10 Pułk Artylerii Górskiej (austro-węgierski)
Pułk Artylerii Górskiej Nr 10 (GAR. Nr. 10) – pułk artylerii górskiej cesarskiej i królewskiej Armii.
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1913 |
| Rozformowanie |
1918 |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
płk Leo von Smekal |
| Działania zbrojne | |
| I wojna światowa | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość | |
Historia pułku edytuj
Pułk został utworzony 1 marca 1913 roku na terytorium 15 Korpusu. Sztab pułku stacjonował w Tuzli, a dywizjon armat w Višegradzie. Dywizjon haubic był detaszowany do Rovereto na terytorium 14 Korpusu, natomiast kadra zapasowa znajdowała się w Przemyślu na terytorium 10 Korpusu, z którego pułk czerpał uzupełnienia[1].
Pułk wchodził w skład 2 Brygady Artylerii Górskiej w Sarajewie, natomiast dywizjon haubic był podporządkowany komendantowi 1 Brygady Artylerii Górskiej w Bressanone[2].
Żołnierze edytuj
- Komendanci pułku
- ppłk / płk Leo von Smekal (1913[1] – 1915)
- płk Ewald Botschen (1918)
- Oficerowie
- kpt. Tadeusz Bolesław Łodziński
- kpt. Marian Zarzycki
- por. rez. Józef Adamowski[a]
- ppor. Władysław Brzozowski
- ppor. rez. Władysław Kowalski[b]
- ppor. rez. Józef Rymut
Uwagi edytuj
- ↑ Kpt. art. Józef Walerian Adamowski ur. 10 marca 1885 w Rawie Ruskiej, w rodzinie Wacława[3]. Na stopień porucznika rezerwy mianowany ze starszeństwem z 1 maja 1915 w korpusie oficerów artylerii polowej i górskiej. Był odznaczony Brązowym Medalem Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej i Krzyżem Pamiątkowym Mobilizacji 1912–1913[4]. W Wojsku Polskim pełnił służbę w 24 Pułku Artylerii Polowej w Jarosławiu na stanowisku pełniącego obowiązki komendanta kadry baterii zapasowej. Zmarł 12 marca 1924 w Jarosławiu[5].
- ↑ Władysław II Kowalski ur. 17 sierpnia 1893 w Jarosławiu, w rodzinie Jana. Na stopień podporucznika rezerwy mianowany ze starszeństwem z 1 sierpnia 1916 w korpusie oficerów artylerii polowej i górskiej. Był odznaczony Srebrnym i Brązowym Medalem Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej, Srebrnym Medalem Waleczności 2 klasy i Krzyżem Wojskowym Karola[6]. W Wojsku Polskim kapitan administracji (artylerii), odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi. W latach 1928–1939 kwatermistrz i zastępca komendanta do spraw gospodarczych Wołyńskiej Szkoły Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu. W latach 1939–1945 w niewoli niemieckiej, w Oflagu VII A Murnau. 10 czerwca 1948 wrócił do Polski[7].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Schematismus 1914 ↓, s. 876.
- ↑ Schematismus 1914 ↓, s. 111, 114.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-10-23]..
- ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 1059, 1298.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 37 z 12 kwietnia 1924, s. 212.
- ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 1003, 1299.
- ↑ Władysław Kowalski. [w:] Kolekcja akt żołnierzy zarejestrowanych w rejonowych komendach uzupełnień, sygn. II.56.13657 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-11-11].
Bibliografia edytuj
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1914. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1914. (niem.).
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918. (niem.).
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].