Żmuda III (Zmuda, Schmude, Księżyc odmienny)kaszubski herb szlachecki, według Przemysława Pragerta odmiana herbu Księżyc.

Żmuda III
Odmiany herbu Żmuda III
Żmuda III a
Żmuda III b
Żmuda III c

Opis herbu edytuj

Herb znany przynajmniej w czterech wariantach. Opisy z wykorzystaniem zasad blazonowania, zaproponowanych przez Alfreda Znamierowskiego[1]:

Żmuda III (Zmuda, Schmude, Księżyc odmienny): W polu błękitnym półksiężyc z twarzą srebrny w prawo, nad którym gwiazda złota. Klejnot: nad hełmem bez korony trzy róże czerwone na łodygach ulistnionych w wachlarz. Labry: błękitne, podbite srebrem.

Żmuda IIIa (Schmude, Księżyc odmienny): Gwiazdy są dwie, w pas.

Żmuda IIIb (Schmude, Zmuda-Trzebiatowski, Księżyc odmienny, Trzy gwiazdy odmienny): W polu błękitnym półksiężyc złoty nad którym trzy takież gwiazdy w pas. Klejnot: nad hełmem bez korony gołąb srebrny. Labry: błękitne, podbite złotem.

Żmuda IIIc (Schmude, Zmuda, Księżyc odmienny): W polu błękitnym półksiężyc złoty nad którym trzy takież gwiazdy (1 i 2). Klejnot: trzy róże czerwone na łodygach ulistnionych w wachlarz. Labry: błękitne, podbite złotem.

Najwcześniejsze wzmianki edytuj

Wariant podstawowy pochodzi z pieczęci z połowy XVII wieku, podpisanej J. v. S., a opublikował go Nowy Siebmacher. Ponadto przytacza go badacz dziejów rodziny Żmudów, Heinrich von Schmude. Wariant IIIa znany tylko Siebmacherowi. Wariant IIIc oprócz wymienionych autorów, przytacza także Żernicki (Der polnische Adel, Die polnischen Stammwappen). Według Siebmachera, herb ten jest błędny.

Rodzina Żmuda edytuj

Warianty III i IIIa były używane przez nieznane gałęzie Żmudów. Wariant IIIb miał być herbem Żmudow-Trzebiatowskich, mających w XVII wieku dział w Brzeźnie Szlacheckim. Herb ten nawiązuje do herbu Żmuda klejnotem. Wariant IIIc miał być jednym z herbów gałęzi z Gostkowa.

Osobny artykuł: Żmuda.

Herbowni edytuj

Żmuda (Zmuda, Schmude). Wariant IIIb miał być jednym z herbów Żmudów-Trzebiatowskich.

Rodzina nosząca nazwisko lub przydomek Żmuda nosiła wiele innych herbów. Pełna lista dostępna w haśle Żmuda. Niemal identyczny herb jak wariant IIIc, nosiła rodzina Kowalk.

Przypisy edytuj

  1. Alfred Znamierowski, Paweł Dudziński: Wielka księga heraldyki. Warszawa: Świat Książki, 2008, s. 104–108. ISBN 978-83-247-0100-1.

Bibliografia edytuj

  • Przemysław Pragert: Herbarz szlachty kaszubskiej T.2. Gdańsk: Wydawn. BiT, 2007, s. 311-312. ISBN 978-83-924425-9-2.