Świergotek nowozelandzki

Świergotek nowozelandzki
	Corydalla novaeseelandiae
	(J.F. Gmelin, 1789)
	; Podgatunek nominatywny
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	pliszkowate
Rodzaj	Corydalla
Gatunek	świergotek nowozelandzki
Synonimy
	Alauda novae Seelandiae J.F. Gmelin, 1789; Anthus novaeseelandiae (J.F. Gmelin, 1789);
	Alauda novae Seelandiae J.F. Gmelin, 1789; Anthus novaeseelandiae (J.F. Gmelin, 1789);
Podgatunki
	C. n. novaeseelandiae (J.F. Gmelin, 1789); C. n. chathamensis (L. Lorenz von Liburnau, 1902); C. n. aucklandicus (G.R. Gray, 1862); C. n. steindachneri (Reischek, 1889);
	C. n. novaeseelandiae (J.F. Gmelin, 1789); C. n. chathamensis (L. Lorenz von Liburnau, 1902); C. n. aucklandicus (G.R. Gray, 1862); C. n. steindachneri (Reischek, 1889);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Świergotek nowozelandzki^[4] (Corydalla novaeseelandiae) – gatunek małego ptaka z rodziny pliszkowatych (Motacillidae). Występuje na Nowej Zelandii. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Systematyka

Gatunek ten po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1789 roku Johann Friedrich Gmelin w 13. edycji linneuszowskiego Systema Naturae^[2]^[5]^[6]. Autor nadał mu nazwę Alauda novae Seelandiae, a jako miejsce typowe wskazał Nową Zelandię^[6], co później uściślono na Zatokę Królowej Charlotty na Wyspie Południowej^[2]^[5]. Obecnie gatunek najczęściej umieszczany jest w rodzaju Anthus^[2]^[5]^[7], ale niektórzy autorzy zaliczają go do rodzaju Corydalla wyodrębnionego z Anthus^[4]. Zwykle wyróżnia się 4 podgatunki C. novaeseelandiae^[7]^[8]:

C. novaeseelandiae novaeseelandiae (J.F. Gmelin, 1789). Proponowany takson reischeki uznany za jego synonim.
C. novaeseelandiae chathamensis (L. Lorenz von Liburnau, 1902)
C. novaeseelandiae aucklandicus (G.R. Gray, 1862)
C. novaeseelandiae steindachneri (Reischek, 1889)

Autorzy Handbook of the Birds of the World Alive (a tym samym IUCN) do C. novaeseelandiae zaliczają także 5 podgatunków przez innych systematyków wyodrębnianych jako osobny gatunek o nazwie świergotek australijski (Corydalla australis)^[2]^[4]^[7].

Zasięg występowania

Poszczególne podgatunki zamieszkują^[7]:

C. novaeseelandiae novaeseelandiae – Wyspa Północna i Południowa, Wyspa Stewart oraz wysepki satelitarne.
C. novaeseelandiae chathamensis – Chatham.
C. novaeseelandiae aucklandicus – Wyspy Auckland i Wyspy Campbella.
C. novaeseelandiae steindachneri – Wyspy Antypodów.

Morfologia

Jest to ptak mierzący od 16 do 19 cm i masie ciała wynoszącej 40 g. Posiada maskujące ubarwienie, wierzch głowy i pasek przez oko brązowe, skrzydła także, z ciemniejszymi lotkami i kreskowaniem. Ogon jeszcze ciemniejszy, ale spód ciała i reszta głowy jasna. Brązowe dziób i nogi.

Ekologia

Rozpoczyna lęgi w sierpniu. Około 3 białych jaj z brązowymi kropeczkami wysiaduje 14–15 dniach. Pisklęta uzyskują lotność po 14–16 dniach.

Jajo z kolekcji muzealnej
Pisklęta
Świergotek nowozelandzki wśród roślin z gatunku Bulbinella rossi

Status

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN świergotek nowozelandzki klasyfikowany jest jako gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern), z tym że, jak wyżej wspomniano, stosuje ona szersze ujęcie systematyczne – z 9 podgatunkami^[3]^[9].

Przypisy

↑ ^a ^b Corydalla novaeseelandiae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Tyler, S.: Australasian Pipit (Anthus novaeseelandiae). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-10)].
↑ ^a ^b Corydalla novaeseelandiae, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b ^c Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Motacillidae Horsfield, 1821 - pliszkowate - Wagtails and pipits (wersja: 2019-07-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-03-18].
↑ ^a ^b ^c D. Lepage: New Zealand Pipit Anthus novaeseelandiae. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2022-12-30]. (ang.).
↑ ^a ^b J.F.J.F. Gmelin J.F.J.F., Caroli a Linné, Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis, t. 1 cz. 2, Lipsiae 1789, s. 799 (łac.).
↑ ^a ^b ^c ^d F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): Waxbills, parrotfinches, munias, whydahs, Olive Warbler, accentors, pipits. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-03-18]. (ang.).
↑ Clements i inni, The eBird/Clements Checklist of Birds of the World: v2022 [online], 2022 [dostęp 2022-12-30] .
↑ HBW and BirdLife International, Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 7 [online], grudzień 2022 [dostęp 2022-12-27] .

Linki zewnętrzne

Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Corydalla novaeseelandiae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[hbwa-2] Tyler, S.: Australasian Pipit (Anthus novaeseelandiae). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-10)].

[iucn-3] Corydalla novaeseelandiae, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[mk-4] Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Motacillidae Horsfield, 1821 - pliszkowate - Wagtails and pipits (wersja: 2019-07-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-03-18].

[avibase-5] D. Lepage: New Zealand Pipit Anthus novaeseelandiae. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2022-12-30]. (ang.).

[oryg-6] J.F.J.F. Gmelin J.F.J.F., Caroli a Linné, Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis, t. 1 cz. 2, Lipsiae 1789, s. 799 (łac.).

[ioc-7] F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): Waxbills, parrotfinches, munias, whydahs, Olive Warbler, accentors, pipits. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-03-18]. (ang.).

[clements-8] Clements i inni, The eBird/Clements Checklist of Birds of the World: v2022 [online], 2022 [dostęp 2022-12-30] .

[hbwcheck-9] HBW and BirdLife International, Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 7 [online], grudzień 2022 [dostęp 2022-12-27] .

[4]

[1]

[2]

[3]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]