Żerniki (Wrocław)
Żerniki (niem. Neukirch) – osiedle we Wrocławiu położone na zachodzie miasta w byłej dzielnicy Fabryczna. W granicach miasta od 1928.
| Osiedle Wrocławia | |
 Kościół w Żernikach | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miasto | |
| Data założenia |
1991 |
| W granicach Wrocławia |
1928 |
| Populacja (31.12.2017) • liczba ludności |
|
Położenie na mapie Wrocławia
| |
Sąsiaduje z osiedlem Nowy Dwór, Kuźnikami, Osińcem, Strachowicami i Złotnikami.
Pierwszy raz wzmiankowana w 1257, gdy książę Henryk III zatwierdził pochodzące z niej dochody klasztorowi Św. Klary. Była jego własnością aż do 1810. Nazwa pochodzi od słowa żerdź. W XIII w. pojawia się nazwa Nowy Kościół (Nova ecclesia). W 1795 było tu 346 mieszkańców. Połączenie kolejowe istnieje od 1844. W czasie II wojny światowej znajdował się w osiedlu obóz pracy przymusowej, w którym przebywało ok. 700 osób[2].
Przez północny kraniec osiedla biegnie linia kolejowa ze stacją Wrocław-Żerniki. Główną ulicą jest ul. Żernicka. Na osiedlu dominują domki jednorodzinne, jednak od roku 2002 zaczęto tu budować budynki wielorodzinne w niskiej zabudowie (2-3 piętra). W jednym z nich znajduje się wybudowany w 2006 roku budynek poczty. Jest tu szkoła podstawowa licząca ponad 50 lat i zabytkowy kościół z XIV w.
Na Żernikach znajduje się też kilka stawów-glinianek. Według planu zagospodarowania przestrzennego mają one być docelowo – wraz z przyległymi nieużytkami – przekształcone w tereny rekreacyjne. Przez Żerniki przepływa m.in. rzeka Ślęza, oddziela ona Żerniki od Kuźnik i Nowego Dworu. Wzdłuż niej rośnie las potocznie zwany Parkiem Tysiąclecia, w którym znajduje się kilka miejsc wyznaczonych do biwakowania.
Zabytki
edytujDo wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[3]:
- kościół pw. śś. Wawrzyńca i Małgorzaty, ul. Żernicka 247, z XIII w., XV w., l. 1947-50
- dworzec Wrocław – Żerniki, ul. Żernicka, z l. 1880, 1898, 1903: wiata peronowa, drewniana, 1880 r.
- dom, ul. Żernicka 229, z XIX w./XX w.
- szalet, obecnie budynek gospodarczy przy domu, z XIX w./XX w.
Na Żernikach znajduje się również jeden z pięciu zachowanych we Wrocławiu, prawdopodobnie średniowiecznych, kamiennych krzyży. Jedyny z rytem bełtu kuszy, możliwe, że narzędzia zabójstwa[4].
Komunikacja miejska
edytuj107 (Pracze Odrzańskie - Krzyki)
129 (Poświęcka-ośrodek zdrowia – Lotnisko)
142 (Jarnołtów - Paprotna)
148 (Dworzec Główny (Dworcowa) – Leśnica)
909 (Nowy Dwór – Samotwór Leśna)
249 (Krzyki – Jarnołtów), (nocny)
W odległości około 2 km od osiedla znajduje się pętla tramwajowa na Nowym Dworze, oferująca dwie linie tramwajowe oraz 4 autobusowe.
Przypisy
edytuj- ↑ Liczba mieszkańców zameldowanych na pobyt stały i czasowy (stan na 31.12.2017).
- ↑ Zygmunt Antkowiak: Wrocław od A do Z. Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1991. ISBN 83-04-03723-8. s. 390.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 226. [dostęp 2012-11-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
- ↑ Średniowieczny krzyż kamienny na Żernikach we Wrocławiu [online], Kapliczki krzyże i figury przydrożne, 16 maja 2018 [dostęp 2019-12-25] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-16].