16 Batalion Powietrznodesantowy

16 Batalion Powietrznodesantowy im. gen. bryg. Mariana Zdrzałkijednostka wojskowa wojsk powietrznodesantowych WL.

16 Batalion Powietrznodesantowy
Audaces fortuna iuvat
Ilustracja
Oznaka rozpoznawcza
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1957

Patron

Marian Zdrzałka

Tradycje
Święto

18 marca

Nadanie sztandaru

1995

Rodowód

16 Kołobrzeski pułk piechoty

Dowódcy
Pierwszy

kpt. Franciszek Januszewski

Obecny

ppłk Mariusz Markieta

Działania zbrojne
PKW Bośnia i Hercegowina, PKW Irak, PKW Afganistan, PKW Kosowo
Organizacja
Numer

JW 4495

Dyslokacja

Kraków

Rodzaj sił zbrojnych

Wojska lądowe

Rodzaj wojsk

Wojska powietrznodesantowe

Podległość

6 Brygada Powietrznodesantowa

Odznaczenia
Strona internetowa

Historia

edytuj

Batalion sformowano w 1957 roku na bazie rozformowanego 16 Kołobrzeskiego Pułku Piechoty[1] i w jego koszarach został zakwaterowany. Pułk ten rozkazem NDWP nr 130 z 21 czerwca 1945 r. został odznaczony Orderem Virtuti Militari V klasy[2], tradycje czego uwiecznione są na sztandarze 16 batalionu powietrznodesantowego[3].

Pierwsi poborowi przybyli do batalionu 5 listopada 1957 r. a szkolenie wojskowe rozpoczęto 9 listopada. Dawniej batalion funkcjonował jako JW 2059.

Żołnierze 16 bpd noszą bordowe berety, które są wyróżnikiem wojsk powietrznodesantowych w Siłach Zbrojnych RP.

Oznakę rozpoznawczą 16 batalionu powietrznodesantowego stanowi okrągły emblemat koloru czerwonego noszony na lewym ramieniu munduru polowego. W centralnej części emblematu umieszczona jest rozwinięta czasza spadochronu z opuszczonymi linkami i z pikującym „orłem lotniczym” ("gapa lotnicza") pośrodku jako symbol określający specyfikę służby i sposób działania tej formacji. Symbole te otacza półwieniec z liści laurowych i dębowych będących alegorią męstwa i chwały żołnierskiej[4]. W latach 1967-1976 oznaką rozpoznawczą był emblemat koloru niebieskiego. Od 1977 r. funkcjonuje obecny emblemat w kolorze czerwonym[5].

W 1995 roku nadano krakowskiemu batalionowi sztandar.

Decyzją Nr 63/MON Ministra Obrony Narodowej dnia 19 kwietnia 1999 r. patronem 16 bpd został jeden z jego najwybitniejszych dowódców, gen. bryg. Marian Zdrzałka[6].

Decyzją Ministra Obrony Narodowej nr 107/MON z dnia 2 kwietnia 2015 r. wprowadzono odznakę pamiątkową[7].

W dniu 14 marca 2025 r. dowódca 16 batalionu powietrznodesantowego ppłk Mariusz Markieta odebrał z rąk dowódcy 6 Brygady Powietrznodesantowej gen. bryg. Michała Strzeleckiego Chorągiew Wojska Polskiego[8].

 
Poczet sztandarowy 16 Batalionu Powietrznodesantowego
 
Odznaka pamiątkowa 16 Batalionu Powietrznodesantowego im. gen. bryg. Mariana Zdrzałki

Tradycje

edytuj

16 Batalion Powietrznodesantowy kultywuje tradycje następujących jednostek)[9]:

Struktura batalionu

edytuj

Struktura[10]:

  • dowództwo
  • sztab
  • kompania dowodzenia
  • 1 kompania szturmowa
  • 2 kompania szturmowa im. mjr dypl. Ludwika Bogdana Zwolańskiego (bohater spod Arnhem, odznaczony Krzyżem Srebrnym Virtuti Militari nr 10478[11])
  • 3 kompania szturmowa
  • kompania moździerzy
  • kompania logistyczna
  • kompania ochrony
  • Zespół Zabezpieczenia Medycznego
  • patrol rozminowania
  • Wojskowa Straż Pożarna

Uzbrojenie

edytuj

Na uzbrojeniu batalionu znajduje się: Karabinek Grot, Karabinek Beryl/Mini-Beryl (niektórzy żołnierze posiadają podwieszany granatnik Pallad), UKM-2000, SAKO TRG, BOR, WIST-94 oraz VIS 100. Jak środków przeciwpancernych batalion używa Spike LR oraz RPG-7D. Wsparcie artyleryjskie na małe odległości batalionowi zapewniają moździerze LMP-2017, M-98 (holowane przez pojazdy Aero) i granatniki automatyczne MK.19. Obronę przeciwlotniczą zapewniają PPZR Grom i ZSU-23-2. Do transportu żołnierze używają pojazdów PWA Aero.

