Wikipedia

4 Szpital Okręgowy

4 Szpital Okręgowy im. gen. dyw. dr. Felicjana Sławoja Składkowskiego – jednostka organizacyjna służby zdrowia Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej.

4 Szpital Okręgowy
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1918

Rozformowanie

1939

Patron

Felicjan Sławoj Składkowski

Dowódcy
Pierwszy

kpt. lek. dr Antoni Stanisław Więckowski

Ostatni

ppłk lek. dr Wiaczesław Michałowski

Działania zbrojne
kampania wrześniowa
Organizacja
Dyslokacja

Łódź

Rodzaj sił zbrojnych

wojsko

Rodzaj wojsk

służba zdrowia

Podległość

Okręg Korpusu Nr IV

Otwarcie 4 Okręgowego Szpitala im. gen. Felicjana Sławoja Składkowskiego w Łodzi - przemawia gen. Stanisław Rouppert; kwiecień 1937
Szpitale Okręgowe WP w 1939

Zadaniem 4 Szpitala Okręgowego było leczenie wojskowych i osób uprawnionych do leczenia wojskowego Okręgu Korpusu nr IV[1]. Szpital dysponował ambulatorium dentystycznym, chirurgicznym, okulistycznym, laryngologicznym oraz przychodnią ogólną dla chorych. Komendant szpitala posiadał uprawnienia dowódcy pułku[2].

Osobny artykuł: Uniwersytecki Szpital Kliniczny nr 2 im. WAM w Łodzi – Centralny Szpital Weteranów.

Historia szpitala edytuj

Minister spraw wojskowych wydał rozkaz nr O.I.Szt.Gen. 7980 Org. Częściowa likwidacja zakładów służby zdrowia, w którym między innymi nakazał dowódcy Okręgu Korpusu Nr IV zredukować z dniem 25 lipca 1924 roku liczbę łóżek w szpitalu do 400[3].

Z dniem 1 lipca 1931 roku minister spraw wojskowych wcielił kadrę 4 batalionu sanitarnego, bez zmiany nazwy i zadań, do 4 Szpitala Okręgowego i jednocześnie zwiększył skład osobowy szpitala o skład osobowy kadry[4].

25 września 1937 roku minister spraw wojskowych generał dywizji Tadeusz Kasprzycki nadał 4 Szpitalowi Okręgowemu nazwę „4 Szpital Okręgowy imienia generała dywizji dra Felicjana Sławoja Składkowskiego”[5].

4 Szpital Okręgowy był jednostką mobilizującą. Komendant szpitala był odpowiedzialny za przygotowanie mobilizacji, a komendant kadry zapasowej za jej przeprowadzenie.

Zgodnie z planem mobilizacyjnym „W” kadra zapasowa 4 Szpitala Okręgowego przed wykonaniem nałożonych na nią zadań mobilizacyjnych sama mobilizowała się w alarmie, w grupie jednostek oznaczonych kolorem żółtym, do etatu wojennego kadry mobilizującej nr 4. Kadra mobilizująca była organizacją przejściową. Po wykonaniu zadań mobilizacyjnych ulegała likwidacji.

Struktura organizacyjna edytuj

Organizacja szpitala w 1923[6]:

  • komendant, kancelaria i komisja gospodarcza,
  • oficer administracji budynków i magazynów,
  • oddziały chorych i pracowni klinicznych: chorób wewnętrznych, zakaźny, chirurgiczny, ginekologiczny, dermatologiczny, oddział neurologiczny, okulistyczny i laryngologiczny;
  • pracownia bakteriologiczna
  • pracownia rentgenowska,
  • prosektorium,
  • ambulatorium dentystyczne,
  • apteka okręgowa,
  • trzy plutony obsługi sanitarnej

Szpital posiadał 600 łóżek.

