21 Brygada Strzelców Podhalańskich

To jest wersja przejrzana, która została oznaczona 19 paź 2024. Na przejrzenie oczekują zmiany w szablonach lub plikach, które są zawarte na tej stronie.

21 Brygada Strzelców Podhalańskich im. gen. bryg. Mieczysława Boruty-Spiechowicza (21 BSP) – lekki związek taktyczny Wojska Polskiego przeznaczony do działań bojowych w terenie górskim[1].

21 Brygada Strzelców Podhalańskich
Ilustracja
Oznaka rozpoznawcza Brygady
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1993

Nazwa wyróżniająca

Podhalańczycy

Patron

gen. bryg. Mieczysław Ludwik Boruta-Spiechowicz

Tradycje
Święto

26 maja

Rodowód

5 Pułk Strzelców Podhalańskich Ziemi Krakowskiej

Dowódcy
Pierwszy

płk dypl. Zbigniew Skikiewicz

Obecny

gen. bryg. Tadeusz Nastarowicz

Organizacja
Dyslokacja

Rzeszów, Jarosław, Przemyśl, Nisko (województwo podkarpackie), Kłodzko

Rodzaj sił zbrojnych

Wojska Lądowe

Rodzaj wojsk

Wojska zmechanizowane Piechota górska

Podległość

Krakowski Okręg Wojskowy
Wojska Lądowe
18 DZ

Strona internetowa
Odznaka pamiątkowa Brygady.
Proporzec na beret 21 BSP.
21 Brygada Strzelców Podhalańskich. Przysięga wojskowa. Sanok – Rynek. 8 grudnia 2007
21 Brygada Strzelców Podhalańskich. Mundury polowe. Sanok – Rynek. 8 grudnia 2007
Zimowe szkolenie brygady w 2009
Pododdział brygady na defiladzie w Kijowie w 2017
Żołnierze brygady w mundurach galowych podczas oddawania salwy honorowej w 2019

Formowanie i zmiany organizacyjne

edytuj

21 Brygada Strzelców Podhalańskich została sformowana w 1993 na bazie 5 Pułku Strzelców Podhalańskich oraz odtwarzanych oddziałów 9 Dywizji Zmechanizowanej jako jednostka Krakowskiego Okręgu Wojskowego. W 1999 brygadę włączono do Korpusu Powietrzno-Zmechanizowanego. W tym samym roku, w związku z rozformowaniem 14 Brygady Pancernej, do składu 21 BSP włączono: dwa bataliony czołgów z Żurawicy, dywizjony artylerii przeciwpancernej, samobieżnej i rakietowej z Jarosławia oraz Polsko-Ukraiński Batalion Sił Pokojowych z Przemyśla.

Od 1 lipca 2000 do 1 września 2011 brygada była podporządkowania dowódcy 1 Dywizji Zmechanizowanej. Od 1 września 2011 jednostka podlegała bezpośrednio Dowódcy Wojsk Lądowych. Decyzją Ministra Obrony Narodowej Nr Z-65/Org./P1 oraz Nr Z-66/ZOiU-P1 z dnia 5 września 2018 r.

29 sierpnia 2019 r. brygada została włączona w skład nowo formowanej 18 Dywizji Zmechanizowanej[2].

Tradycje

edytuj

Na mocy decyzji nr 44/MON z 12 maja 1994 minister Obrony Narodowej przekazał 21 BSP tradycje jednostek górskich:

Symbolika podhalańska

edytuj

Znakiem rozpoznawczym 21 BSP jest szarotka umieszczona na; sztandarach brygady, na patkach peleryn mundurów, na kapeluszach oraz na beretach. Na prawym rękawie munduru noszone są okrągłe odznaki rozpoznawcze z białą szarotką na dziewięciu różnych kolorach oznaczające poszczególne pododdziały brygady.