Poczet dowódców batalionu

edytuj
Dowódcy batalionu[12]

Dowódcy batalionu (bez czasowo pełniących obowiązki[13]):

  • 1957–1957 kpt. Franciszek Januszewski
  • 1957–1960 ppłk Wacław Płoszewski
  • 1960–1961 mjr Franciszek Januszewski
  • 1961–1963 ppłk Edward Dysko
  • 1963–1967 mjr dypl. Marian Zdrzałka
  • 1967–1968 ppłk dypl. Jerzy Jarosz
  • 1968–1973 ppłk dypl. Tadeusz Charzewski
  • 1973–1975 mjr dypl. Włodzimierz Bielski
  • 1975–1980 mjr dypl. Mieczysław Karus
  • 1980–1981 mjr dypl. Andrzej Miksiewicz
  • 1981–1981 ppłk dypl. Edward Marasek
  • 1981–1982 mjr Jan Osiak
  • 1982–1983 ppłk dypl. Stanisław Mazurkiewicz
  • 1983–1985 mjr dypl. Marian Kawczyński
  • 1985–1989 mjr dypl. Mieczysław Bieniek
  • 1989–1993 mjr dypl. Włodzimierz Potasiński
  • 1993–1995 ppłk dypl. Edward Gruszka
  • 1995–1997 ppłk dypl. Marek Żerdecki
  • 1997–1998 ppłk dypl. Edward Gruszka
  • 1998–2000 ppłk dypl. Krzysztof Boczkowski
  • 2000–2001 ppłk dypl. Andrzej Knap
  • 2001–2004 ppłk dypl. Piotr Wałęga
  • 2004–2007 ppłk dypl. Adam Stępień
  • 2007–2011 ppłk dypl. Leon Stanoch
  • 2011–2015 ppłk Daniel Różański
  • 2015–2017 ppłk Artur Wiatrowski
  • 2017–2020 ppłk Jarosław Kowalski
  • 2020–2021 ppłk Piotr Ciapka
  • 2021–2023 ppłk dypl. Dariusz Dziuba
  • 2024– ppłk Mariusz Markieta[14]

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Hubert Królikowski: 6 Pomorska Dywizja.... s. 52.
  2. Adolf Stachula, Szósta pomorska: z dziejów Szóstej Pomorskiej Dywizji Piechoty 1944-1948, 1981, s. 295 (pol.).
  3. Virtuti Militari
  4. Dumne tradycje spadochroniarskich emblematów - Lotnicza Polska - [online], web.archive.org, 10 czerwca 2016 [dostęp 2025-03-27] [zarchiwizowane z adresu 2016-06-10].
  5. Historia
  6. https://16bpd.wp.mil.pl/o-nas-2017-01-16-r/tradycje-2017-01-16-6/historia-2020-03-03-0/ [online], 16bpd.wp.mil.pl [dostęp 2025-03-27] [zarchiwizowane z adresu 2025-03-19].
  7. Dziennik Urzędowy Ministra Obrony Narodowej. [dostęp 2016-05-03]. (pol.).
  8. Święto 16 bpd | Aktualności
  9. 16 Batalion Powietrznodesantowy im. gen. bryg. Mariana Zdrzałki. Rys historyczny. jednostki-wojskowe.pl. [dostęp 2011-05-07].
  10. 16.batalion powietrznodesantowy [online], 16bpd.wp.mil.pl [dostęp 2024-09-03].
  11. Major Ludwik Zwolański – bohater z ziemi kazimierskiej. Jego wyczyn zostanie przypomniany podczas uroczystości rocznicowych w Holandii | Echo Dnia Świętokrzyskie
  12. Dowódcy
  13. Dowódcy
  14. Nowy Dowódca 16 bpd | Aktualności (wp.mil.pl)

Bibliografia

edytuj
  • Hubert Marcin Królikowski: 6 Pomorska Dywizja Powietrznodesantowa. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1997. ISBN 83-87103-19-5.