Żywność liofilizowana

Żywność liofilizowana – żywność konserwowana metodą liofilizacji, czyli suszenia po zamrożeniu z zastosowaniem obniżonego ciśnienia. Żywność liofilizowana jest odwadniana poprzez usunięcie od 70% do 96% wody. Powstrzymuje to rozwój mikroorganizmów i bardzo spowalnia procesy enzymatyczne.

Liofilizowane truskawki granulowane
Liofilizowane lody

Wśród produktów spożywczych dostępnych w formie zliofilizowanej są np. owoce i warzywa, kawa, lody oraz mięso i jego substytuty[1].

HistoriaEdytuj

Liofilizację na masową skalę zastosowano w USA w czasie II wojny światowej do osocza krwi, aby można je było łatwo transportować na obszary objęte walkami.

 
Liofilizowany batonik bekonowy

W latach 60. XX wieku została po raz pierwszy użyta do konserwowania żywności dla astronautów i kosmonautów w czasie coraz dłuższych misji kosmicznych. Pierwszy raz użyto jej na większą skalę w misji stacji Skylab. W misjach Space Shuttle również używano żywności liofilizowanej. Na pokładzie wahadłowców woda była syntezowana z tlenu i wodoru na ogniwach paliwowych. Była więc niejako produktem ubocznym wytwarzania prądu elektrycznego. Używano jej do picia, jedzenia i mycia się. Wyniesienie 1 kilograma ładunku promem kosmicznym kosztowało około 40–60 tys. dolarów, więc w jednej misji (7 osób załogi, 14 dni) pozwalało zaoszczędzić na masie żywności od 4 do 6 milionów dolarów.

Wraz z tanieniem procesu liofilizacji żywność liofilizowana stopniowo zaczęła być stosowana przez himalaistów, alpinistów, żeglarzy i żołnierzy. Obecnie jest stosowana również w turystyce pieszej i rowerowej, we wspinaczce górskiej, a także w dalekich wyprawach samochodowych i rajdach.

Zalety i wadyEdytuj

Zalety

  • lekka (6 do 10% masy pierwotnej)
  • szybko się uwadnia (w porównaniu do żywności suszonej)

Wady

  • wysoka cena
  • wymaga uwadniania wrzątkiem

PrzypisyEdytuj

  1. Reginald Davey, Lyophilization (Freeze-drying) in the Food Industry, News-Medical.net, 17 października 2019 [dostęp 2021-01-12] (ang.).

BibliografiaEdytuj