16 Batalion Powietrznodesantowy
16 Batalion Powietrznodesantowy im. gen. bryg. Mariana Zdrzałki – jednostka wojskowa wojsk powietrznodesantowych WL.
| Audaces fortuna iuvat | |
 Oznaka rozpoznawcza | |
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1957 |
| Patron | |
| Tradycje | |
| Święto |
18 marca |
| Nadanie sztandaru |
1995 |
| Rodowód |
16 Kołobrzeski pułk piechoty |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
kpt. Franciszek Januszewski |
| Obecny |
ppłk Mariusz Markieta |
| Działania zbrojne | |
| PKW Bośnia i Hercegowina, PKW Irak, PKW Afganistan, PKW Kosowo | |
| Organizacja | |
| Numer | |
| Dyslokacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość | |
| Odznaczenia | |
| |
| Strona internetowa | |
Historia
edytujBatalion sformowano w 1957 roku na bazie rozformowanego 16 Kołobrzeskiego Pułku Piechoty[1] i w jego koszarach został zakwaterowany. Pułk ten rozkazem NDWP nr 130 z 21 czerwca 1945 r. został odznaczony Orderem Virtuti Militari V klasy[2], tradycje czego uwiecznione są na sztandarze 16 batalionu powietrznodesantowego[3].
Pierwsi poborowi przybyli do batalionu 5 listopada 1957 r. a szkolenie wojskowe rozpoczęto 9 listopada. Dawniej batalion funkcjonował jako JW 2059.
Żołnierze 16 bpd noszą bordowe berety, które są wyróżnikiem wojsk powietrznodesantowych w Siłach Zbrojnych RP.
Oznakę rozpoznawczą 16 batalionu powietrznodesantowego stanowi okrągły emblemat koloru czerwonego noszony na lewym ramieniu munduru polowego. W centralnej części emblematu umieszczona jest rozwinięta czasza spadochronu z opuszczonymi linkami i z pikującym „orłem lotniczym” ("gapa lotnicza") pośrodku jako symbol określający specyfikę służby i sposób działania tej formacji. Symbole te otacza półwieniec z liści laurowych i dębowych będących alegorią męstwa i chwały żołnierskiej[4]. W latach 1967-1976 oznaką rozpoznawczą był emblemat koloru niebieskiego. Od 1977 r. funkcjonuje obecny emblemat w kolorze czerwonym[5].
W 1995 roku nadano krakowskiemu batalionowi sztandar.
Decyzją Nr 63/MON Ministra Obrony Narodowej dnia 19 kwietnia 1999 r. patronem 16 bpd został jeden z jego najwybitniejszych dowódców, gen. bryg. Marian Zdrzałka[6].
Decyzją Ministra Obrony Narodowej nr 107/MON z dnia 2 kwietnia 2015 r. wprowadzono odznakę pamiątkową[7].
W dniu 14 marca 2025 r. dowódca 16 batalionu powietrznodesantowego ppłk Mariusz Markieta odebrał z rąk dowódcy 6 Brygady Powietrznodesantowej gen. bryg. Michała Strzeleckiego Chorągiew Wojska Polskiego[8].
.jpg)
Tradycje
edytuj16 Batalion Powietrznodesantowy kultywuje tradycje następujących jednostek)[9]:
- 20 Pułk Piechoty Ziemi Krakowskiej 1919-1939;
- 3 batalion spadochronowy 1 samodzielnej Brygady Spadochronowej 1941-1947;
- 16 Kołobrzeski Pułk Piechoty 1944-1957
Struktura batalionu
edytujStruktura[10]:
- dowództwo
- sztab
- kompania dowodzenia
- 1 kompania szturmowa
- 2 kompania szturmowa im. mjr dypl. Ludwika Bogdana Zwolańskiego (bohater spod Arnhem, odznaczony Krzyżem Srebrnym Virtuti Militari nr 10478[11])
- 3 kompania szturmowa
- kompania moździerzy
- kompania logistyczna
- kompania ochrony
- Zespół Zabezpieczenia Medycznego
- patrol rozminowania
- Wojskowa Straż Pożarna
Uzbrojenie
edytujNa uzbrojeniu batalionu znajduje się: Karabinek Grot, Karabinek Beryl/Mini-Beryl (niektórzy żołnierze posiadają podwieszany granatnik Pallad), UKM-2000, SAKO TRG, BOR, WIST-94 oraz VIS 100. Jak środków przeciwpancernych batalion używa Spike LR oraz RPG-7D. Wsparcie artyleryjskie na małe odległości batalionowi zapewniają moździerze LMP-2017, M-98 (holowane przez pojazdy Aero) i granatniki automatyczne MK.19. Obronę przeciwlotniczą zapewniają PPZR Grom i ZSU-23-2. Do transportu żołnierze używają pojazdów PWA Aero.
