(474640) Alicanto

planetoida
(Przekierowano z 2004 VN112)

(474640) Alicanto (pierwotnie: 2004 VN112) – planetoida sklasyfikowana jako obiekt odłączony[2] (ponieważ jej peryhelium wynosi powyżej 40 au). Obiekt nigdy nie zbliża się do Słońca na dystans mniejszy niż 47 au (tj. w pobliże zewnętrznego krańca pasa Kuipera). Średni dystans od Słońca wynosi ponad 300 au. Silnie ekscentryczna orbita wskazuje, iż obiekt został na nią „wyrzucony” w wyniku silnego oddziaływania grawitacyjnego. Ponieważ jest – podobnie jak inne obiekty odłączone – poza wpływem grawitacji Neptuna, ustalenie przyczyn tego zjawiska jest obecnie niemożliwe. Podobne orbity mają Sedna i (148209) 2000 CR105 (peryhelium ponad 40 au, półoś wielka – ponad 200 au)[5].

(474640) Alicanto
Data odkrycia

6 listopada 2004[1]

Numer kolejny

474640

Oznaczenie tymczasowe

2004 VN112

Charakterystyka orbity (J2000)
Przynależność
obiektu

E-SDO
(obiekt odłączony)[2]

Półoś wielka

316,4 ± 1,0[1] au

Mimośród

0,8505[1]

Peryhelium

47,32[1] au

Aphelium

586 ± 2[1] au

Okres obiegu
wokół Słońca

5629 ± 28[1] lat

Inklinacja

25,58[1]°

Charakterystyka fizyczna
Średnica

319 km (na podstawie szacowanego albedo)[3]
130–300[1][4] km

Albedo

0,04 (szacowane)[3]

Jasność absolutna

6,5[1]m

Typ spektralny

Typ S[3]

Odkrycie i obserwacje edytuj

(474640) Alicanto została odkryta 6 listopada 2004 roku w Międzyamerykańskim Obserwatorium Cerro Tololo[6]. Później odnaleziono ją także na zdjęciach wykonanych we wrześniu 2000 roku w ramach przeglądu nieba Sloan Digital Sky Survey[6]. Była obserwowana przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a w listopadzie 2008 roku[6].

Do listopada 2016 roku (474640) Alicanto była obserwowana zaledwie 34 razy (w tym okresie obiekt sześć razy znalazł się w opozycji)[1]. Dla porównania do sierpnia 2016 roku Sedna była obserwowana 192 razy[7].

Orbita edytuj

 
Porównanie orbit odległych obiektów: (90377) Sedna, 2015 DB216 (błędna orbita), (87269) 2000 OO67, (474640) Alicanto (2004 VN112), 2005 VX3, (308933) 2006 SQ372, 2007 TG422, 2007 DA61, (418993) 2009 MS9, 2010 GB174, (336756) 2010 NV1, 2010 BK118, 2012 DR30, 2012 VP113, 2013 BL76, 2013 AZ60, 2013 RF98, 2015 ER61.


(474640) Alicanto jest jednym z dwunastu obiektów odkrytych w Układzie Słonecznym, których półoś wielka ma wartość powyżej 150 au, peryhelium znajduje się poza orbitą Neptuna, a argument perycentrum wynosi 340 ± 55°[8]. Tylko pięć spośród tych planetoid (w tym (474640) Alicanto) ma swoje peryhelia poza obecnym wpływem grawitacyjnym Neptuna. Podobna orientacja orbit tych obiektów w przestrzeni stała się podstawą wysuniętej w 2016 roku hipotezy istnienia dziewiątej planety w Układzie Słonecznym[9].

Orbita (474640) Alicanto jest podobna do orbity 2013 RF98; oznacza to, iż te planetoidy zostały wyrzucone na zewnętrzne obszary Układu Słonecznego przez ten sam obiekt, bądź też mogły być w przeszłości jednym ciałem.

Peryhelium planetoida osiągnęła w sierpniu roku 2009[1], a jej odległość od Słońca w grudniu 2016 roku wynosiła 47,72 au[10]. Do roku 2019 znajdowała się w gwiazdozbiorze Wieloryba.

Właściwości fizyczne edytuj

Na stronie Michaela Browna obiekt widnieje na liście potencjalnych planet karłowatych, o średnicy 319 km, która została obliczona na podstawie oszacowanego albedo rzędu 0,04[3]. Oczekiwana wartość tego parametru jest niska ze względu na niebieski kolor obiektu[3]. Wyższe albedo oznaczałoby, że planetoida miałaby odpowiednio mniejszą średnicę[11].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i j k (474640) Alicanto w bazie Jet Propulsion Laboratory (ang.)
  2. a b Marc W. Buie: Orbit Fit and Astrometric record for 04VN112. SwRI (Space Science Department), 2007-11-08. [dostęp 2008-07-17]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  3. a b c d e Michael E. Brown: How many dwarf planets are there in the outer solar system? (updates daily). California Institute of Technology. [dostęp 2016-06-16].
  4. ABSOLUTE MAGNITUDE (H). NASA/JPL. [dostęp 2008-02-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-07-09)].
  5. Rodney S. Gomes, Jean S. Soares. Sedna, 2004 VN112 and 2000 CR105: the tip of an iceberg. „Proceedings of the International Astronomical Union”. 5 (S262), s. 67–75, 2009. DOI: 10.1017/S1743921310001511. (ang.). 
  6. a b c 2004 VN112 Orbit. IAU Minor Planet Center. [dostęp 2016-06-16].
  7. (90377) Sedna w bazie Jet Propulsion Laboratory (ang.)
  8. JPL Small-Body Database Search Engine: a > 150 (AU) and q > 30 (AU) and data-arc span > 365 (d). JPL Solar System Dynamics. [dostęp 2014-04-09].
  9. Alexandra Witze: Evidence grows for giant planet on fringes of Solar System. Nature, 2016-01-20. [dostęp 2016-06-20]. (ang.).
  10. AstDyS-2 2004 VN112 Ephemerides. Department of Mathematics, University of Pisa, Italy. [dostęp 2016-12-01]. (ang.).
  11. Julio A. Fernandez, Icy Bodies of the Solar System (IAU S263), Cambridge University Press, 29 kwietnia 2010, s. 71–73, ISBN 0-521-76488-2, ISBN 978-0-521-76488-9.

Linki zewnętrzne edytuj