Wikipedia

11 Dywizjon Artylerii Przeciwlotniczej (II RP)

11 dywizjon artylerii przeciwlotniczej (11 daplot.) – samodzielny pododdział artylerii przeciwlotniczej Wojska Polskiego.

11 Dywizjon Artylerii Przeciwlotniczej
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1937

Rozformowanie

1939

Dowódcy
Pierwszy

mjr Roman Niemczyński

Ostatni

mjr Wiktor Bogucki

Organizacja
Dyslokacja

Zajezierze, Stężyca

Rodzaj sił zbrojnych

wojsko

Rodzaj wojsk

artyleria

Podległość

1 Grupa Artylerii Przeciwlotniczej

Artyleria przeciwlotnicza WP przed wybuchem II wojny światowej

Organizacja edytuj

Dywizjon został sformowany w IV kwartale 1937 w koszarach na Zajezierzu w garnizonie Dęblin. Od maja 1939 stacjonował w nowych koszarach w Stężycy[1]. 23 listopada 1937 szef Administracji Armii przydzielił uzbrojenie dla dwóch baterii półstałych – armaty przeciwlotnicze wz. 97/25 kalibru 75 mm. Później zorganizowana została trzecia bateria motorowa, uzbrojona w armaty przeciwlotnicze wz. 36 kalibru 40 mm. Dowódcą i organizatorem dywizjonu był major Roman Niemczyński. 21 grudnia 1938 na stanowisko dowódcy dywizjonu został wyznaczony major Wiktor Bogucki. Pod względem fachowego wyszkolenia i inspekcji pododdział podlegał początkowo dowódcy 11 Grupy Artylerii, później Grupy Artylerii Przeciwlotniczej, a tuż przed wybuchem wojny – dowódcy 1 Grupy Artylerii Przeciwlotniczej[2]. Żołnierze dywizjonu nosili na kurtkach munduru odznaki pamiątkowe artylerii przeciwlotniczej z wybitym numerem dywizjonu.

Mobilizacja edytuj

Dywizjon był jednostką mobilizującą[3]. Zgodnie z uzupełnionym planem mobilizacyjnym „W” dowódca dywizjonu był odpowiedzialny za przygotowanie i przeprowadzenie mobilizacji niżej wymienionych jednostek artylerii przeciwlotniczej, wpisanych na jego tabelę mob.:

Dywizjon nie był oddziałem gospodarczym, dlatego pod względem mobilizacji materiałowej był przydzielony do 28 pułku artylerii lekkiej[5]. Wszystkie jednostki były mobilizowane niejawnie (w alarmie), w grupie jednostek oznaczonych kolorem brązowym (podgrupa 2 – OPL)[5].

23 sierpnia 1939 zarządzona została mobilizacja całej grupy brązowej (bez podgrupy 4). Rozpoczęcie mobilizacji wyznaczono na godz. 6.00 24 sierpnia[6].

Do obrony mostów na Wiśle, węzła kolejowego i Bazy Lotniczej w Dęblinie oraz Głównej Składnicy Uzbrojenia nr 2 w Stawach została zorganizowana Grupa OPL[7] pod dowództwem podpułkownika Ireneusza Kobielskiego, w składzie:

  • dowództwo dyonu półstałego artylerii plot. nr 111 – mjr art. Wiktor Bogucki,
  • bateria półstała artylerii plot. 75 mm typ II nr 111 – kpt. adm. (art.) Marian Nawrocki,
  • bateria półstała artylerii plot. 75 mm typ II nr 112 – por. art. Julian Kazimierz Trybalski,
  • bateria półstała artylerii plot. 75 mm typ II nr 113 – ppor. art. Mirosław Grzegorz Jędrzejczak,
  • bateria półstała artylerii plot. 75 mm typ II nr 114 – kpt. art. Kazimierz Franciszek Kociuba,
  • bateria motorowa artylerii plot. typ A nr 2 – por. art. Alfred Adam Słociński,
  • pluton artylerii plot. Bazy Lotniczej Dęblin [nr 182][8][9] – por. pil. Jerzy Antonowicz,
  • kompania km plot. typ B nr 15 (mobilizowana przez 15 pp w Dęblinie) – kpt. piech. rez. Jan Kocioł,
  • kompania km plot. typ B nr 16 (mobilizowana przez 15 pp w Dęblinie) – por. rez. Jerzy Pańkowski[10][11].

