29 Brygada Zmechanizowana

29 Szczecińska Brygada Zmechanizowana im. Króla Stefana Batorego (29 BZ) – dawny związek taktyczny wojsk zmechanizowanych Sił Zbrojnych RP.

29 Brygada Zmechanizowana

Odznaka 29 Brygady Zmechanizowanej
Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1 czerwca 1995
Rozformowanie	1 stycznia 1998
Nazwa wyróżniająca	Szczecińska
Patron	Stefan Batory
Tradycje
Święto	6 czerwca
Nadanie sztandaru	23 czerwca 1996
Rodowód	41 Pułk Piechoty 41 Pułk Zmechanizowany
Dowódcy
Pierwszy	ppłk dypl. Mirosław Szyłkowski
Organizacja
Numer	JW 1752
Dyslokacja	Szczecin
Rodzaj wojsk	Wojska lądowe
Podległość	12 Dywizja Zmechanizowana

Medal pamiątkowy

Awers

Rewers

Tablica pamiątkowa

Koszary

Sztab brygady

Brama główna

Batalion dowodzenia

Klub żołnierski

Izba chorych

Batalion czołgów

Kasyno

1 batalion

Formowanie i zmiany organizacyjne

Brygada została sformowana w czerwcu 1995 na bazie rozformowywanego 41 pułku zmechanizowanego. Stacjonowała w Szczecinie przy ulicy Łukasińskiego. Była jednostką o niskich stanach osobowych. Jej trzon stanowili żołnierze rezerwy. Przedmiotem szkolenia w brygadzie było przede wszystkim doskonalenie rezerw osobowych znajdujących się na przydziałach mobilizacyjnych w poszczególnych pododdziałach. W swoim składzie posiadała też kompanię zmechanizowaną (1/1bz) szkolącą nowo wcielonych żołnierzy dla potrzeb misji pokojowych realizowanych w ramach ONZ.

W wyniku kolejnych zmian restrukturyzacyjnych w Wojsku Polskim brygadę rozformowano. Ostatecznie brygada przestała istnieć 1 stycznia 1998 roku. Sztandar przekazany został do Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie.

W koszarach brygady rozlokowano sztab Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego.

Brygada stanowiła oddział gospodarczy dla 2 pułku artylerii i wielu mniejszych jednostek garnizonu Szczecin.

Struktura organizacyjna

• dowództwo i sztab
• batalion dowodzenia – mjr Zdzisław Włodarczyk
• 1 batalion zmechanizowany – kpt. Robert Konopka
• 2 batalion zmechanizowany – mjr Jerzy Hebda
• 3 batalion zmechanizowany – kpt. Marek Klimczak
• batalion czołgów – kpt. Krzysztof Skowroński
• batalion piechoty zmotoryzowanej – kpt. Tadeusz Dziedzic
• dywizjon artylerii samobieżnej – mjr Wojciech Prądzyński
• dywizjon artylerii przeciwpancernej – mjr Czesław Dębowski
• dywizjon artylerii przeciwlotniczej – mjr Zbigniew Weryk
• kompania rozpoznawcza
• kompania saperów
• kompania zaopatrzenia – kpt. Jeremi Długosz
• kompania remontowa – kpt. Dariusz Stempiński
• kompania medyczna – por. Krzysztof Bojanowski

Uzbrojenie

• bojowe wozy piechoty BWP-1
• czołgi podstawowe T-55
• haubice samobieżne 2S1 Goździk
• armaty przeciwlotnicze ZU-23-2
• wozy rozpoznawcze BRDM-2

Dowództwo brygady

• Dowódca – ppłk dypl. Mirosław Szyłkowski

Zastępcy:

• Szef szkolenia – ppłk dypl. Zbigniew Jarosiewicz
• Szef sztabu – ppłk dypl. Ryszard Witwicki
• Szef logistyki – ppłk mgr Zygmunt Więch

Tradycje

Zgodnie z decyzja nr 24 /MON z 20.03.1996 roku, 3 maja 1996 roku, Brygada przyjęła nazwę wyróżniającą "Szczecińska" i imię króla Stefana Batorego. Przejęła również dziedzictwo i kontynuację tradycji:

• 41 Suwalskiego pułku piechoty Marszałka Józefa Piłsudskiego (1918 – 1944)
• 76 Lidzkiego pułku piechoty im. Ludwika Narbuta (1919 – 1944)
• 81 pułku Strzelców Grodzieńskich im. Króla Stefana Batorego (1918 – 1944)
• 29 pułku artylerii lekkiej (1920 – 1939)
• 41 pułku zmechanizowanego (1945 – 1995)

• 
  41 Suwalski Pułk Piechoty
  (1918 – 1944)
• 
  76 Lidzki Pułk Piechoty
  (1919 – 1944)
• 
  81 Pułk Strzelców Grodzieńskich
  (1918 – 1944)
• 
  29 Pułk Artylerii Lekkiej
  (1920 – 1939)
• 
  41 Pułk Zmechanizowany
  (1945 – 1995)