Kadra szpitala edytuj

Komendanci szpitala[7]
  • kpt. lek. dr Antoni Więckowski (XI 1918 – V 1919 → komendant szpitala polowego nr 402[8])
  • ppłk lek. Bogusław Zadurowicz (V 1919 – 1921[8])
  • płk lek. Józef Manteuffel (1921[9] – IV 1927[a])
  • ppłk / płk lek. dr Józef Gurtzman (V 1927[11] – 31 III 1930 → stan spoczynku[12])
  • płk lek. Antoni Więckowski (VI 1930[13] – VI 1934 → szef sanitarny DOK IV[14])
  • ppłk lek. dr Edward Wertheim (VI 1934[15] – XI 1935 → szef sanitarny DOK IV)
  • ppłk lek. dr Wiaczesław Michałowski (XI 1935 – 1939[16])
Komendanci kadry
  • ppłk lek. Stanisław Ostrowski (1931-1938)
  • mjr lek. Franciszek Goertz (1938-1939)

Obsada personalna i struktura w marcu 1939 roku edytuj

Ostatnia „pokojowa” obsada personalna szpitala[17][b]:

  • komendant szpitala – ppłk dr Wiaczesław Michałowski
  • rezerwa personalna szpitala – ppłk dr Leon Wacław Olszewski
  • starszy ordynator oddziału chirurgicznego – płk dr Michał Dobulewicz
  • ordynator oddziału – ppłk dr Klemens Kazimierz Mielnik
  • starszy ordynator oddziału wewnętrznego – mjr dr Stanisław Lakmunt
  • ordynator oddziału – kpt. dr Józef Sobieszczański
  • starszy ordynator oddziału ocznego – mjr dr Jan Łuc
  • ordynator oddziału – kpt. dr Marian Sikorski
  • starszy ordynator oddziału skórno-wenerycznego – mjr dr Samuel Cemach
  • starszy ordynator oddziału neurologiczno-psychiatrycznego – mjr dr Wacław Jeżewski
  • kierownik pracowni bakteriologiczno-chemicznej – ppłk dr Jan Żurkowski
  • kierownik pracowni rentgenowskiej – mjr dr Teodor Herman Hellwig
  • kierownik apteki – por. mgr Zenon Olszewski
  • pomocnik komendanta ds. gospodarczych – mjr Zbigniew Franciszek Krasuski
  • oficer gospodarczy – kpt. int. Franciszek Brdyś
  • dowódca plutonu gospodarczego – por. piech. Zenon Antoni Szklarski
  • kapelan – kpl. ks. Władysław Mróz
Kadra zapasowa 4 Szpitala Okręgowego
  • komendant kadry – mjr dr Franciszek Rudolf Goertz
  • lekarz kadry – por. lek. Zdzisław Konrad Sutorowski
  • oficer mobilizacyjny – kpt. Walenty Edward Jarmiński
  • oficer ewidencji personalnej – kpt. Henryk Bielski
  • oficer materiałowy – por. mgr Józef Tadeusz Kubiszewski
  • zastępca oficera materiałowego – por. piech. Kazimierz Tercz †1940 Katyń[19]
  • dowódca kompanii szkolnej – kpt adm. (piech.) Tomasz Siwicki
  • dowódca I plutonu – chor. Antoni Dzierżyński

Żołnierze Szpitala – ofiary zbrodni katyńskiej edytuj

Osobne artykuły: zamordowani w Katyniu, zamordowani w Charkowie, zamordowani w Kalininie, zamordowani z Ukraińskiej Listy Katyńskiej (ULK) i zamordowani z Białoruskiej Listy Katyńskiej (BLK).

Biogramy zamordowanych znajdują się na stronie internetowej Muzeum Katyńskiego[20]

