztery miesiące po uwolnieniu Świadków Jehowy z niemieckich obozów koncentracyjnych odbył się kongres z udziałem około 4 tysięcy osób. Zebrania zborowe zaczęto organizować w wynajmowanych salach lekcyjnych czy domach kultury[7].

Na przełomie listopada i grudnia 1945 roku kraj odwiedzili przedstawiciele Biura Głównego Towarzystwa Strażnica. 5 grudnia 1945 roku odbyło się spotkanie z Nathanem H. Knorrem, który odwiedzał zniszczone wojną kraje Europy w celu ustalenia niezbędnej pomocy[7][21]. Wkrótce przeprowadzono specjalną akcję śpieszenia z pomocą, dzięki której Świadkowie Jehowy z Kanady, Szwajcarii, Szwecji, Stanów Zjednoczonych i z innych państw ofiarowali odzież i żywność współwyznawcom z Holandii, których dobytek został zniszczony lub utracony w czasie wojny. Przedstawiciele Biura Głównego, w tym Nathan Knorr i Milton George Henschel, odwiedzali Holandię również w następnych latach.

W maju 1946 roku nabyto nieruchomość, w której zorganizowano Biuro Oddziału (rozbudowywane w latach 1960, 1967, 1972, 1977). W 1946 roku zorganizowano kongres w Hadze, podczas którego 525 osób zostało ochrzczonych w Morzu Północnym[17]. W roku 1948 w Holandii działalność kaznodziejską prowadziło 4190 głosicieli[22]. Kolejny kongres odbył się 20 czerwca 1948 roku w Utrechcie[23].

29 maja 1949 roku zarejestrowano Stichting Genootschap tot Verbreiding van het Evangelie (Stowarzyszenie Głoszenia Ewangelii) reprezentujące Świadków Jehowy w Holandii[24]. W 1950 roku działalność kaznodziejską prowadziło 5716 głosicieli. W 1952 roku, duchowni katoliccy próbowali przeszkodzić w odbyciu się zgromadzenia w Venlo. Ponieważ zerwano umowy na wynajem obiektu, to na otwartym polu postawiono namiot i tam zorganizowano zgromadzenie. Program próbował zakłócić tłum liczący 1000 osób. Policja aresztowała niektórych zgromadzonych[8]. 17 marca 1953 roku Sąd Najwyższy zagwarantował prawo do proponowania publikacji[25]. W roku 1953 w działalności kaznodziejskiej brało udział 7000 głosicieli, a w cztery lata później – 10 000.

Pod koniec lat 50. XX wieku Rada miasta Doetinchem nadała jednej z ulic imię Bernarda Polmana, również Świadka Jehowy, zastrzelonego 17 listopada 1944 roku w Zevenaar z powodu odmowy kopania okopów wojskowych dla Niemców[16].

Kongres pod hasłem „Zjednoczeni wielbiciele” w Amsterdamie w 1961 roku
Kongres pod hasłem „Boskie zwycięstwo” w Utrechcie w 1973 roku

W 1961 roku odbył się w Amsterdamie kongres międzynarodowy pod hasłem „Zjednoczeni wielbiciele” z udziałem 23 708 osób. 10 lipca 1963 roku na stadionie Yankee podczas międzynarodowego kongresu pod hasłem „Wiecznotrwała dobra nowina” w Nowym Jorku ogłoszono wydanie w języku niderlandzkim Chrześcijańskich Pism Greckich w Przekładzie Nowego Świata (Nowy Testament). W 1969 roku w serii kongresów pod hasłem „Pokój na ziemi” uczestniczyło 36 096 osób. Podczas międzynarodowego kongresu z tej serii w Norymberdze w Niemczech ogłoszono wydanie kompletnego Przekładu Nowego Świata Pisma Świętego w języku niderlandzkim[7].

W roku 1971 w Holandii przekroczono liczbę 20 000 głosicieli. W roku 1973 w Utrechcie odbył się kongres międzynarodowy pod hasłem „Boskie zwycięstwo”. W 1974 roku w mieście Bennekom zakupiono nieruchomość, która po niewielkich przeróbkach mogła służyć jako Sala Zgromadzeń. Została ona uroczyście oddana do użytku 12 maja 1975 roku. W dniach od 12 do 16 lipca 1978 roku na stadionie Feijenoord w Rotterdamie odbył się kongres międzynarodowy pod hasłem „Zwycięska wiara”. Program był przedstawiany w języku niderlandzkim i włoskim oraz częściowo również w języku angielskim, a uczestniczyło w nim 35 361 osób. W roku 1978 w Heerenveen oddano drugą Salę Zgromadzeń, która funkcjonowała do pożaru w październiku 1989 roku[7].