Żołnierze dywizjonu edytuj

Obsada dywizjonu 23 marca 1939[12]
  • dowódca dywizjonu – mjr art. Wiktor Bogucki
  • adiutant – por. art. Julian Kazimierz Trybalski
  • pomocnik dowódcy ds. gospodarczych – por. art. Henryk Marczak
  • oficer mobilizacyjny – por. art. Zbigniew Stanisław Piórecki
  • oficer techniczny – kpt. adm. (art.) Marian Nawrocki
  • dowódca plutonu łączności – ppor. art. Wojciech Stanisław Przyczynek
  • dowódca 1 baterii – por. art. Alfred Adam Słociński
  • dowódca plutonu – ppor. art. Włodzimierz Lisowski
  • dowódca 2 baterii – kpt. art. Kazimierz Franciszek Kociuba
  • dowódca 3 baterii – kpt. art. Jerzy Michał Offmański
  • dowódca plutonu – ppor. art. Mirosław Grzegorz Jędrzejczak
Żołnierze dywizjonu – ofiary zbrodni katyńskiej
Osobne artykuły: zamordowani w Katyniu, zamordowani w Charkowie, zamordowani w Kalininie, zamordowani z Ukraińskiej Listy Katyńskiej (ULK) i zamordowani z Białoruskiej Listy Katyńskiej (BLK).
Nazwisko i imię stopień zawód miejsce pracy przed mobilizacją zamordowany
Syrop Fryderyk[13] porucznik rezerwy prawnik bank w ? Katyń

Przypisy edytuj

  1. ↑ Rozkazy Ministra Spraw Wojskowych L.dz. 4934/tj. z 23 września 1937 roku i L.dz. 7026/tj. z 27 października 1937.
  2. ↑ Do 20 maja 1938 była to 11 Grupa Artylerii. Od 22 sierpnia 1939 dywizjon był podporządkowany dowódcy 1 Grupy Artylerii Przeciwlotniczej.
  3. ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 366.
  4. ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 366, 376.
  5. ↑ a b Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 376.
  6. ↑ Zarzycki 1995 ↓, s. 218.
  7. ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 698, w uzupełnionym planie mob. „W” zakładano zmobilizowanie komendanta Ośrodka OPL Dęblin.
  8. ↑ Głowacki 1986 ↓, s. 10, 25, wg autora był to pluton półstały artylerii przeciwlotniczej 40 mm, tzw. fabryczny.
  9. ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 1081.
  10. ↑ Głowacki 1986 ↓, s. 10, 25, autor podał błędnie, że były to pododdziały typu „A”.
  11. ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 58, 1135.
  12. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 772.
  13. ↑ Księgi Cmentarne – wpis 3594.

Bibliografia edytuj

  • Ludwik Głowacki: Działania wojenne na Lubelszczyźnie w roku 1939. Wyd. 2. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie, 1986. ISBN 83-222-0377-2.
  • Eugeniusz Kozłowski, Wojsko Polskie 1936-1939. Próby modernizacji i rozbudowy, Wydawnictwo MON, wyd. I, Warszawa 1964
  • Polska artyleria przeciwlotnicza w wojnie obronnej 1939 r. Sprawozdanie dowódcy Obrony Przeciwlotniczej Kraju, płk dypl. Włodzimierza Juliusza Ludwiga z działalności w czasie wojny, opracowanie Mieczysław Lipiński i Zbigniew Moszumański, „Przegląd Historyczno-Wojskowy” 2004, nr 4 (204).
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny „W” i jego ewolucja. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adiutor”, 2010. ISBN 978-83-86100-83-5.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
  • Piotr Zarzycki: Plan mobilizacyjny „W”. Wykaz oddziałów mobilizowanych na wypadek wojny. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1995. ISBN 83-85621-87-3.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=11_Dywizjon_Artylerii_Przeciwlotniczej_(II_RP)&oldid=72054775”