3 Gwardyjska Armia, (ros. 3-я гвардейская армия) – związek operacyjny Armii Czerwonej z okresu II wojny światowej.

3 Gwardyjska Armia
3-я гвардейская армия
Historia
Państwo

 ZSRR

Sformowanie

1942

Rozformowanie

1945

Działania zbrojne
II wojna światowa
Operacja lwowsko-sandomierska
Operacja wiślańsko-odrzańska
Operacja berlińska
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych

wojska lądowe

Podległość

4 Front Ukraiński
1 Front Ukraiński

Gen. por. Dmitrij Leluszenko, jeden z dowódców 3 Gwardyjskiej Armii.

Historia edytuj

W czasie walk na froncie wschodnim 3 Gwardyjska Armia wchodziła w skład kilku związków operacyjno-strategicznych Armii Czerwonej, w tym 4 Frontu Ukraińskiego[1]. Następnie, będąc w składzie wojsk 1 Frontu Ukraińskiego uczestniczyła w walkach na ziemiach polskich. Dowodzona była przez gen. płk Wasilija Gordowa. Funkcję szefa sztabu pełnił gen. por. Stiepan Lubarskij[2]. Latem 1944 brała udział w walkach pod Annopolem[3], a następnie na przyczółku baranowsko-sandomierskim. Z tego przyczółka 12 stycznia 1945 rozpoczęła natarcie w ramach ofensywy zimowej[4].

Uczestniczyła w walkach o Kielce, które zdobyła 15 stycznia. W rejonie Bytomia Odrzańskiego toczyła boje z oddziałami niemieckimi z 1 Armii Pancernej wchodzącej w skład Grupy Armii Środek. Następnie rozwinęła natarcie w kierunku Zielonej Góry[5]. Będąc nadal w składzie 1 Frontu Ukraińskiego uczestniczyła w operacji berlińskiej zajmując pozycję wyjściową nad Nysą Łużycką[6]. Przy Armii działały 3 samodzielne karne kompanie[7].

Dowództwo armii edytuj

Dowódcy:

Członkowie Rady Wojennej:

  • gen. mjr Iwan Kolesniczenko
  • gen. mjr Afanasiej Łopatienko

Szefowie sztabu:

  • gen. por. Stiepan Lubarskij
  • płk Nikołaj Zielinskij[2]

Struktura organizacyjna edytuj

Skład 16 kwietnia 1945[9]:

Przypisy edytuj

Bibliografia edytuj

  • Karl Bahm: Berlin 1945. Warszawa: 2015. ISBN 978-83-11-13571-0.
  • Władimir Dajnes: Bataliony karne i oddziały zaporowe Armii Czerwonej. Warszawa: 2015.
  • Bolesław Dolata: Wyzwolenie Polski 1944-1945. Warszawa: 1971.
  • Bolesław Dolata, Tadeusz Jurga: Walki zbrojne na ziemiach polskich 1939-1945. Warszawa: 1977.
  • Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: 1975.
  • Donald Sommerville: Kronika II wojny światowej. Kraków: 1992.
  • Robert Zwierzyniecki: Walki na przyczółku sandomierskim w latach 1944–1945. Kraków: 2018.