6 lutego 1980 roku zarejestrowano Wachttoren-, Bijbel- en Traktaatgenootschap, religijną jednostkę prawną reprezentującą Świadków Jehowy[24]. W roku 1983 otwarto nowe Biuro Oddziału[8]. W 1983 roku otrzymano również specjalne zezwolenia na działalność kaznodziejską w porcie morskim w Rotterdamie i na zacumowanych tam statkach z całego świata, prowadzoną w ponad 80 językach[26][27][28]. Działalność wielojęzyczna prowadzona jest również na tamtejszych parkingach[29][30]. W 1989 roku działalność kaznodziejską prowadziło ponad 30 000 głosicieli, a na kongresach pod hasłem „Prawdziwa pobożność” było obecnych 44 185 osób.

W roku 1990 na kongresach pod hasłem „Czysta mowa” w Holandii ogłoszono wydanie „Pisma Świętego w Przekładzie Nowego Świata” w języku niderlandzkim (wydanie z roku 1990). 21 września 1991 roku w miejsce Sali Zgromadzeń w Heerenveen otwarto nowy obiekt tego typu w Swifterbant. W latach 90. XX wieku Świadkowie Jehowy z Holandii wysłali pomoc humanitarną rosyjskim i ukraińskim współwyznawcom. Wysłano im 2600 paczek, zawierających 52 tony żywności. W roku 1995 na skutek nieszczelności grobli ewakuowano członków dziesięciu zborów. Udostępniono im kwatery u współwyznawców na terenie całego kraju.

22 kwietnia 1996 zarejestrowano Stichting Wereldwijde Educatieve Services (Fundację Światowej Służby Edukacyjnej)[24]. W roku 1996 w Holandii działalności kaznodziejskiej brało udział 32 792 głosicieli.

8 kwietnia 1999 roku w United States Holocaust Memorial Museum w Waszyngtonie przygotowano dla zwiedzających specjalny program zatytułowany „Świadkowie Jehowy w Holandii w czasie okupacji hitlerowskiej”. W programie wzięło udział kilku historyków oraz grupa ocalałych. Do lipca 1998 roku literaturę biblijną drukowano w holenderskim Biurze Oddziału, później większość nowoczesnych maszyn drukarskich wysłano do drukarni w Nigerii i na Filipinach.

2 maja 2009 roku uroczyście otwarto rozbudowane Biuro Oddziału ze studiem nagrań dla Regionalnego Centrum Audio-Wideo. Uczestniczyło w nim ponad 600 Świadków Jehowy z 31 krajów oraz członek Ciała Kierowniczego Theodore Jaracz[31]. 24 sierpnia 2009 zarejestrowano Christelijke gemeente van Jehovah’s Getuigen (Chrześcijański Zbór Świadków Jehowy) jako stowarzyszenie reprezentujące Świadków Jehowy[24].

1 października 2014 roku w Zwolle odsłonięto tablicę pamiątkową, upamiętniającą śmierć Hermana van Elburga[e][32][33][34].

 
Jedna z holenderskich Sal Królestwa (Tilburg-Noord)

W roku 2015 zorganizowano specjalną publiczną służbę w Amsterdamie, w której brało udział 700 głosicieli w kilkunastu językach[35].

W dniach od 5 do 7 sierpnia 2016 roku odbył się kongres specjalny pod hasłem „Lojalnie trwajmy przy Jehowie!” w Utrechcie, z udziałem zagranicznych delegatów z Belgii, Danii, Islandii, Luksemburga, Niemiec, Norwegii, Stanów Zjednoczonych, Szwajcarii i Szwecji[36].

