3 Front Białoruski
3 Front Białoruski (ros. 3-й Белорусский фронт) – związek operacyjno-strategiczny Armii Czerwonej o kompetencjach administracyjnych i operacyjnych na zachodnim terytorium ZSRR, działający podczas wojny z Niemcami w czasie II wojny światowej.
| |||
![]() | |||
Historia | |||
Państwo | ![]() | ||
Sformowanie | 1944 | ||
Rozformowanie | 1945 | ||
Tradycje | |||
Rodowód | Front Zachodni | ||
Dowódcy | |||
Ostatni | generał Iwan Bagramian | ||
Działania zbrojne | |||
II wojna światowa Operacja Bagration Operacja wiślańsko-odrzańska | |||
Organizacja | |||
Rodzaj sił zbrojnych | wojska lądowe | ||
Podległość | Stawka | ||
Skład | 3 Armia 5 Armia 21 Armia 28 Armia 31 Armia 33 Armia 39 Armia 43 Armia 48 Armia 50 Armia 2 Gwardyjska Armia 11 Gwardyjska Armia 5 Gwardyjska Armia Pancerna 1 Armia Lotnicza 3 Armia Lotnicza |
Został utworzony 24 (19 ?) kwietnia 1944, na bazie frontu zachodniego. Rozformowany 9 maja 1945. Na bazie frontu utworzono Baranowicki Okręg Wojskowy ZSRR. Jeden z frontów w walkach z Wehrmachtem w II wojnie światowej.
Przebieg działańEdytuj
Rozwinął się na linii: Witebsk, Krasnoje, Bajewo przeciw 3 Armii Pancernej Grupy Armii „Środek”. Wojska frontu wzięły udział od 23 czerwca – 31 lipca 1944 razem z 1 Frontem Nadbałtyckim, 1 i 2 Frontami Białoruskimi w operacji Bagration w wyniku której wyzwolił Witebsk i Orszę. Nacierał następnie w kierunku na Mołodeczno, Wilno, Suwałki wziął udział w operacji wileńskiej wychodząc na wschodnią granicę Prus Wschodnich. W styczniu 1945 wraz z 2 Frontem Białoruskim wziął udział w operacjach: kowieńskiej, kłajpedzkiej i wschodniopruskiej. Rozbił grupę Armii Środek na trzy izolowane zgrupowania, które w marcu – kwietniu 1945 zlikwidował (13–16 marca w rejonie Braniewa, 6–9 kwietnia w rejonie Królewca, 13–25 kwietnia na Półwyspie Sambijskim. Zasadnicza część sił przeszła do odwodu Stawki Najwyższego Naczelnego Dowództwa.
DowódcyEdytuj
Dowódcy frontu:
- 24 kwietnia 1944 – 18 lutego 1945 – generał płk (od 26 czerwca gen. armii) Iwan Czerniachowski
- 20 lutego – 26 kwietnia 1945 – marszałek Aleksandr Wasilewski
- od 26 kwietnia 1945 do rozformowania Frontu – generał Iwan Bagramian
Komisarz Wasilij Makarow.
SkładEdytuj
Początkowo front składał się z:
- 5 Armia
- 31 Armia
- 39 Armia
- 5 Gwardyjski Korpus Armijny — gen. por. I. Biezugłyj — gen.mjr. N. Iwanow (od 26 lutego 1945)
- 94 Korpus Armijny — gen mjr I. Popow
- 113 Korpus Armijny — gen. mjr N. Oleszew
- 11 Gwardyjska Armia
- 5 Gwardyjska Armia Pancerna
- 1 Armia Lotnicza (miała organizację dywizyjną) — gen. płk lotn. Timofiej Chriukin
- 2 Gwardyjski Korpus Pancerny
- 6 Korpus Zmechanizowany
W późniejszym okresie w skład frontu wchodziły:
- 3 Armia
- 21 Armia
- 28 Armia
- 3 Gwardyjski Korpus Armijny — gen. mjr P. Aleksandrow
- 20 Korpus Armijny — gen. mjr N. Szwariew
- 128 Korpus Strzelecki — gen. mjr Paweł Baticki
- 33 Armia
- 43 Armia
- 48 Armia
- 50 Armia
- 2 Gwardyjska Armia
- 11 Gwardyjska Armia
- 5 Gwardyjska Armia Pancerna
- 3 Armia Lotnicza
- 5 Samodzielny Korpus Artylerii Przełamania — gen. por. art. F. Saliczko — gen. mjr art. L. Aleksiejew
BibliografiaEdytuj
- Bolszaja Sowietskaja Encykłopedija Moskwa 1978,
- Mała Encyklopedia Wojskowa MON 1967,
- Kazimierz Sobczak [red.]: Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975, s. 144.