Poczet dowódców batalionu
edytuj- Dowódcy batalionu[12]
Dowódcy batalionu (bez czasowo pełniących obowiązki[13]):
- 1957–1957 kpt. Franciszek Januszewski
- 1957–1960 ppłk Wacław Płoszewski
- 1960–1961 mjr Franciszek Januszewski
- 1961–1963 ppłk Edward Dysko
- 1963–1967 mjr dypl. Marian Zdrzałka
- 1967–1968 ppłk dypl. Jerzy Jarosz
- 1968–1973 ppłk dypl. Tadeusz Charzewski
- 1973–1975 mjr dypl. Włodzimierz Bielski
- 1975–1980 mjr dypl. Mieczysław Karus
- 1980–1981 mjr dypl. Andrzej Miksiewicz
- 1981–1981 ppłk dypl. Edward Marasek
- 1981–1982 mjr Jan Osiak
- 1982–1983 ppłk dypl. Stanisław Mazurkiewicz
- 1983–1985 mjr dypl. Marian Kawczyński
- 1985–1989 mjr dypl. Mieczysław Bieniek
- 1989–1993 mjr dypl. Włodzimierz Potasiński
- 1993–1995 ppłk dypl. Edward Gruszka
- 1995–1997 ppłk dypl. Marek Żerdecki
- 1997–1998 ppłk dypl. Edward Gruszka
- 1998–2000 ppłk dypl. Krzysztof Boczkowski
- 2000–2001 ppłk dypl. Andrzej Knap
- 2001–2004 ppłk dypl. Piotr Wałęga
- 2004–2007 ppłk dypl. Adam Stępień
- 2007–2011 ppłk dypl. Leon Stanoch
- 2011–2015 ppłk Daniel Różański
- 2015–2017 ppłk Artur Wiatrowski
- 2017–2020 ppłk Jarosław Kowalski
- 2020–2021 ppłk Piotr Ciapka
- 2021–2023 ppłk dypl. Dariusz Dziuba
- 2024– ppłk Mariusz Markieta[14]
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Hubert Królikowski: 6 Pomorska Dywizja.... s. 52.
- ↑ Adolf Stachula, Szósta pomorska: z dziejów Szóstej Pomorskiej Dywizji Piechoty 1944-1948, 1981, s. 295 (pol.).
- ↑ Virtuti Militari
- ↑ Dumne tradycje spadochroniarskich emblematów - Lotnicza Polska - [online], web.archive.org, 10 czerwca 2016 [dostęp 2025-03-27] [zarchiwizowane z adresu 2016-06-10].
- ↑ Historia
- ↑ https://16bpd.wp.mil.pl/o-nas-2017-01-16-r/tradycje-2017-01-16-6/historia-2020-03-03-0/ [online], 16bpd.wp.mil.pl [dostęp 2025-03-27] [zarchiwizowane z adresu 2025-03-19].
- ↑ Dziennik Urzędowy Ministra Obrony Narodowej. [dostęp 2016-05-03]. (pol.).
- ↑ Święto 16 bpd | Aktualności
- ↑ 16 Batalion Powietrznodesantowy im. gen. bryg. Mariana Zdrzałki. Rys historyczny. jednostki-wojskowe.pl. [dostęp 2011-05-07].
- ↑ 16.batalion powietrznodesantowy [online], 16bpd.wp.mil.pl [dostęp 2024-09-03].
- ↑ Major Ludwik Zwolański – bohater z ziemi kazimierskiej. Jego wyczyn zostanie przypomniany podczas uroczystości rocznicowych w Holandii | Echo Dnia Świętokrzyskie
- ↑ Dowódcy
- ↑ Dowódcy
- ↑ Nowy Dowódca 16 bpd | Aktualności (wp.mil.pl)
Bibliografia
edytuj- Hubert Marcin Królikowski: 6 Pomorska Dywizja Powietrznodesantowa. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1997. ISBN 83-87103-19-5.