3 Front Ukraiński

3 Front Ukraiński (ros. 3-й Украинский фронт) – związek operacyjno-strategiczny Armii Czerwonej o kompetencjach administracyjnych i operacyjnych na zachodnim terytorium ZSRR, działający podczas wojny z Niemcami w czasie II wojny światowej.

3 Front Ukraiński

3-й Украинский фронт

Sztandar 3 Frontu Ukraińskiego z Centralnego Muzeum Sił Zbrojnych w Moskwie
Historia
Państwo	ZSRR
Sformowanie	1943
Rozformowanie	1945
Tradycje
Rodowód	Front Południowo-Zachodni
Kontynuacja	Południowa Grupa Wojsk
Dowódcy
Pierwszy	generał armii Rodion Malinowski
Ostatni	gen. armii Fiodor Tołbuchin
Działania zbrojne
II wojna światowa Operacja jasko-kiszyniowska Operacja belgradzka Operacji budapeszteńska Operacja wiedeńska
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	wojska lądowe
Podległość	Stawka
Skład	patrz: struktura organizacyjna

Żołnierze 3 Frontu Ukraińskiego witani 31 sierpnia 1944 w Bukareszcie

Historia

Utworzony został 20 października 1943 z Frontu Południowo-Zachodniego.

Rozwinął się w rejonie Zaporoża. W październiku – listopadzie przeprowadził operację w kierunku na Nikopol. 25 października wyzwolił Dniepropetrowsk i Dnieprodzierżyńsk. W marcu – kwietniu 1944 wojska Frontu brały udział w walkach nad Dnieprem. 10 kwietnia wyzwolił Odessę w ramach operacji krzyworoskiej i odeskiej. 17 kwietnia wyszedł na linię: Tyraspol, Bielajewka, Owidiopol. W sierpniu brał udział w operacji jassko-kiszyniowskiej w ramach której wojska Frontu wkroczyły na terytorium Królestwa Rumunii osiągając linię: Olteniţa, Silistra, Mangalia. We wrześniu wszedł do Carstwa Bułgarii, a później z armią bułgarską i Narodową Armią Wyzwolenia Jugosławii walczył od 28 września do 20 października w operacji belgradzkiej. Od października 1944 – lutego 1945 wojska Frontu brały udział w operacji budapeszteńskiej, wraz z 2 Frontem Ukraińskim, zajmując Węgry i część Austrii. W marcu uczestniczył w operacji balatońskiej razem z 2 Frontem Ukraińskim przeciw związkom taktycznym niemieckiej Grupy Armii Południe. W kwietniu wraz z 2 Frontem Ukraińskim przeprowadził operację wiedeńską przeciw Grupie Armii Południe, w wyniku której zajął Wiedeń 13 kwietnia 1945.

Rozformowany 15 czerwca 1945. Na bazie jego sztabu utworzono dowództwo Południowej Grupy Wojsk Radzieckich.

Dowództwo frontu

Dowódcy:

• generał armii Rodion Malinowski (od października 1943 do 15 maja 1944)
• generał armii Fiodor Tołbuchin (od 16 maja 1944 do czerwca 1945)

Członek Rady Wojennej:

• gen. por. Aleksiej Żełtow

Szef sztabu:

• gen. por. F. Korżeniewicz

Struktura organizacyjna

Początkowo front składał się z:

• 6 Armia
• 12 Armia
• 46 Armia
• 1 Gwardyjska Armia
• 8 Gwardyjska Armia
• 17 Armia Lotnicza

W późniejszym okresie w skład frontu wchodziły:

• 26 Armia
• 27 Armia
• 28 Armia
• 37 Armia
• 57 Armia
• 5 Armia Uderzeniowa
• 4 Gwardyjska Armia
• 9 Gwardyjska Armia
• 6 Gwardyjska Armia Pancerna
• 1 Armia Bułgarska
• 2 Armia Bułgarska
• 4 Armia Bułgarska

Bibliografia

• Mikołaj Plikus (kier.): 50 lat Armii Radzieckiej. Mała kronika. Warszawa: 1968.
• Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.