Wikipedia

25 złotych polskich (1817–1819)

25 złotych polskich (1817–1819) – moneta dwudziestopięciozłotowa Królestwa Kongresowego okresu autonomii, zwana również pojedynczym złotym królewskim[1], wprowadzona ukazem cara Aleksandra I z 1 grudnia 1815 r., bita w złocie w latach 1817–1819, według systemu monetarnego opartego na grzywnie kolońskiej[2]. Moneta nie posiadała otoku i dlatego została zastąpiona dwudziestopięciozłotówką (1822–1825), z otokiem[1][3]. Wycofano ją z obiegu 1 maja 1847 r.[4]

25 złotych polskich (1817–1819)
Dane podstawowe
Emitent

Królestwo Kongresowe

Nominał

25 złotych

Rocznik

1817, 1818, 1819

Emisja
Mennica

Warszawa

Nakład

237 009 sztuk

Data emisji

1 grudnia 1815

Data wycofania

1 maja 1847

Opis fizyczny
Masa

4,9051 g

Średnica

19 mm

Materiał

złoto Au916

Rant

skośnie ząbkowany

Stempel

zwykły

Uwagi

moneta obiegowa moneta bez otoku

Awers edytuj

Na tej stronie umieszczono prawe popiersie cara Aleksandra I, dookoła otokowo napis[3]:

ALEXANDER I CESARZ SA.W.ROS.KRÓL POLSKI *

Rewers edytuj

Na tej stronie umieszczono średni herb Królestwa Kongresowego, tzn. orła rosyjsko-polskiego – dwugłowy orzeł z trzema koronami, dużą pośrodku i dwiema małymi na głowach orła, w prawej łapie trzyma miecz i berło, w lewej jabłko królewskie, na piersi, na tle gronostajowego płaszcza, tarcza herbowa z polskim orłem[5]. Po obu stronach dużej korony rok bicia: 1817, 1818 lub 1819. Na dole, po obu stronach ogona orła, znajduje się znak intendenta mennicy w Warszawie – I.B. (Jakuba Benika), dookoła otokowo napis[3]:

25.ZŁOT• POLSKI•. 52 Z GR•CZ•KOL•

Opis edytuj

Monetę bito w mennicy w Warszawie, w złocie próby 916, na krążku o średnicy 19 mm, masie 4,9051 grama, z rantem skośnie ząbkowanym, bez otoku[3][1]. Według sprawozdań mennicy w latach 1817–1819 w obieg wypuszczono 237 009 sztuk[6].

Stopień rzadkości poszczególnych roczników przedstawiono w tabeli:

Rocznik Stopień rzadkości Szacowana liczba egzemplarzy Zdjęcie
25 złotych polskich 1817 R2[7] 3001–15 000   
25 złotych polskich 1818 R2[8] 3001–15 000   
25 złotych polskich 1819 R2[9] 3001–15 000   

Moneta była bita w latach panowania Aleksandra I, więc w numizmatyce rosyjskiej zaliczana jest do kategorii monet tego cara[10].

W niektórych opracowaniach wymieniana jest moneta 25 złotych polskich z otokiem z rocznika 1818 r[11]. Jednocześnie w tych samych źródłach wyrażane są wątpliwości co do odpowiedniej kategoryzacji wszystkich monet (3-, 5 groszy polskich oraz 1-, 2-, 25 złotych polskich) z otokiem i z umieszczoną datą roczną 1818[12].


Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c Władysław Terlecki, Mennica Warszawska 1765-1965, Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1970, s. 272.
  2. ↑ Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 5-8.
  3. ↑ a b c d Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 88-99.
  4. ↑ Elżbieta Korczyńska, Borys Paszkiewicz, Mennictwo XIX i XX w., Kraków: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Oddział w Krakowie, 1989, s. 365.
  5. ↑ Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 6,13.
  6. ↑ Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 43.
  7. ↑ Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-04].
  8. ↑ Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-04].
  9. ↑ Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-04].
  10. ↑ Vladimir Bitkin, Composite Catalog of Russian Coins, Kiev 2003, s. 788.
  11. ↑ Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 17, 47.
  12. ↑ Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 18.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=25_złotych_polskich_(1817–1819)&oldid=71660034”