Otwórz menu główne
Wikipedia

Żytawa

Żytawa[1] (niem. Zittau; górnołuż. Žitawa, wym. [ˈʒʲitawa]) – miasto w Niemczech, w kraju związkowym Saksonia, w okręgu administracyjnym Drezno, w powiecie Görlitz, przy granicy z Polską i Czechami, w Łużycach Górnych. Do 31 lipca 2008 Żytawa była stolicą powiatu Löbau-Zittau.

Żytawa
Zittau
Ilustracja
Herb
Herb
Państwo  Niemcy
Kraj związkowy Saksonia
Powiat Görlitz
Powierzchnia 66,74 km²
Wysokość 242 m n.p.m.
Populacja (31 grudnia 2014)
• liczba ludności
• gęstość
25 792
386 os./km²
Nr kierunkowy 03583
Kod pocztowy 02763, 02788
Tablice rejestracyjne ZI
Położenie na mapie Saksonii
Mapa lokalizacyjna Saksonii
Żytawa
Żytawa
Położenie na mapie Niemiec
Mapa lokalizacyjna Niemiec
Żytawa
Żytawa
Ziemia50°54′N 14°48′E/50,900000 14,800000
Commons Multimedia w Wikimedia Commons
Wikisłownik Hasło w Wikisłowniku
Strona internetowa
Portal Portal Niemcy

Miasto należy do Związku Sześciu Miast.

Spis treści

HistoriaEdytuj

 
Żytawa w 1757 roku

W latach 1319–1337 Żytawa znajdowała się pod panowaniem piastowskiego księcia jaworskiego Henryka I. Następnie przeszła we władanie Królestwa Czech. W 1346 Żytawa była jednym z miast-założycieli Związku Sześciu Miast. Na mocy postanowień pokoju praskiego w 1635 wraz z większą częścią Łużyc przypadła Saksonii. W 1806 Żytawa została częścią Królestwa Saksonii. Od 1871 w granicach zjednoczonych Niemiec.

W czasie II wojny światowej w miejscowości znajdowała się filia obozu koncentracyjnego Groß-Rosen[2]. W 1945 znalazła się w radzieckiej strefie okupacyjnej Niemiec, z której w 1949 utworzono NRD. Od 1990 w granicach odtworzonego Wolnego Kraju Saksonia oraz Republiki Federalnej Niemiec.

1 maja 2004 w Żytawie miała miejsce uroczystość przyjęcia Polski i Czech do Unii Europejskiej, w której uczestniczyli premier Polski Leszek Miller, premier Czech Vladimír Špidla i kanclerz Niemiec Gerhard Schröder.

Z okolic Żytawy i pobliskiego Lubija swoje korzenie wywodzi polsko-niemiecki ród szlachecki Oppeln-Bronikowskich.

W 1812 roku w Żytawie zmarł powstaniec kościuszkowski i uczestnik wojen napoleońskich Maciej Mirosławski.

12 listopada 1949 w okolicy Żytawy przy próbie ucieczki z Polski został ujęty Tadeusz Cieśla, wielokrotny kurier Armii Andersa zajmujący się przemycaniem do zachodnich stref okupacyjnych osób zagrożonych prześladowaniami w kraju.

DemografiaEdytuj

Miasto liczy 25 950 mieszkańców (2013).

Osobny artykuł: Ludność Żytawy.

ZabytkiEdytuj

  • Wielka zasłona Wielkopostna z 1472 r. w Kościele-Muzeum Św. Krzyża (Museum Kirche zum Heiligen Kreuz);
  • dawny „Dom Solny” z 1511 r. (Salzhaus);
  • renesansowy ratusz;
  • Stare Miasto z fontannami;
  • klasztor franciszkanów (obecnie muzeum miejskie – Kulturhistorisches Museum Franziskanerkloster);
  • Kościół katolicki pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny
  • Kościół Trójcy Świętej
  • Kościół szpitalny pw. św. Jakuba
  • gmach poczty;
  • wieża ciśnień;
  • dworzec kolejowy.

Edukacja i kulturaEdytuj

Miasto jest siedzibą Uniwersytetu Nauk Stosowanych Zittau/Görlitz (Hochschule Zittau/Görlitz) oraz Międzynarodowego Instytutu Uniwersyteckiego (Internationales Hochschulinstitut Zittau) – jednostki centralnej Uniwersytetu w Dreźnie. W Zittau działa Teatr im. Gerharta Hauptmanna.

Jest to także miasto narodzin Heinricha Marschnera.

TransportEdytuj

 
Dworzec Główny

Znajdowały się tutaj dwa drogowe przejścia graniczne z Polską:

oraz tranzyt przez Polskę Żytawa – Gródek nad Nysą przez wiadukt kolejowy w Żytawie.

Dworzec Główny w Żytawie jest węzłem kolejowym następujących linii:

W czasach NRD produkowany był tu samochód Robur w fabryce VEB ROBUR-Werke Zittau w latach 1962–1991 jako ciężarówka i autobus. Ostatnie egzemplarze zjechały z taśmy produkcyjnej w roku 1991[3].

Klimat (1979-2013)Edytuj

Średnia temperatura i opady dla Żytawy
Miesiąc Sty Lut Mar Kwi Maj Cze Lip Sie Wrz Paź Lis Gru Roczna
Rekordy maksymalnej temperatury [°C] 14.3 15.5 19.6 27.8 30.2 34.1 36.3 36.0 28.8 25.2 17.3 12.8 36,3
Średnie temperatury w dzień [°C] 1.0 2.5 7.2 13.1 18.4 21.0 23.0 23.0 18.1 12.6 5.9 2.3 12,3
Średnie dobowe temperatury [°C] -1.5 -0.7 3.0 7.7 12.7 15.5 17.3 16.9 12.8 8.4 3.3 0.0 8,0
Średnie temperatury w nocy [°C] -4.2 -3.7 -0.5 2.6 6.9 10.2 11.9 11.5 8.5 4.8 0.8 -2.4 3,9
Rekordy minimalnej temperatury [°C] -25.1 -22.7 -14.4 -9.2 -3.2 0.4 3.9 3.5 -0.1 -7.8 -14.7 -23.7 -25,1
Opady [mm] 58 47 54 43 62 76 96 89 61 47 57 62 753
Średnia liczba dni z opadami 12 10 11 9 11 12 12 11 10 9 11 13 131
Źródło: Na podstawie 35-lecia 1979-2013[4]

WspółpracaEdytuj

GaleriaEdytuj

  • Rynek

  • Ratusz

  • Kościół św. Jana Chrzciciela

  • Fontanna

  • Kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny

  • Kościół św. Jakuba

  • Gmach poczty

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami RP: Nazewnictwo geograficzne świata. T. 12: Europa Część II. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2010, s. 150. ISBN 978-83-254-0825-1.
  2. ↑ Abraham Kajzer, Za drutami śmierci, Wałbrzych: Muzeum Gross-Rosen, 2013, ISBN 978-83-89824-09-7.
  3. ↑ Dobiesław Wieliński: Dwie fazy rozwoju (pol.). (wersja zarchiwizowana przez Internet Archive, kopia z 01.02.2009).
  4. ↑ European Climate Assessment & Dataset. [dostęp 2014-08-27].

Linki zewnętrzneEdytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Żytawa&oldid=56451079”