17 września 2016 roku została oddana do użytku nowa Sala Zgromadzeń w Centrum Kongresowym w Swifterbant, mogąca pomieścić 2500 osób, z możliwością rozszerzenia do 3500 w czasie kongresów regionalnych. Poprzednia Sala została przekształcona w Centrum Szkoleniowe[37][38]. 27 maja 2017 roku podczas specjalnego programu w Swifterbant ogłoszono wydanie zrewidowanej wersji „Pisma Świętego w Przekładzie Nowego Świata” w języku niderlandzkim[17].

W lipcu 2018 roku w Oslo w Norwegii odbył się kongres specjalny pod hasłem „Bądź odważny!” z udziałem delegacji z Holandii[39].

Od 2 do 4 sierpnia 2019 roku w Utrechcie odbył się kongres międzynarodowy pod hasłem „Miłość nigdy nie zawodzi!” z udziałem 42 335 osób, w tym 6000 delegatów zagranicznych z przeszło 15 krajów. W 2019 roku delegacje brały udział w kongresach międzynarodowych w Hiszpanii, Meksyku i Stanach Zjednoczonych. Program został przedstawiony w języku niderlandzkim, angielskim, arabskim, hiszpańskim, papiamento, polskim, portugalskim i twi. Ochrzczono 212 osób. Ciało Kierownicze Świadków Jehowy reprezentował Geoffrey Jackson[10][40]. W lipcu 2021 roku zorganizowano pomoc humanitarną dla poszkodowanych przez powódź[41].

Kongresy regionalne są organizowane w językach: niderlandzkim, niderlandzkim języku migowym, angielskim, francuskim, hiszpańskim, papiamento (Curaçao) i portugalskim, a zgromadzenia obwodowe również w arabskim i twi. Działalność kaznodziejską prowadzi również 19 zborów i ponad 70 grup obcojęzycznych (w językach: niderlandzkim, niderlandzkim języku migowym, angielskim, arabskim, asyryjskim, bułgarskim, chińskim, chorwackim, francuskim, hindi, hiszpańskim, indonezyjskim, kreolskim Wysp Zielonego Przylądka, papiamento (Curaçao), perskim, polskim, portugalskim, rosyjskim, somalijskim, srańskim, tigrinia, tureckim, twi, wietnamskim i włoskim). W roku 2018 w Holandii zbory Świadków Jehowy zgromadzały się w 205 Salach Królestwa[42].

W holenderskim Biurze Oddziału literatura biblijna jest tłumaczona na język niderlandzki. Wydawane są również publikacje biblijne w 20 językach pismem brajla[3].

Zbory polskojęzyczneEdytuj

Zbory polskojęzyczne działają w Helmond i Nieuwegein, a grupy także w Almere, Bredzie, Hadze, Heerhugowaard, Hoofddorp i Venlo, które zostały przydzielone do obwodu polskojęzycznego: EU Polish 7. Do 2021 roku działały również grupy w Haarlem i w Maassluis [43]. Zgromadzenia obwodowe w języku polskim odbywają się w Sali Zgromadzeń w Swifterbant[44].

Świadkowie Jehowy w holenderskich terytoriach zależnych i w krajach stowarzyszonychEdytuj

Świadkowie Jehowy na ArubieEdytuj

 
 
Położenie Sali Zgromadzeń na Arubie
Osobny artykuł: Świadkowie Jehowy na Arubie.

Świadkowie Jehowy na Arubie – społeczność wyznaniowa na Arubie należąca do ogólnoświatowej wspólnoty Świadków Jehowy licząca w 2022 roku 1127 głosicieli, należących do 14 zborów[45]. Na dorocznej uroczystości Wieczerzy Pańskiej w 2022 roku zebrały się 2978 osób[2]. Działalność miejscowych głosicieli koordynuje Amerykańskie Biuro Oddziału w Wallkill w Stanach Zjednoczonych[46].

HistoriaEdytuj

Na przełomie lat 20. i 30. XX wieku rozpoczęto działalność kaznodziejską na wyspie. W 1946 roku powstał pierwszy 11-osobowy zbór angielskojęzyczny w San Nicolas. Wkrótce przyjechali pierwsi misjonarze, absolwenci Szkoły Gilead. W roku 1955 na wyspie przebywał z wizytą N. Knorr, który otworzył Salę Królestwa w Oranjestad. W 1956 roku założono pierwszy 16-osobowy zbór posługujący się językiem papiamento. W roku 1957 zanotowano liczbę 26 głosicieli, w roku 1960 przekroczono liczbę 100, sześć lat później 150 głosicieli. W 1986 roku na wyspie działało ich 361, w 1993 roku – 491. Od połowy lat 90. XX w. wielu głosicieli wyemigrowało (głównie do Holandii), mimo to w 2008 roku działało 766, w 2012 – 899, w 2014 – 965, a w 2016 – 1058 głosicieli.

