Żebropław groszkówka

Żebropław groszkówka (Pleurobrachia pileus) – jedyny gatunek żebropława, naturalnie zamieszkujący Morze Bałtyckie (drugim jest zawleczony Mnemiopsis leidyi[2]). Zwierzę posiadające zdolność bioluminescencji[3].

Żebropław groszkówka
Pleurobrachia pileus
(O. F. Müller, 1776)[1]
Ilustracja
Żebropław groszkówka, chwytany przez drobny okaz bełtwy włosiennik
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

żebropławy

Gromada

ramieniowe

Podgromada

Typhlocoela

Rząd

Cydippida

Rodzina

Pleurobrachiidae

Rodzaj

Pleurobrachia

Gatunek

żebropław groszkówka

Synonimy

brak[1]

Żebropław groszkówka na brzegu w Belgii

Ciało żebropława groszkówki jest idealnie przezroczyste, zbliżone do kuli. Wzdłuż niego biegnie 8 żeberek, czyli rzędów ruchomych płytek wiosełkowatych, upodabniających zwierzę do owocu agrestu – stąd w wielu językach żebropław ten zwany jest "morskim agrestem". Płytki wiosełkowate są głównym narządem ruchu groszkówki. Żebropław ten ponadto wyposażony jest w 2 bardzo długie czułki łowne, zwane arkanami, do których przylepia się zdobycz czasem dwa razy większa od drapieżnika. Są to głównie różne zwierzęta planktoniczne, ale także larwy ryb. Groszkówka dorasta do 3 cm długości[4]; w Bałtyku maksymalna średnica to ok. 1 cm[3].

Żebropław groszkówka posiada w Morzu Bałtyckim prawdopodobnie 2 pokolenia: zimujące, odbywające rozród wiosną, oraz letnie, rozmnażające się jesienią. Liczba jaj wynosi do kilku tysięcy na jedno zwierzę. Larwy o średnicy 1-2 mm można występują przede wszystkim zimą i wiosną. Szczególną cechą groszkówki, spotykaną jednak też u wielu innych żebropławów, jest dwukrotne dojrzewanie płciowe. Po raz pierwszy zwierzęta te dojrzewają wkrótce po wylęgnięciu z jaj, gdy mają rozmiary (w morzach pełnosłonych) 0,5-1,5 mm. Niedługo potem gonady ulegają jednak redukcji, by powtórnie rozwinąć się u okazów już wyrośniętych[3][4].

Żebropław groszkówka jest zwierzęciem planktonowym, w Bałtyku pospolitym w strefie głębszego pelagialu. Do rodzaju Pleurobrachia należy również 11 innych gatunków[1].

Przypisy edytuj

  1. a b c Pleurobrachia pileus. World Register of Marine Species. (ang.).
  2. U. Janas, A. Zgrundo. First records of Mnemiopsis leidyi A. Agassiz, 1865 in the Gulf of Gdansk (southern Baltic Sea). „Aquatic Invasions”. 2 (4), s. 450-454, 2007. 
  3. a b c Ludwik Żmudziński: Świat zwierzęcy Bałtyku. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1990, s. 45, 82-83. ISBN 83-02-02374-4.
  4. a b Mały słownik zoologiczny. Bezkręgowce. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976, s. 436.

Linki zewnętrzne edytuj