Symbole brygady

Akt wręczenia sztandaru przez Prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego dowódcy 29 Brygady Zmechanizowaniej ppłk. dypl. Mirosławowi Szyłkowskiemu

Dowództwo brygady w dzień pożegnania ze sztandarem

Sztandar brygady

Strona prawa

Strona lewa

Sztandar

23 czerwca 1996 prezydent RP Aleksander Kwaśniewski, na Wałach Chrobrego w Szczecinie, wręczył dowódcy brygady ppłk. dypl. Mirosławowi Szyłkowskiemu sztandar. Rodzicami chrzestnymi sztandaru byli: Prezes Izby Rzemieślniczej w Szczecinie Pan Piotrkowski i Dyrektor Liceum ogólnokształcącego nr 5 w Szczecinie Pani Zaleska. Sztandar ufundowały zakłady pracy Szczecina i częściowo osoby indywidualne, w tym rodziny kadry zawodowej brygady.

Płat sztandaru to biała tkanina w kształcie kwadratu o wymiarach 75x75 cm, po której obu stronach znajduje się krzyż kawalerski wykonany z tkaniny czerwonej. Jeden bok sztandaru wszyty jest w białą skórę. Boki sztandaru obszyte złotą frędzlą. Na stronie głównej płata, pośrodku krzyża kawalerskiego, znajdują się dwie gałązki wawrzynu, haftowane złotym szychem. Pośrodku wieńca umieszczony wizerunek orła białego z głową zwróconą do drzewca. W rogach płata umieszczone są wieńce z wawrzynu z numerem jednostki – 29.

Na stronie odwrotnej płata, pośrodku krzyża kawalerskiego, znajduje się napis "BÓG HONOR OJCZYZNA" w wieńcu z wawrzynu. W rogach płata umieszczone są wieńce wawrzynu, a w ich polach cztery herby miast związanych z dziedziczonymi przez brygadę tradycjami: Poznania – miejsce sformowania 41 pp, Suwałk – miejsce stacjonowania 41 Suwalskiego pułku piechoty, Szczecina – miejsce stacjonowania 29 BZ oraz Łomży – miejsce walk 29 Dywizji Piechoty w czasie trwania kampanii wrześniowej.

Szczególne znaczenie miał na sztandarze herb Łomży (koziołek). W ten sposób autorzy projektu sztandaru „przemycili” w sposób legalny symbolikę innego polskiego miasta sprzed 1939 roku – Grodna. Grodno – miasto króla Stefana Batorego i duży przedwojenny garnizon wojskowy, w którym stacjonowało większość wojsk 29 Dywizji Piechoty było szczególnie bliskie żołnierzom Brygady.

Odznaka brygady

Odznaka ma kształt krzyża równoramiennego z owalnymi wcięciami między ramionami o srebrzystych krawędziach. W centrum krzyża, na żółtym otoku widniał napis „Brygada Zmechanizowana,” a w centrum liczba „29”. Między ramionami krzyża umieszczone zostały srebrzyste herby miast związanych z historią jednostek, których tradycje kultywowała Brygada

Zarówno odznakę jak i sztandar zaprojektowali oficerowie: ppłk Waldemar Huścia i mjr Paweł Dickert.

Plakietki brygady

• 
  plakietka naramienna
• 
  plakietka na czarny beret
• 
  plakietka na zielony beret

Przekształcenia

41 pułk piechoty (1945−1958) → 41 pułk zmechanizowany (1958−1995) → 29 Brygada Zmechanizowana (1995−1998)

Bibliografia

• Grzegorz Ciechanowski: Tradycje wojskowe związków taktycznych Wojsk Lądowych na Pomorzu Zachodnim. W: Pomorze militarne. Stulecie odrodzenia polski a region. T. IX. Szczecin: Szczecińskie Towarzystwo „Pogranicze”, 2018. ISBN 978-83-89341-98-3.
• Dariusz Faszcza: Z dziejów 12 Szczecińskiej Dywizji Zmechanizowanej. Warszawa: Dom Wydawniczy „Bellona”, 2005. ISBN 83-11-10131-0.
• Kazimierz Kozłowski: Pomorze Zachodnie w latach 1945 – 2010. T. I. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński, 2012. ISBN 978-83-7241-870-8.
• Andrzej Wojtaszak, Kazimierz Kozłowski: Żołnierz polski na Pomorzu Zachodnim X-XX wiek. Materiały z sesji naukowej z 10 listopada 1999 r. Praca zbiorowa. Szczecin: Oddział Edukacji Obywatelskiej, 2001. ISBN 83-86992-76-X.
• Zdzisław Sawicki, Jerzy Waszkiewicz, Adam Wielechowski: Mundur i odznaki Wojska Polskiego: czas przemian. Warszawa: „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08588-9.