3 Front Białoruski

3 Front Białoruski (ros. 3-й Белорусский фронт) – związek operacyjno-strategiczny Armii Czerwonej o kompetencjach administracyjnych i operacyjnych na zachodnim terytorium ZSRR, działający podczas wojny z Niemcami w czasie II wojny światowej.

3 Front Białoruski

3-й Белорусский фронт

Historia
Państwo	ZSRR
Sformowanie	1944
Rozformowanie	1945
Tradycje
Rodowód	Front Zachodni
Dowódcy
Pierwszy	generał Iwan Czerniachowski
Ostatni	generał Iwan Bagramian
Działania zbrojne
II wojna światowa Operacja Bagration Operacja wiślańsko-odrzańska
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	wojska lądowe
Podległość	Stawka

Został utworzony 24 (19?) kwietnia 1944, na bazie frontu zachodniego. Rozformowany 9 maja 1945. Na bazie frontu utworzono Baranowicki Okręg Wojskowy ZSRR. Jeden z frontów w walkach z Wehrmachtem w II wojnie światowej.

Przebieg działań

Rozwinął się na linii: Witebsk, Krasnoje, Bajewo przeciw 3 Armii Pancernej Grupy Armii „Środek”. Wojska frontu wzięły udział od 23 czerwca – 31 lipca 1944 razem z 1 Frontem Nadbałtyckim, 1 i 2 Frontami Białoruskimi w operacji Bagration w wyniku której wyzwolił Witebsk i Orszę. Nacierał następnie w kierunku na Mołodeczno, Wilno, Suwałki wziął udział w operacji wileńskiej wychodząc na wschodnią granicę Prus Wschodnich. W styczniu 1945 wraz z 2 Frontem Białoruskim wziął udział w operacjach: kowieńskiej, kłajpedzkiej i wschodniopruskiej. Rozbił grupę Armii Środek na trzy izolowane zgrupowania, które w marcu – kwietniu 1945 zlikwidował (13–16 marca w rejonie Braniewa, 6–9 kwietnia w rejonie Królewca, 13–25 kwietnia na Półwyspie Sambijskim). Zasadnicza część sił przeszła do odwodu Stawki Najwyższego Naczelnego Dowództwa.

Dowództwo Frontu

Dowódcy:

• gen. armii Iwan Czerniachowski (24.04.1944 – 18.02.1945)
• marszałek Aleksandr Wasilewski (20.02.1945 – 26.04.1945)
• gen. Iwan Bagramian (od 26.04.1945 do rozformowania)

Członkowie Rady Wojennej:

• gen. por. Wasilij Makarow (24.04.1944 - 15.08.1945)

Szefowie sztanu:

• gen. por. Aleksandr Pokrowski (24.04.1944 - 23.08.1944)

Struktura organizacyjna

Początkowo front składał się z:

• 5 Armia
• 31 Armia
• 39 Armia
• 11 Gwardyjska Armia
• 5 Gwardyjska Armia Pancerna
• 1 Armia Lotnicza
• 2 Gwardyjski Korpus Pancerny
• 6 Korpus Zmechanizowany

W późniejszym okresie w skład frontu wchodziły:

• 3 Armia
• 21 Armia
• 28 Armia
• 3 Gwardyjski Korpus Armijny – gen. mjr P. Aleksandrow
• 20 Korpus Armijny
• 128 Korpus Strzelecki – gen. mjr Paweł Baticki
• 33 Armia
• 43 Armia
• 48 Armia
• 50 Armia
• 2 Gwardyjska Armia
• 11 Gwardyjska Armia
• 5 Gwardyjska Armia Pancerna
• 3 Armia Lotnicza
• 2 Gwardyjski Korpus Pancerny
• 5 Samodzielny Korpus Artylerii Przełamania – gen. por. art. F. Saliczko i gen. mjr art. L. Aleksiejew

Bibliografia

• Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
• Robert Forczyk: Wojna pancerna na froncie wschodnim 1943-1945. Czerwony walec. Łódź: 2020. ISBN 978-83-7731-255-1.
• Mała Encyklopedia Wojskowa MON 1967.