12 Dywizja Strzelców
12 Dywizja Strzelców – związek taktyczny piechoty Armii Czerwonej okresu wojny domowej w Rosji i wojny polsko-bolszewickiej.
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1918 |
| Nazwa wyróżniająca | |
| Działania zbrojne | |
| wojna domowa w Rosji wojna polsko-bolszewicka bitwa pod Duniłowiczami II bitwa pod Brodnicą | |
| Organizacja | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość |
8 Armia |
Formowanie i walki edytuj
12 Dywizja Strzelców została sformowana w kwietniu 1918 w Woroneżu jako Woroneska Dywizja Piechoty. 22 października została przemianowana na 12 Dywizję Strzelców. W składzie 8 Armii walczyła nad Donem i na Kubaniu. W lutym 1920 została włączona do 9 Armii, a w kwietniu został włączona w skład Frontu Zachodniego. W składzie 15 Armii podczas pierwszej ofensywy Tuchaczewskiego poniosła ogromne straty, sięgające 80% stanów osobowych. Wycofana na tyły i uzupełniona, została w lipcu 1920 przydzielona do 4 Armii i podczas drugiej ofensywy Tuchaczewskiego dotarła pod Brodnicę, gdzie została pokonana przez Grupę płk. Aleksandrowicza. 1 sierpnia 1920 dywizja liczyła w stanie bojowym 5534 żołnierzy z tego piechoty 4531. Na uzbrojeniu posiadała 81 ciężkich karabinów maszynowych i 26 dział[1].
Jej resztki zostały internowane w Prusach Wschodnich. Odtworzona w listopadzie 1920 brała udział w walkach z oddziałami atamana Petlury na Ukrainie[2].
Struktura organizacyjna edytuj
Skład na dzień 1 sierpnia 1920[3]:
- dowództwo dywizji
- 34 Brygada Strzelców
- 100 pułk strzelców
- 101 pułk strzelców
- 102 pułk strzelców
- dywizjon artylerii
- 35 Brygada Strzelców
- 103 pułk strzelców
- 104 pułk strzelców
- 105 pułk strzelców
- dywizjon artylerii
- 36 Brygada Strzelców
- 106 pułk strzelców
- 107 pułk strzelców
- 108 pułk strzelców
- dywizjon artylerii
W tym dniu dywizja posiadała 4500 „bagnetów”, 68 karabinów maszynowych, 24 3-calowe armaty dywizyjne wz. 1902 i 4 inne działa[3].
Dowódcy dywizji edytuj
- A.G. Riewa (III 1920 – II 1921)
Przypisy edytuj
- ↑ Moszczeński 2020 ↓, s. 248.
- ↑ Odziemkowski 2004 ↓, s. 111.
- ↑ a b Sikorski 2015 ↓, zał. 10.
Bibliografia edytuj
- Grzegorz Łukomski, Bogusław Polak, Mieczysław Wrzosek: Wojna polsko-bolszewicka 1919-1920. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1990, seria: Monografie Instytutu Nauk Społecznych.
- Józef Moszczeński: Rosyjski plan bitwy nad Wisłą w 1920. W: Izabela Borańska-Chmielewska (projekt): Polskie zwycięstwo dla wolności Europy; księga pamiątkowa arma virumque cano; 100-lecie bitwy warszawskiej 1920. Warszawa: Wojskowy Instytut Wydawniczy; Centralna Biblioteka Wojskowa, 2020. ISBN 978-83-955800-5-5.
- Janusz Odziemkowski: Leksykon wojny polsko – rosyjskiej 1919 – 1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2004. ISBN 83-7399-096-8.
- Władysław Sikorski: Nad Wisłą i Wkrą. Studium do polsko-rosyjskiej wojny 1920 roku (reprint). Warszawa: Wydawnictwo 2 Kolory Sp.z o.o., 2015. ISBN 978-83-64649-16-5.