 
 
Położenie Sali Królestwa na Bonaire

Świadkowie Jehowy na BonaireEdytuj

Świadkowie Jehowy na Bonaire – społeczność wyznaniowa na Bonaire, należąca do ogólnoświatowej wspólnoty Świadków Jehowy, licząca w 2022 roku 138 głosicieli, należących do 2 zborów[47]. W 2022 roku na dorocznej uroczystości Wieczerzy Pańskiej zebrały się 352 osoby[2]. Działalność miejscowych głosicieli koordynuje Amerykańskie Biuro Oddziału w Wallkill w Stanach Zjednoczonych[48].

HistoriaEdytuj

Na przełomie lat 20. i 30. XX wieku rozpoczęto działalność kaznodziejską na wyspie Bonaire. W 1949 roku na wyspę przybyło dwóch misjonarzy, absolwentów Szkoły Gilead, którzy założyli zbór. W roku 1954 w miejscowej Sali Królestwa wyświetlili film „Społeczeństwo Nowego Świata w działaniu”, który obejrzało 135 osób, w tym 10 głosicieli. W roku 2011 przekroczono liczbę 100 głosicieli. W roku 2012 powstał drugi zbór. Sala Królestwa znajduje się w Kralendijk; zebrania odbywają się w językach: hiszpańskim, niderlandzkim i papiamento.

Świadkowie Jehowy na CuraçaoEdytuj

 
 
Położenie Biura Oddziału na Curaçao

Świadkowie Jehowy na Curaçao – społeczność wyznaniowa na Curaçao, należąca do ogólnoświatowej wspólnoty Świadków Jehowy, licząca w 2022 roku 2040 głosicieli, należących do 25 zborów[49]. W 2022 roku na dorocznej uroczystości Wieczerzy Pańskiej zebrało się 5629 osób[2]. Działalność miejscowych głosicieli koordynuje Amerykańskie Biuro Oddziału w Wallkill w Stanach Zjednoczonych[50].

HistoriaEdytuj

Na przełomie lat 20. i 30. XX wieku rozpoczęto działalność kaznodziejską na wyspie Curaçao. W roku 1940 na Curaçao ochrzczono pierwszych tutejszych Świadków Jehowy. Sześć lat później na wyspę przybyli Thomas Russell Yeatts i jego żona, Hazel, pierwsi misjonarze, absolwenci szóstej klasy Szkoły Gilead. Założyli oni na Curaçao pierwszy zbór angielskojęzyczny, a w roku 1954 powstał zbór głosicieli władających językiem papiamento. W roku 1950 na wyspę przybył Nathan H. Knorr (kolejne jego wizyty na wyspie odbyły się w 1955 i 1962 roku). W tym samym roku na Curaçao otwarto Biuro Oddziału. W roku 1962 w Buena Vista na Curaçao otwarto pierwszą Salę Królestwa, która stanowiła również miejsce kongresów dla głosicieli z Antyli Holenderskich i Aruby. W następnych latach kongresy organizowano na przemian również na Arubie. W 1964 roku otwarto nowe Biuro Oddziału (rozbudowane w 1978 roku). W latach 70. XX wieku w okręgu Schelpwijk na Curaçao otwarto Salę Zgromadzeń (rozbudowaną na początku XXI wieku). W 1985 roku 294 współwyznawców z Alaski przyleciało na Curaçao, by wybudować Salę Królestwa w Pannekoek. Nowa Sala Królestwa ukończona została w ciągu dziewięciu dni. W roku 1999 otwarto na tej wyspie nowe Biuro Oddziału, z tej okazji 21 listopada tego samego roku, 2588 obecnych skorzystało ze specjalnego programu, przedstawionego na stadionie sportowym[51]. W 2011 roku wydano Chrześcijańskie Pisma Greckie w Przekładzie Nowego Świata (Nowy Testament) w miejscowym języku papiampento. W 2012 roku zanotowano liczbę 1859 głosicieli, a w 2014 – 1969. W roku 2015 przekroczono liczbę 2000 głosicieli. Kongresy odbywają się w języku angielskim, hiszpańskim i papiamento (Curaçao).

