5 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej

5 Kresowy Pułk Artylerii Przeciwlotniczej – oddział przeciwlotniczy Sił Zbrojnych PRL i okresu transformacji ustrojowej. Jednostka Wojskowa 3631

5 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej
Ilustracja
Odznaka pamiątkowa
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1967

Rozformowanie

2002

Nazwa wyróżniająca

Kresowy[1]

Tradycje
Święto

29 lipca

Rodowód

3 daplot (1951-1967)

Dowódcy
Pierwszy

mjr Chmieluk

Ostatni

płk Michał Wałęza

Organizacja
Numer

JW 3631[2]

Dyslokacja

Gubin

Rodzaj wojsk

Wojska obrony przeciwlotniczej

Podległość

5 Kresowa Dywizja Zmechanizowana

"Nowy" sztandar jednostki
Rozlokowanie 5 DPanc w 1989
Rozlokowanie jednostek Dywizji

Formowanie edytuj

Pułk został utworzony w grudniu 1967 roku z przeformowania 3 Dywizjonu Artylerii Przeciwlotniczej 5 Dywizji Pancernej[3]. Stacjonował w Gubinie (kompleks koszarowy Komorów).

23 sierpnia 1995 Prezydent RP Lech Wałęsa nadał pułkowi sztandar ufundowany przez Społeczeństwo Ziemi Gubińskiej[4].

17 września 1995 dowódca Śląskiego Okręgu Wojskowego, generał dywizji Janusz Ornatowski wręczył dowódcy jednostki, podpułkownikowi Edwardowi Nakoniecznemu nowy sztandar[5]. Z dniem 31.12.2001 rozformowano pułk.

Z dniem 23 kwietnia 2002, po rozformowaniu pułku, dziedzictwo tradycji przyjął 5 Kresowy Dywizjon Przeciwlotniczy 69 Pułku Przeciwlotniczego im. gen. dyw. Stefana Grota-Roweckiego z Leszna[6]

Struktura pułku edytuj

Dowództwo i sztab

  • bateria dowodzenia - plutony: rozpoznawczy, łączności, RSWP (RSWP "JAWOR")
  • cztery baterie - po 6 S-60
  • kompania medyczna
  • kompania remontowa
  • kompania zaopatrzenia

Po wejściu do uzbrojenia wyrzutni rakiet plot 9K33 OSA:

  • bateria dowodzenia
  • cztery baterie startowe
  • bateria techniczna
  • kompania remontowa
  • kompania zaopatrzenia

Odznaka pułkowa edytuj

Odznaka w kształcie krzyża maltańskiego, w kolorze ciemnozielonym z żółtymi wypustkami, na tle brązowego Krzyża Monte Cassino. Pośrodku odznaki nałożona okrągła tarcza z brązowym otokiem, pokryta żółtą emalią.

Na tarczę nałożony brązowy żubr. Na ramionach krzyża widnieje cyfra pułkowa i jego inicjały: 5 KR. P.A. PL. Pierwsze odznaki wręczono 15 września 1993 r.

Dowódcy jednostki edytuj

Dowódcy 3 daplot:

  • mjr Józef Janek (był w 1956)[7]

Dowódcy pułku:

  • mjr Chmieluk
  • mjr Dołomisiewicz
  • mjr Kowalewski
  • mjr Dańko
  • ppłk Mirowski
  • ppłk Stobierski
  • ppłk Szczepan Chełchowski
  • mjr Kowalczyk
  • ppłk Leszek Ciesiułka
  • ppłk Marian Wojciechowski (1986-1989)
  • ppłk Józef Magiera
  • ppłk Edward Nakonieczny
  • płk Michał Wałęza

Oficerowie edytuj

Zobacz też edytuj

 
"Smutne koszary" 10 lat po rozwiązaniu jednostki
 
Armata S-60 - podstawowe uzbrojenie pułku lat 80. XX w.
 
PRWB OSA - uzbrojenie pułku w latach 90. XX w
 
Znak na pojazdach pułku
 
Tablica upamiętniająca stacjonowanie pułku w Gubinie

Przypisy edytuj

  1. Decyzja Nr 57/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 16 sierpnia 1993 r. w sprawie przejęcia dziedzictwa tradycji, nadania nazwy wyróżniającej oraz ustanowienia dorocznego Święta 5 Pułku Artylerii Przeciwlotniczej w Gubinie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Rozkazów MON lecz rozesłana do zainteresowanych instytucji i jednostek wojskowych.
  2. Spis zespołów archiwalnych Archiwum Wojskowego w Oleśnicy
  3. Kalendarium Gubina 1945-2009 s. 123
  4. Dziennik Rozkazów MON z 1996 r., poz. 90.
  5. Tomasz Honkisz. Kronika – przegląd wydarzeń. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 1/96. s. 214-221. 
  6. DECYZJA Nr 80/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 27 marca 2002 r.. [dostęp 2011-10-16]. (pol.).
  7. Nalepa 1992 ↓, s. 87.

Bibliografia edytuj

  • Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
  • Edward,Jan Nalepa: Pacyfikacja zbuntowanego miasta. Wojsko Polskie w czerwcu 1956 r. w Poznaniu w świetle dokumentów wojskowych. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1992. ISBN 83-11-07959-5.
  • Paweł Piotrowski: Śląski Okręg Wojskowy: przekształcenia organizacyjne, 1945-1956. Warszawa: Wydawnictwo TRIO: Instytut Pamięci Narodowej, 2003. ISBN 83-88542-53-2.
  • Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Gubińskiej, Gubińskie Towarzystwo Kultury czerwiec 2010 - Kalendarium Gubina 1945-2009 ISBN 978-83-927655-6-1