Żores Ałfiorow
Żores Iwanowicz Ałfiorow, ros. Жорес Иванович Алфёров (ur. 15 marca 1930 w Witebsku, zm. 1 marca 2019 w Sankt Petersburgu[1]) – rosyjski fizyk, laureat Nagrody Nobla (2000).
 2012 | |
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci |
1 marca 2019 |
| profesor | |
| Specjalność: fizyka, półprzewodniki | |
| Doktorat |
1970 (habilitacja) |
| Polska Akademia Nauk | |
| Status |
członek zagraniczny |
| Rosyjska Akademia Nauk | |
| Status |
członek rzeczywisty |
| Instytut |
Fizyki i Techniki (Petersburg) |
| Dyrektor | |
| Okres spraw. |
1987–2003 |
| Odznaczenia | |
               
| |
| Nagrody | |
Życiorys edytuj
Jego ojciec był Białorusinem, a matka Żydówką. Studiował na wydziale elektroniki Instytutu Elektrotechnicznego im. Lenina w Leningradzie. Od 1953 wieloletni pracownik (od 1987 – dyrektor) Instytutu Fizyki i Techniki w Leningradzie (obecnie Petersburgu). W 1970 uzyskał stopnień doktora nauk w dziedzinie nauk technicznych i matematycznych. W 1991 został wiceprzewodniczącym Rosyjskiej Akademii Nauk (1972 członek korespondent, 1979 członek rzeczywisty). Był także przewodniczącym Naukowego Centrum Rosyjskiej Akademii Nauk w Petersburgu. Od 1988 był członkiem zagranicznym PAN[2], a od 1990 – członkiem National Academy of Sciences w Waszyngtonie. Od 1995 zasiadał w Dumie z ramienia partii komunistycznej[3].
Prowadził prace nad heterostrukturami półprzewodnikowymi (strukturami wielowarstwowymi otrzymywanymi metodą kontrolowanego wzrostu monokrystalicznych warstw różnych pod względem chemicznym półprzewodników i metali, nakładanych kolejno na siebie), użyciem heterostruktur do budowy laserów półprzewodnikowych stosowanych w łączach światłowodowych oraz odtwarzaczach płyt kompaktowych[3].
Naukowiec Był autorem 4 książek naukowych, 400 artykułów naukowych i 50 wynalazków w dziedzinie technologii półprzewodników[4].
W roku 2000 otrzymał Nagrodę Nobla (wspólnie z Herbertem Kroemerem, niezależnie od Jacka Kilby'ego) za „rozwinięcie technologii heterostruktur półprzewodnikowych, wykorzystywanych w technice bardzo wielkiej częstotliwości i optoelektronice”. Był również laureatem licznych innych nagród[4], m.in. Nagrody Leninowskiej (1972), Nagrody Państwowej ZSRR (1984), Nagrody Rosyjskiej Akademii Nauk im. Joffego (1996), Nagrody Kioto (2001)[3][4][5].
Wielokrotnie odznaczony, m.in.: Orderem „Za zasługi dla Ojczyzny” I, II, III i IV klasy, Orderem Lenina, Orderem Rewolucji Październikowej, Orderem Czerwonego Sztandaru Pracy i Orderem „Znak Honoru”.
Przypisy edytuj
- ↑ Craig Mellow: Zhores Alferov, 88, Dies; Nobel Winner Paved Way for Laser Technology. nytimes.com, 2 marca 2019. [dostęp 2019-03-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-02)]. (ang.).
- ↑ Członkowie zagraniczni PAN. [w:] PAN, Wydział III, Instytucja Naukowa [on-line]. [dostęp 2014-01-23]. (pol.).
- ↑ a b c Zhores I. Alferov - Facts. [w:] The Nobel Prize in Physics 2000 > Zhores I. Alferov, Herbert Kroemer, Jack S. Kilby [on-line]. Nobel Media AB. [dostęp 2014-01-23]. (ang.)., autobiografia, Nobel Lecture Double Heterostructure Concept and its Applications in Physics, Electronics and Technology
- ↑ a b c Zhores I. Alferov. [w:] Biogram [on-line]. Ioffe Institute. [dostęp 2014-01-23]. (ang.).
- ↑ Zhores Ivanovich Alferov. Kyoto Prize. [dostęp 2018-10-02]. (ang.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Zhores Alferov, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-10-05] (ang.).
- Popov Mikhail E. Alferov, Zhores Ivanovich, na: RUSNANO
- Żores Ałfiorow – sylwetka na stronie www.viperson.ru (ros.)