Świadkowie Jehowy na SabieEdytuj

 
 
Sala Królestwa na Sabie

Świadkowie Jehowy na Sabie – społeczność wyznaniowa na Sabie, należąca do ogólnoświatowej wspólnoty Świadków Jehowy, licząca w 2022 roku 17 głosicieli[52]. W 2022 roku na dorocznej uroczystości Wieczerzy Pańskiej zebrało się 71 osób[2]. Działalność miejscowych głosicieli koordynuje Amerykańskie Biuro Oddziału w Wallkill w Stanach Zjednoczonych[53].

HistoriaEdytuj

22 czerwca 1952 roku z pokładu 18-metrowego szkunera Sibia zeszli na wyspę pierwsi Świadkowie Jehowy, którzy przebywali na niej kilka dni, prowadząc działalność kaznodziejską. W roku 1954 wyspę po raz drugi odwiedzili misjonarze, którzy przypłynęli tu łodzią Light[54]. W roku 1966 zanotowano pierwszego głosiciela na wyspie Saba, wkrótce dołączyła do niego rodzina współwyznawców z Kanady. 28 września 2003 roku odremontowano – przez współwyznawców z Florydy – Salę Królestwa w Windwardside na Sabie. W 2010 roku zanotowano liczbę 14 głosicieli, a na Wieczerzy Pańskiej zebrało się 60 osób. We wrześniu 2017 roku zorganizowano pomoc humanitarną dla poszkodowanych przez huragan Irma[55]. W 2020 roku zanotowana liczbę 16 głosicieli.

Świadkowie Jehowy na Sint EustatiusEdytuj

 
 
Sala Królestwa na Sint Eustatius

Świadkowie Jehowy na Sint Eustatius – społeczność wyznaniowa na Sint Eustatius, należąca do ogólnoświatowej wspólnoty Świadków Jehowy, licząca w 2022 roku 34 głosicieli, należących do 1 zboru[56]. Na dorocznej uroczystości Wieczerzy Pańskiej zebrało się 61 osób (2022)[2]. Działalność miejscowych głosicieli koordynuje Amerykańskie Biuro Oddziału w Wallkill w Stanach Zjednoczonych[57].

HistoriaEdytuj

W czerwcu 1952 roku szkunerem Sibia przypłynęli na wyspę pierwsi Świadkowie Jehowy i przebywali na niej kilka dni, prowadząc działalność kaznodziejską. W roku 1954 wyspę ponownie odwiedzili misjonarze, którzy przypłynęli tu łodzią Light[54]. Wkrótce powstał zbór. We wrześniu 2017 roku zorganizowano pomoc humanitarną dla poszkodowanych przez huragan Irma[55]. W 2022 roku zanotowano liczbę 34 głosicieli – najwięcej w historii wyspy. Sala Królestwa mieści się w Oranjestad.

Świadkowie Jehowy na Sint MaartenEdytuj

 
 
Sala Królestwa-Sala Zgromadzeń na Sint Maarten

Świadkowie Jehowy na Sint Maarten – społeczność wyznaniowa na Sint Maarten, należąca do ogólnoświatowej wspólnoty Świadków Jehowy, licząca w 2022 roku 344 głosicieli, należących do 4 zborów[58]. W 2022 roku na dorocznej uroczystości Wieczerzy Pańskiej zebrało się 1007 osób[2]. Działalność miejscowych głosicieli koordynuje Amerykańskie Biuro Oddziału w Wallkill w Stanach Zjednoczonych[59].

