Żołądkoród południowoqueenslandzki
Żołądkoród południowoqueenslandzki[3], żaba gęborodna (Rheobatrachus silus) – gatunek wymarłego płaza bezogonowego z rodziny żółwinkowatych. Występował w południowo-wschodnim Queenslandzie w Australii[4]. Prawdopodobnie wyginął w latach 80. XX wieku, ponieważ od tego czasu, mimo poszukiwań, nie został stwierdzony[2].
| Rheobatrachus silus[1] | |
| Liem, 1973 | |
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
żołądkoród południowoqueenslandzki |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |
 | |
Na podstawie badań biochemicznych nie udało się ustalić szczegółowego drzewa ewolucyjnego żaby, prócz potwierdzenia tezy o bliskim spokrewnieniu z gatunkiem Rheobatrachus vitellinus[5].
Rozród edytuj
Samice połykały zapłodnione jaja, które rozwijają się aż do przeobrażenia w żołądku. Rozwój młodych odbywa się w rejonie dna żołądka oraz bliższej części jego trzonu, sam żołądek natomiast wydłuża się na czas „ciąży”[6]. Wydłużeniu towarzyszą uczynienie cieńszą mięśniówki żołądka, włącznie z możliwym przerwaniem tejże, bez naruszenia podstawy z tkanki łącznej[7]. W tym czasie żołądek nie produkował enzymów trawiennych – ich sekrecja jest hamowana przez prostaglandynę PGE2 produkowaną przez ciała rozwijających się młodych[8]. Po przeobrażeniu młode osobniki wydostawały się przez jamę gębową. Pełny powrót żołądka do czynności trawiennych i sekrecyjnych, a także kształtu ogólnej cytoarchitektoniki narządu, dokonuje się w przeciągu 8 dni od wydostania się młodych[6][7].
Samo wydostawanie się młodych także przebiega inaczej, niż u innych gatunków – w pozostałych przypadkach, przełyk matki wykonując ruchy propulsywne, prowokuje wymioty, w wyniku których młode wydostają się z ciała matki. W przypadku jednak R. silus to młode inicjują swoje się wydostawanie, a organizm matki pozostaje relatywnie bierny[9].
Przypisy edytuj
- ↑ Rheobatrachus silus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Rheobatrachus silus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ E. Keller, J. H. Reichholf, G. Steinbach: Leksykon Zwierząt: Gady i płazy. Warszawa: Świat Książki, 2003. ISBN 83-7311-873-X.
- ↑ Darrel Frost and The American Museum of Natural History: Rheobatrachus silus Liem, 1973. Amphibian Species of the World 6.0, an Online Reference. [dostęp 2014-07-11]. (ang.).
- ↑ Mark N. Hutchinson, Linda R. Maxson, Biochemical studies on the relationships of the Gastric-brooding Frogs, genus Rheobatrachus, „Amphibia-Reptilia”, 8 (1), 1987, s. 1–11, DOI: 10.1163/156853887X00018, ISSN 1568-5381 [zarchiwizowane z adresu 2018-02-21] (ang.).
- ↑ a b J.C. Fanning, M.J. Tyler, D.J.C. Shearman, Converting a stomach to a uterus: The microscopic structure of the stomach of the gastric brooding frog Rheobatrachus silus, „Gastroenterology”, 82 (1), 1982, DOI: 10.5555/uri:pii:001650858290124X, ISSN 0016-5085 (ang.).
- ↑ a b I.L. Gibbins, M.J. Tyler, Changes in the organization and ultrastructure of smooth muscle cells in the stomach of the gastric brooding frog, Rheobatrachus silus, during brooding, „Cell and Tissue Research”, 231 (2), 1983, s. 451–456, DOI: 10.1007/BF00222194, ISSN 0302-766X (ang.).
- ↑ M.J. Tyler i inni, Inhibition of gastric acid secretion in the gastric brooding frog, Rheobatrachus silus, „Science”, 220 (4597), 1983, s. 609–610, DOI: 10.1126/science.6573024, ISSN 0036-8075, PMID: 6573024 (ang.).
- ↑ Oral birth of the young of the gastric brooding frog Rheobatrachus silus, „Animal Behaviour”, 29 (1), 1981, s. 280–282, DOI: 10.1016/S0003-3472(81)80175-3, ISSN 0003-3472 (ang.).
Bibliografia edytuj
- Rząd: Płazy bezogonowe Anura. W: W. Zamachowski, A. Zyśk: Strunowce – Chordata. Kraków: Wydawnictwo Naukowe WSP, 1997. ISBN 83-86841-92-3.