Świt (gmina Cekcyn)
Świt (niem. Schwiedt) – osada leśna w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie tucholskim, w gminie Cekcyn nad rzeką Brdą przy drodze łączącej drogę Tuchola-Bydgoszcz z miejscowością Szumiąca, ok. 6 km o Tucholi. Siedziba leśnictwa Świt (dawniej nadleśnictwo)[3]. Ujście rzeki Stążka (Ruda) do rzeki Brdy.
| osada leśna | |
 Zabudowa w Świcie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Strefa numeracyjna |
52 |
| Kod pocztowy |
89-500[2] |
| Tablice rejestracyjne |
CTU |
| SIMC |
0081079 |
Położenie na mapie gminy Cekcyn  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu tucholskiego  | |
 53°32′24″N 17°53′06″E/53,540000 17,885000[1]
| |
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa bydgoskiego.
Ochrona przyrody edytuj
Świt położony jest w rezerwacie przyrody Dolina Rzeki Brdy na terenie Tucholskiego Parku Krajobrazowego. W obrębie osady znajduje się 26 pomników przyrody w tym m.in.:[4]
- dęby szypułkowe (największy o obwodzie w pierścienicy dochodzącym do 490 cm),
- lipy drobnolistne,
- wiąz szypułkowy,
- cis pospolity,
- sosny zwyczajne,
- głaz narzutowy,
- grupa głazów narzutowych.
Do najbardziej znanych pomników przyrody należą:
- dwie 300-letnie lipy drobnolistne ("Lipy Wyczółkowskiego") o obwodzie w pierścienicy 430 i 390 cm,
- zespół dziewięciu 700-letnich dębów szypułkowych, zwanych napoleońskimi (w tym dąb "Wisielec" o obwodzie w pierścienicy 420 cm),
- grupa głazów narzutowych "Piekło" w pobliskim uroczysku "Piekiełko".
Turystyka edytuj
Świt jest ważnym punktem etapowym podczas spływów kajakowych rzeką Brdą (pole namiotowe, wygodny dojazd). Leży na jednym z trudniejszych jej odcinków. Jest to przełomowy fragment rzeki Brdy, charakteryzujący się szybkim nurtem, zalegającymi w korycie głazami oraz powalonymi drzewami.
Przez Świt przebiegają szlaki turystyczne:
- piesze
- rowerowe:
W okresie luty-wrzesień 2011 powiat tucholski w ramach projektu „Bory Tucholskie – w labiryntach natury” zrealizował budowę ścieżki rowerowej Tuchola – Świt – Tuchola o długości 6,37 km.[potrzebny przypis]
Ciekawostki edytuj
Podczas przemarszu wojsk napoleońskich przez Bory Tucholskie, na nocleg zatrzymał się tutaj Napoleon Bonaparte. Drzewa znajdujące się przy drodze przechodzącej przez osadę, służyły podobno jako szubienice, na których wykonywano wyroki na dezerterach. Dzisiaj aleja przydrożnych dębów (z których część jest pomnikami przyrody) nosi nazwę napoleońskich lub wisielczych. A jedno z drzew nazwano: "Wisielec"[5].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 138565
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1292 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Zdjęcie nadleśnictwa przed 1945
- ↑ http://www.bippowiat.tuchola.pl Strona BIP powiatu tucholskiego. Rejestr pomników przyrody.
- ↑ Jarosław. Ellwart: Kociewie i Bory Tucholskie : przewodnik turystyczny. Gdynia: Wydawnictwo Region, 2009. ISBN 978-83-7591-092-6.
Bibliografia edytuj
- Bory Tucholskie, powiat tucholski : przewodnik. Toruń: Polskie Wydawnictwa Reklamowe, 2006. ISBN 83-89990-55-5.