HistoriaEdytuj

W czerwcu 1952 roku na Sint Maarten, podobnie jak na wyspy Saba, Sint Eustatius i inne wyspy Antyli Holenderskich, przypłynęli szkunerem Sibia pierwsi Świadkowie Jehowy i przebywali na niej kilka dni, prowadząc działalność kaznodziejską. W latach 50. XX wieku powstały dwa pierwsze małe zbory. W latach 70. XX w. zostały połączone w jeden większy. Jednakże wzrastająca liczba głosicieli doprowadziła w 1987 roku do powstania drugiego dużego zboru. W 1993 roku powstał trzeci zbór, w 2005 roku czwarty, a dwa lata później piąty. We wrześniu 2017 roku zorganizowano pomoc humanitarną dla poszkodowanych przez huragan Irma[55][60]. W 2019 roku powstał szósty zbór. Kongresy odbywają się w języku angielskim, hiszpańskim i papiamento (Aruba); do roku 2019 w Sali Królestwa-Sali Zgromadzeń w Philipsburgu. W roku 2015 osiągnięto liczbę 391 głosicieli.

GaleriaEdytuj

Zobacz teżEdytuj

UwagiEdytuj

  1. ↑ Zbory w Holandii zostały podzielone na 18 obwodów niderlandzkojęzycznych, pozostałe zbory i grupy obcojęzyczne należą do obwodów, które swym zasięgiem obejmują inne zbory w Europie. Zbory i grupy niderlandzkojęzyczne działają również w Arubie, Belgii, Bonaire, Brazylii, Curaçao, Francji i Surinamie.
  2. ↑ W związku z pandemią COVID-19 od 14 marca 2020 do 31 sierpnia 2022 roku działalność od domu do domu była zawieszona (prowadzona była listownie, telefonicznie, w formie elektronicznej, od 31 maja 2022 roku wznowiono publiczną działalność ewangelizacyjną). Od 1 kwietnia 2022 roku program uroczystości Pamiątki śmierci Jezusa Chrystusa oraz zebrań zborowych przeprowadzany jest w formie hybrydowej: w Sali Królestwa i poprzez wideokonferencje. Do 31 grudnia 2022 roku wstrzymano organizowanie kongresów regionalnych i zgromadzeń obwodowych z osobistym udziałem obecnych. Ich program został zamieszczony w oficjalnym serwisie internetowym jw.org.
  3. ↑ Jedną z ofiar była Deliana Rademakers, przez krótki czas więziona w kilku holenderskich więzieniach, a następnie przetransportowana do KL Auschwitz-Birkenau poprzez KL Ravensbrück. 20 listopada 1942 roku została zarejestrowana jako numer obozowy 25563. Zmarła niespełna trzy tygodnie po wywiezieniu jej do Auschwitz. Była jednym z 20 holenderskich Świadków Jehowy wywiezionych do KL Auschwitz-Birkenau (Personal story: Deliana Rademakers, auschwitz.nl [dostęp 22 stycznia 2015]).
  4. ↑ Po wojnie, 17 czerwca 1946 roku, królowa Holandii Wilhelmina przesłała rodzinie Świadków Jehowy z Amsterdamu kondolencje i wyrazy uznania dla postawy ich syna, Jacoba van Bennekoma, który w trakcie II wojny światowej został osadzony w obozie koncentracyjnym w mieście Amersfoort i następnie stracony przez hitlerowców za odmowę pracy polegającej na kopaniu dołów przeciwczołgowych. Natomiast rada miasta Doetinchem, postanowiła nadać jednej z ulic imię Bernarda Polmana, dla uhonorowania innego holenderskiego Świadka Jehowy, na którym w czasie wojny wykonano wyrok śmierci ponieważ odmówił wykonywania robót przymusowych na potrzeby wojska
  5. ↑ Herman van Elburg, jako Świadek Jehowy, w czasie II wojny światowej ukrywał współwyznawców, został stracony 17 lutego 1943 roku w obozie koncentracyjnym w Dachau