Tradycyjny galowy mundur podhalański charakteryzuje się obecnie kapeluszem oraz peleryną nawiązującą do górskiego folkloru. Z tradycji Podhala wywodzi się ozdabianie nakryć głowy piórami drapieżnych ptaków przypiętymi odznakami, których motyw stanowiła do 1945 gałązka jedliny wpleciona do swastyki. Obecnie jest to szarotka podhalańska. Efektowną częścią munduru strzelców podhalańskich jest również kapelusz, który do Wojska Polskiego wprowadził gen. Andrzej Galica. Ozdobą kapelusza jest orle pióro, którego długość nie powinna przekroczyć 40 cm. Elementem tradycyjnego folkloru jest również peleryna podhalańska, wzorowana na góralskiej guni. Pierwsze peleryny wprowadzono do jednostek podhalańskich w roku 1923. Decyzją Nr 244/MON z 23 czerwca 2015 roku w brygadzie wprowadzono Wojskową Odznakę Górską 21. Brygady Strzelców Podhalańskich[3].

Święto 21 Brygady Strzelców Podhalańskich: 26 maja. Patron 21 Brygady Strzelców Podhalańskich – gen. bryg. Mieczysław Ludwik Boruta-Spiechowicz. Decyzją nr 16/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 31 stycznia 2012 roku wprowadzono proporczyki na beret 21. Brygady Strzelców Podhalańskich[4].

Struktura organizacyjna

edytuj

Struktura przed reorganizacją brygady 15 lutego 2011 roku:

Obecna struktura organizacyjna brygady:

Uzbrojenie

edytuj

Na uzbrojeniu brygady znajdują się: bojowe wozy piechoty BWP-1, pojazdy rozpoznawcze BRDM-2, moździerze samobieżne M120 RAK, samobieżne armato-haubice AHS Krab oraz samobieżne przeciwlotnicze zestawy rakietowe SPZR Poprad. Moździerze M-98

Wyszkolenie

edytuj

Żołnierze 21 BSP szkolili się w Norwegii w okolicach koła podbiegunowego, w Alpach francuskich, na poligonach w Niemczech, Austrii, Szwajcarii, Włoszech, Słowacji, Ukrainie, Uzbekistanie oraz w Wielkiej Brytanii. Głównymi ośrodkami szkoleniowymi wspinaczki wysokogórskiej i narciarskiej podhalańczyków są Trzcianiec, Rabe, Bystre, Kiry oraz Zakopane. Szkolenie taktyczne odbywa się na poligonach w Nowej Dębie, Wędrzynie, Lipie, Trzciańcu i Wicku Morskim. Najważniejsze ćwiczenia odbyte w składzie międzynarodowym to „Join Winter”, „Strong Resolve”, „Cossack Steppe” oraz „Maple Arch” na Litwie[7].

Strzelcy podhalańscy

edytuj

Dowódcy brygady:

Przypisy

edytuj
  1. Polska Zbrojna. Nr 25 (596) 22 czerwca 2008. [w:] Rzeszowskie szarotki. str. 34
  2. 21 Brygada Strzelców Podhalańskich - 18 Dywizja Zmechanizowana [online], 21bsp.wp.mil.pl [dostęp 2019-10-15].
  3. Dziennik Urzędowy Ministra Obrony Narodowej. [dostęp 2016-12-30]. (pol.).
  4. Dziennik Urzędowy MON poz. 20. [dostęp 2018-11-29]. (pol.).
  5. Nieustannie trwa formowanie Żelaznej Dywizji [online], defence24.pl [dostęp 2022-05-16] (pol.).
  6. Będzie batalion Podhalańczyków w Małopolsce. Nowe koszary [online], defence24.pl [dostęp 2022-05-16] (pol.).
  7. Polska Zbrojna. Nr 25 (596) 22 czerwca 2008. [w:] Rzeszowskie szarotki. str. 34-35
  8. :: :: Aktualności ::<!–– Tytuł wygenerowany przez bota ––> [online], 21bsp.wp.mil.pl [dostęp 2019-04-09] [zarchiwizowane z adresu 2016-12-27] (pol.).
  9. 21 Brygada Strzelców Podhalańskich – Pułkownik Lewandowski nowym dowódcą podhalańczyków [online], 21bsp.wp.mil.pl [dostęp 2019-03-31].
  10. Biuro Bezpieczeństwa Narodowego, Obchody Święta Wojska Polskiego. Awanse generalskie [online], Biuro Bezpieczeństwa Narodowego [dostęp 2023-08-15] (pol.).

Bibliografia

edytuj
  • „85 lat garnizonu WP w Przemyślu”, wyd. Przemyśl 2003

Linki zewnętrzne

edytuj