Żarowo (województwo zachodniopomorskie)
Żarowo (niem. Saarow) – wieś w Polsce, położone w województwie zachodniopomorskim, w pow. stargardzkim, w gminie Stargard[3][4], nad rzeką Iną (szlak kajakowy).
| wieś | |
 Kościół w Żarowie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) |
389 |
| Strefa numeracyjna |
91 |
| Kod pocztowy |
73-110[2] |
| Tablice rejestracyjne |
ZST |
| SIMC |
0783752 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Stargard  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu stargardzkiego  | |
 53°23′03″N 14°59′33″E/53,384167 14,992500[1]
| |
W latach 1975–1998 wieś należała administracyjnie do województwa szczecińskiego.
Integralne części wsi edytuj
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0783769 | Mokrzyca | część wsi |
Historia edytuj
Bardzo stara osada słowiańska, owalnica o wydłużonej formie[5]. W 1248 roku książę Barnim I przekazał Żarowo biskupom kamieńskim, a w 1356 roku przekazano je Stargardowi i do XIX w. było jego własnością.
W 1939 roku we wsi było 14 gospodarstw rolnych, o średniej powierzchni 20ha. Po 1945 roku indywidualne gospodarstwa rolne zostały reaktywowane.
Położenie i komunikacja edytuj
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa szczecińskiego. Obecnie znajduje się w powiecie stargardzkim, gmina Stargard (ok. 2km na północny zachód od Stargardu, w kierunku na Goleniów).
Do Żarowa można dojechać linią MZK Stargard nr 31. Dawniej można było również dojechać linią kolejki wąskotorowej (linia Stargard - Dobra), która jednak jest obecnie nieczynna. Ostatni pociąg kursował w 2001 roku. W miejscowości znajdują się również dwa przystanki PKS.
Warto zobaczyć edytuj
Kościół edytuj
Neoromański granitowy kościół z XIX wieku. Wybudowany w latach 1856-60, prawdopodobnie oparty na XVIII-wiecznych murach. Dawna świątynia protestancka, obecnie katolicka pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa. Od wschodu posiada pięcioboczną absydę. Szczyty wschodni i zachodni schodkowane, dekorowane blendami.
Wieża kościelna trzykondygnacyjna, kryta dachem namiotowym. Obecny kształt dachu wieży różni się od przedwojennego, który miał kształt stożka.
Na wieży znajduje się dzwon, odlewany w Szczecinie, pochodzący prawdopodobnie z sąsiedniej wsi - Lubowa. W wieży kościelnej znajdują się 2 miejsca na dzwony, co pozwala przypuszczać, że zostały one zabrane przez wojska niemieckie bądź radzieckie.
Według miejscowych opowieści, wieża kościoła została zniszczona przez wojska radzieckie z powodu niemieckiego snajpera, mającego tam swoje stanowisko ogniowe.
Wewnątrz świątyni znajdują się: strop belkowy, odeskowany. Istnieje empora organowa i ławki z czasów budowy kościoła.
Wokół kościoła znajduje się gotycki mur z bramką zamkniętą ostrym łukiem, dekorowaną fryzem wnękowym z XV w. Dawniej wokół kościoła był również cmentarz (świadczą o tym fragmenty pomników i skalnych bloków).
Cmentarz komunalny edytuj
Cmentarz ewangelicko-katolicki najduje się w zachodniej części wsi. Na cmentarzu znajduje się stary, kamienny pomnik, postawiony dla uczczenia pamięci niemieckich żołnierzy z Żarowa poległych w czasie I wojny światowej. Na tablicy zostały wypisane nazwiska ofiar. Obecnie pomnik nie jest w zbyt dobrym stanie - większość nazwisk jest trudna do odczytania albo zupełnie nieczytelna, a sam pomnik wymaga natychmiastowej renowacji.
Most kolejowy edytuj
Znajduje się na wschód od Żarowa, obok drogi do Lubowa. Żelaznej konstrukcji, poprowadzony nad rzeką Iną. Dawniej kursowała nim kolej wąskotorowa (obecnie nieczynna). Zbudowany w 1895 r.
Huta szkła edytuj
Obecnie w hucie nie wyrabia się szkła, istnieje jedynie zdobnictwo na zamówienie. Położona jest na jednym ze wzniesień we wsi.
Stadnina koni „Horse Riding” edytuj
Stadnina koni znajduje się również na jednym ze wzniesień. Jej właścicielem są państwo Cieśla.
Stadnina Żarowo edytuj
Stadnina koni znajdująca się na jednym z wzniesień. Jej właścicielem są państwo Lewandowscy
Lipa drobnolistna edytuj
Rozrosłe drzewo, znajdujące się na terenie przy kościele, wrośnięte w mur. Jest jedynym we wsi pomnikiem przyrody.
Krzyż pokutny (obecnie nieistniejący) edytuj
Według miejscowych opowieści, w Żarowie znajdował się krzyż pokutny, bardzo podobny do tego ze Stargardu. Prawdopodobnie zaginął w czasie II wojny światowej lub tuż po niej.
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 163325
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1643 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ a b GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Czesław Piskorski, Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka Warszawa, 1980, s. 317, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482.