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ Holandia – Ilu tam jest Świadków Jehowy, jw.org [dostęp 2023-01-17].
  2. ↑ a b c d e f g Watchtower, Sprawozdanie z działalności Świadków Jehowy na całym świecie w roku służbowym 2022, jw.org.
  3. ↑ a b Watchtower, Biuro Oddziału w Holandii, jw.org [dostęp 2013-12-12].
  4. ↑ Nieustająca walka z żywiołem, „Przebudźcie się!”, Towarzystwo Strażnica, 22 października 2004, s. 18, ISSN 1234-1169.
  5. ↑ Plaatsen waar in 2004 „Wandel met God”-districtscongressen worden gehouden, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, CXXV, Towarzystwo Strażnica, 1 marca 2004, s. 31 (niderl.).
  6. ↑ Pożar daje początek budowie, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, Towarzystwo Strażnica, 15 maja 1992, s. 32, ISSN 1234-1150.
  7. ↑ a b c d e f g h i j Watchtower, Holandia. Nasza historia, jw.org, 2015 [dostęp 2015-10-06] [zarchiwizowane z adresu 2016-11-08] (ang.).
  8. ↑ a b c d Watchtower, Sto lat trudności i sukcesów w Holandii, jw.org, 7 października 2022 [dostęp 2022-10-29].
  9. ↑ Rocznik Świadków Jehowy 1986, Nowy Jork: Towarzystwo Strażnica, 1986 (ang.).
  10. ↑ a b Watchtower, Kongresy międzynarodowe 2019, jw2019.org, 30 sierpnia 2018 [dostęp 2019-07-30] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-24].
  11. ↑ Watch Tower Bible and Tract Society, „Dramat stworzenia” — niezapomniana produkcja, jw.org, 29 listopada 2022.
  12. ↑ 1986 Yearbook of Jehovah’s Witnesses, Watchtower, 1986, s. 125.
  13. ↑ Gerhard Besier, Katarzyna Stokłosa, Jehovah's Witnesses in Europe: Past and Present Volume I/2, 2016, s. 142 (ang.).
  14. ↑ Blick Aktuell, Stolpersteine erinnern an verfolgte Zeugen Jehovas, 13 lutego 2019 [dostęp 2020-01-18] (niem.).
  15. ↑ Watchtower, „Niech wiara twa nie chwieje się”!, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, CXXI, Towarzystwo Strażnica, 1 listopada 2000, s. 22–27, ISSN 1234-1150.
  16. ↑ a b Wierni i nieustraszeni w obliczu hitlerowskich prześladowań, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, Towarzystwo Strażnica, 1 kwietnia 2000, s. 24–28, ISSN 1234-1150.
  17. ↑ a b c Watchtower, Our History, jw2019.org, 2018 [dostęp 2019-04-28] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-24] (ang.).
  18. ↑ Thomas Rahe, Świadkowie Jehowy w obozie koncentracyjnym Bergen-Belsen, [w:] Hans Hesse, „Najodważniejsi byli zawsze Świadkowie Jehowy”, Wrocław: Wydawnictwo A PROPOS, 2010, s. 162, ISBN 978-83-61387-21-3.
  19. ↑ Jehovah's Witnesses, auschwitz.nl [dostęp 2015-01-22] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-05] (ang.).
  20. ↑ Miejsce Pamieci Auschwitz, "O Auschwitz" (odc. 17): więźniowie z fioletowym trójkątem - Świadkowie Jehowy w Auschwitz, auschwitz.org, 15 lutego 2015 [dostęp 2022-02-15].
  21. ↑ Watchtower, Ciało Kierownicze dba o jedność — część 1, jw.org, 2022 [dostęp 2022-09-05].
  22. ↑ 1949 Yearbook of Jehovah's Witnesses, Watchtower, 1949, s. 190–192 (ang.).
  23. ↑ Gotowi służyć Jehowie, gdziekolwiek trzeba, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, CXXXVI, Watch Tower Bible and Tract Society, 15 lipca 2013, s. 27–31, ISSN 1234-1150.
  24. ↑ a b c d Status prawny w Unii Europejskiej, Watchtower, 2016, s. 4 (ang.).
  25. ↑ Głosiciele Królestwa bronią swoich praw przed sądem, [w:] Królestwo Boże panuje!, Towarzystwo Strażnica, 2014, s. 146.
  26. ↑ Watchtower, Głoszenie od statku do statku, jw.org [dostęp 2015-10-07].
