2 Dywizja Pancerna SS „Das Reich”
2 Dywizja Pancerna SS "Das Reich" – dywizja Waffen-SS.
| ||
| ||
| Historia | ||
| Państwo |  III Rzesza
| |
| Sformowanie | 1934 | |
| Rozformowanie | 1945 | |
| Dowódcy | ||
| Pierwszy | Gruppenführer Paul Hausser | |
| Ostatni | Standartenführer Karl Kreutz | |
| Działania zbrojne | ||
| II wojna światowa Kampania francuska 1940 Kampania bałkańska 1941 Operacja jelnińska Bitwa o Charków Bitwa na Łuku Kurskim Operacja miuska Ofensywa w Ardenach Operacja Frühlingserwachen | ||
| Organizacja | ||
| Numer | 2 | |
| Rodzaj sił zbrojnych | wojska lądowe | |
| Rodzaj wojsk | wojska pancerne, lądowe | |
| Podległość | Waffen-SS | |
HistoriaEdytuj
Dywizja została utworzona w 1934 jako Die SS-Verfügungstruppe, w 1940 stała się formacją Waffen-SS[1]. Jako dywizja Waffen-SS używała nazw:
- SS-Division Verfügungstruppe
- SS-Division Deutschland
- SS-Division Reich
- SS-Division Das Reich
- SS-Panzergrenadier-Division Das Reich
- 2. SS-Panzer-Division Das Reich[2].
Działania bojoweEdytuj
Dywizja Das Reich brała udział zarówno w ataku na Francję, jak i w inwazji na Bałkany, ale głównie walczyła na froncie wschodnim docierając aż pod Moskwę. Żołnierze z jednostek rozpoznawczych widzieli już dachy budynków w mieście. Zima oraz radziecka kontrofensywa udaremniły niemiecki plan zajęcia Moskwy. W czasie tych walk dywizja poniosła znaczne straty.
Dywizja brała też udział w bitwie pod Jelnią, bitwie pod Sokołowem (jej przeciwnikiem był 1 Czechosłowacki Samodzielny Batalion Polowy)[3], pod Charkowem, bitwie pancernej na Łuku Kurskim[4] oraz kontruderzeniu nad Miusem. W przededniu bitwy pod Kurskiem liczyła 163 czołgi, a więc dwa razy więcej od analogicznych formacji pancernych Wehrmachtu (np. 3 Dywizja Pancerna posiadała wtedy 90 czołgów, a 9 Dywizja Pancerna 83 czołgi). Po walkach na froncie wschodnim dywizja została wycofana do Francji w celu uzupełnienia strat w ludziach i sprzęcie.
Po inwazji aliantów we Francję walczyła w Normandii. Po klęsce we Francji dywizja Das Reich wzięła udział w ofensywie w Ardenach, a potem przerzucona została na Węgry. Na Węgrzech uczestniczyła w nieudanej operacji Wiosenne Przebudzenie skierowanej przeciw Armii Czerwonej. Atak niemiecki został powstrzymany, a 16 marca 1945 armia radziecka przeszła do kontrataku, po którym dywizja Das Reich znalazła się w okrążeniu. Po wyjściu z okrążenia żołnierze "Das Reich" walczyli już tylko o przetrwanie. Pod koniec wojny udało im się przedrzeć na zachód, aby uniknąć rosyjskiej niewoli[5]. Po okrążeniu pod Linzem, w maju 1945 poddali się Amerykanom.[6].
Zbrodnia wojenna w Oradour-sur-GlaneEdytuj
W kwietniu 1944 trafiła do Francji gdzie 10 czerwca popełniła jedną z najgłośniejszych zbrodni Waffen-SS na ludności cywilnej. Żołnierze w miasteczku Oradour-sur-Glane zamordowali 642 osoby, w tym 207 dzieci[7]. Kobiety wraz z dziećmi zostały zamknięte w kościele, który został podpalony. Przez okna żołnierze dywizji Das Reich wrzucali granaty, a do próbujących uciekać strzelali z broni maszynowej[8].
DowódcyEdytuj
- Gruppenführer – Paul Hausser (październik 1939 – październik 1941)
- Brigadeführer – Wilhelm Bittrich (październik 1941 – grudzień 1941)
- Brigadeführer – Matthias Kleinheisterkamp (grudzień 1941 – kwiecień 1942)
- Gruppenführer – Georg Keppler – (kwiecień 1942 – luty 1943)
- Oberführer – Herbert-Ernst Vahl – (luty 1943 – marzec 1943)
- Standartenführer – Kurt Brassack (marzec 1943 – kwiecień 1943)
- Gruppenführer – Walter Krüger (kwiecień 1943 – październik 1943)
- Brigadeführer – Heinz Lammerding (październik 1943 – lipiec 1944)
- Obersturmbannführer – Christian Tychsen (lipiec 1944)
- Oberführer – Otto Baum (lipiec 1944) – październik 1944)
- Brigadeführer – Heinz Lammerding (październik 1944 – styczeń 1945)
- Standartenführer – Karl Kreutz (styczeń 1945 – luty 1945)
- Gruppenführer – Werner Ostendorff (luty 1945 – marzec 1945)
- Standartenführer – Rudolf Lehmann (marzec 1945 – kwiecień 1945)
- Standartenführer – Karl Kreutz (kwiecień 1945 – maj 1945)[9]
PrzypisyEdytuj
- ↑ Bishop 2015 ↓, s. 28–29.
- ↑ Bishop 2015 ↓, s. 29,.
- ↑ Zygmunt Ryniewicz, Leksykon bitew świata. Almapress Warszawa 2008, s.459-460.
- ↑ Bishop 2015 ↓, s. 32,34,35,.
- ↑ Bishop 2015 ↓, s. 42-43.
- ↑ Jędrzejewski, Lalak 1999 ↓, s. 406,.
- ↑ Bishop 2015 ↓, s. 37.
- ↑ Kronika II wojny światowej. Warszawa: Świat Książki, 2004, s. 343. ISBN 83-7311-877-2.
- ↑ Dywizje Waffen SS…..s. 28
BibliografiaEdytuj
- Chris Bishop: Dywizje Waffen-SS 1939-1945. Zbrodnicze formacje. Warszawa: 2015.
- Dariusz Jędrzejewski, Zbigniew Lalak: Niemiecka broń pancerna 1939-1945. Warszawa: 1999, s. 406.