1,3-Butadien
1,3-Butadien (buta-1,3-dien, CH2=(CH)2=CH2) – organiczny związek chemiczny, węglowodór nienasycony z grupy dienów sprzężonych. Wchodzi w skład gazu węglowego[1]. Działa rakotwórczo i mutagennie[3].
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ogólne informacje | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Wzór sumaryczny |
C4H6 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Inne wzory |
CH2=CHCH=CH2 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Masa molowa |
54,09 g/mol | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Wygląd | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Identyfikacja | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Numer CAS | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| PubChem | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Podobne związki | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Podobne związki | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jego izomerem funkcyjnym jest 1,2-butadien.
Otrzymywanie edytuj
Otrzymywany z acetylenu, bądź wskutek katalitycznego odwodornienia butanu lub butenu (but-1-enu)[1][2].
Właściwości edytuj
Ulega polimeryzacji i kopolimeryzacji tworząc polibutadien[1].
Zastosowanie edytuj
Polimery 1,3-butadienu stosuje się w produkcji syntetycznego kauczuku[1] (tzw. kauczuk butadienowy)[2].
Historia edytuj
Po raz pierwszy butadien został wyizolowany z ropy naftowej przez brytyjskiego chemika Henry’ego Edwarda Armstronga w roku 1886. Odkrycie to nie miało większej użyteczności do czasu opracowania metody jego polimeryzacji i produkcji kauczuku syntetycznego przez Siergieja Lebiediewa w roku 1910[6].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g Encyklopedia popularna, Tom I. Wyd. II. Warszawa: PWN, 1983, s. 400. ISBN 83-01-00000-7.
- ↑ a b c d Podręczny słownik chemiczny, Romuald Hassa (red.), Janusz Mrzigod (red.), Janusz Nowakowski (red.), Katowice: Videograf II, 2004, s. 64, ISBN 83-7183-240-0.
- ↑ a b c d e f 1,3-Butadien (nr 18871) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski.
- ↑ a b c 1,3-Butadiene, [w:] ChemIDplus, United States National Library of Medicine [dostęp 2012-05-05] (ang.).
- ↑ a b 1,3-Butadien, [w:] Classification and Labelling Inventory, Europejska Agencja Chemikaliów [dostęp 2015-04-10] (ang.).
- ↑ Neil Schlager, Jayne Weisblatt, David E. Newton (red.): Chemical Compounds. Thomson Gale, 2006, s. 1. ISBN 978-1-4144-0150-8.