  27. ↑ Pomaganie ludziom wszelkiego pokroju w Holandii, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, Towarzystwo Strażnica, 1 lutego 2000, s. 7.
  28. ↑ Głoszenie dobrej nowiny w jednym z największych portów świata, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, Towarzystwo Strażnica, 15 kwietnia 1992, s. 18–21.
  29. ↑ Watchtower, Kierowcy ciężarówek znajdują drogę do życia, jw.org [dostęp 2016-09-05].
  30. ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2007, Nowy Jork: Towarzystwo Strażnica, 2007, s. 56, 57.
  31. ↑ Watchtower, Sprawozdanie Komitetu Nauczania, jw.org, 3 lipca 2017 [dostęp 2017-07-03].
  32. ↑ Watchtower, Herman van Elburg: Surrendered His Life for Our Brothers, jw.org [dostęp 2015-01-06] (ang.).
  33. ↑ Herman van Elburg krijgt herinneringsbordje, weblogzwelle.nl, 29 września 2014 [dostęp 2015-01-06] (niderl.).
  34. ↑ Herinnering aan oorlogsslachtoffer Herman van Elburg in Azaleapark Zwolle, weblogzwelle.nl, 1 października 2014 [dostęp 2015-01-06] [zarchiwizowane z adresu 2015-09-23] (niderl.).
  35. ↑ Watchtower, Osiągnięcia organizacji – zlot żaglowców w Amsterdamie w roku 2015, jw.org [dostęp 2016-04-04].
  36. ↑ Watchtower, Special Conventions 2016, jw2016.org, 2015 [dostęp 2015-09-30] [zarchiwizowane z adresu 2016-11-08] (ang.).
  37. ↑ Watchtower, Nowa Sala Zgromadzeń w Swifterbant w Holandii, jw.org [dostęp 2017-06-05].
  38. ↑ Open huis in nieuw Congresscentrum Jehovah's Getuigen, dedrontenaaar.nl, 8 września 2016 [dostęp 2017-06-05] (niderl.).
  39. ↑ Watchtower, Kongresy specjalne 2018, jw2018.org, 10 września 2017 [dostęp 2017-09-18] [zarchiwizowane z adresu 2018-11-21].
  40. ↑ Watchtower, Kongres międzynarodowy w roku 2019 pod hasłem „Miłość nigdy nie zawodzi!” — Utrecht (Holandia), jw.org, 12 sierpnia 2019 [dostęp 2019-08-12].
  41. ↑ Watchtower, Katastrofalne powodzie dotykają Europę Zachodnią, jw.org, 27 lipca 2021 [dostęp 2021-08-04].
  42. ↑ Watchtower, Kingdom Work, jw2019.org, 2018 [dostęp 2019-04-28] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-24] (ang.).
  43. ↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2022-11-20].
  44. ↑ Holandia, j. polski: Zgromadzenia obwodowe, jw.org [dostęp 2022-12-28].
  45. ↑ Aruba – Ilu tam jest Świadków Jehowy, jw.org [dostęp 2023-01-14].
  46. ↑ Watchtower, Kontakt. Aruba, jw.org [dostęp 2020-12-23].
  47. ↑ Bonaire – Ilu tam jest Świadków Jehowy, jw.org [dostęp 2023-01-17].
  48. ↑ Watchtower, Kontakt. Bonaire, jw.org [dostęp 2018-11-27].
  49. ↑ Curaçao – Ilu tam jest Świadków Jehowy, jw.org [dostęp 2023-01-17].
  50. ↑ Watchtower, Kontakt. Curaçao, jw.org [dostęp 2018-11-27].
  51. ↑ Watchtower, Rocznik Świadków Jehowy 2002, jw.org, s. 67.
  52. ↑ Saba – Ilu tam jest Świadków Jehowy, jw.org [dostęp 2023-01-17].
  53. ↑ Saba. Kontakt, jw.org.
  54. ↑ a b 1956 Yearbook of Jehovah's Witnesses, Watchtower, 1956, s. 77, 78 (ang.).
  55. ↑ a b c Watchtower, Skutki przejścia huraganu Irma, jw.org [dostęp 2017-10-03].
  56. ↑ Sint Eustatius – Ilu tam jest Świadków Jehowy, jw.org [dostęp 2023-01-17].
  57. ↑ Sint Eustatius. Kontakt, jw.org.
  58. ↑ Saint Maarten – Ilu tam jest Świadków Jehowy, jw.org [dostęp 2023-02-17].
  59. ↑ Sint Maarten. Kontakt, jw.org.
  60. ↑ Watchtower, Świadkowie Jehowy zwiększają tempo akcji niesienia pomocy po przejściu huraganów, jw.org, 19 stycznia 2018 [dostęp 2018-01-25].

BibliografiaEdytuj

Linki zewnętrzneEdytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Świadkowie_Jehowy_w_Holandii&oldid=69481390”