Nazwisko i imię stopień zawód miejsce pracy przed mobilizacją zamordowany
Ałaszejew Leon major w st. sp. lekarz doktor Katyń
Brdyś Franciszek[21] kpt. żołnierz zawodowy oficer gospodarczy Katyń
Engel Abrab (Adolf) kpt. w st. sp. lekarz Katyń
Frenkiel Izaak ppor. rez. lekarz praktyka w Łodzi Katyń
Kon Symcha Mordechaj ppor. rez. lekarz Katyń
Margoński Edmund[22] major rez. dr n. med. szpital w Łodzi Katyń
Mogilnicki Tadeusz kpt. rez. lekarz Katyń
Moszczyński Antoni ppor. rez. lekarz Katyń
Pągowski Gustaw[23] ppor. rez. farmaceuta, mgr kier. apteki we Włochach Katyń
Poswolski Jakub ppor. rez. przedsiębiorca Katyń
Rejterowski-Kopyciak Hieronim por. rez. lekarz Katyń
Rosiński Jan ppor. rez. farmaceuta Katyń
Rozenfeld Izaak ppor. rez. lekarza Katyń
Rybus Mieczysław Józef ppor. rez. lekarz Szpital im. I. Mościckiego w Łodzi Katyń
Rzepecki Zygmunt ppor. posp. rusz. lekarz Katyń
Schild Stanisław Wojciech ppor. rez. lekarz Katyń
Siatecki Włodzimierz ppor. rez. prawnik Katyń
Sierszeński Wandalin por. rez. Katyń
Smichowicz Anatol ppor. rez. lekarz Katyń
Siwicki Tomasz[24] kpt. żołnierz zawodowy dowódca kompanii szkolnej Katyń
Stanielewicz Tadeusz ppor. rez. lekarz praktyka w Łodzi Katyń
Strawiński Tadeusz[25] por. rez. lekarz dyr. szpitala powiatowego Katyń
Szeps Józef Jeguda por. rez. lekarz Szpital w Łodzi Katyń
Szwedowski Bolesław ppor. rez. farmaceuta, mgr wł. apteki w Warszawie Katyń
Szydłowski Henryk[26] major rez. lekarz praktyka w Łodzi Katyń
Witold Stanisław Szyszkowski ppor. lek. rez. dr lekarz ord. Szpitala w Tomaszowie Maz. Katyń
Tomaszewski Henryk ppor. rez. farmaceuta, mgr Apteka Klabecka w Bydgoszczy Katyń
Welfe Mieczysław por. rez. lekarz Szpital im. I. Mościckiego w Łodzi Katyń
Weller Jakub ppor. rez. lekarz Ubezpieczalnia Społeczna w Łodzi Katyń
Wittman Kazimierz ppor. rez. lekarz Ubezpieczalnia Społeczna w Warszawie Katyń
Bielski Henryk[27] kpt. żołnierz zawodowy oficer ewidencji personalnej Katyń
Alterman Dawid Izrael kpt. rez. lekarz ginekolog praktyka w Łodzi Charków
Bok Tadeusz Dawid ppor. posp. rusz. dr nauk medycznych praktyka w Milanówku Charków
Bradke Jan Feliks ppor. rez. nauczyciel, mgr gimnazjum w Tomaszowie Maz. Charków
Chmielowski Włodzimierz kpt. rez. Charków
Chwat Jerzy Saul ppor. rez. dr nauk medycznych Charków
Cylke Ireneusz ppor. rez. nauczyciel, mgr gimnazjum w Białymstoku Charków
Czarnożył Marian kpt. rez. lekarz Charków
Czeczot Ignacy Albin kpt. rez. lekarz praktyka w Łodzi Charków
Fiećko Wincenty por. rez. dr nauk medycznych dyr. Szpitala Powiatowego w Płońsku Charków
Geisler Hipolit kpt. rez. lekarz praktyka w Częstochowie Charków
Gołąb Władysław[28] ppor. rez. dr nauk medycznych (e) Charków
Iliński Aleksander por. rez. lekarz praktyka w Warszawie Charków
Jarecki Józef kpt. rez. dr nauk medycznych praktyka w Końskich Charków
Jarmiński Walenty[29] kpt. żołnierz zawodowy oficer mobilizacyjny Charków
Jelenkiewicz Natan por. rez. lekarz praktyka w Łodzi Charków
Jelszański Izaak kpt. rez. lekarz praktyka w Łodzi Charków
Kamocki Hipolit Leon kpt. posp. rusz. farmaceuta, mgr Charków
Kozankiewicz Mieczysław por. rez. farmaceuta, mgr Charków
Krasuski Zbigniew[30] major lekarz żołnierz zawodowy Charków
Lakmunt Stanisław[31] kpt. lekarz żołnierz zawodowy Charków
Ledwoch Andrzej ppor. rez. lekarz praktyka w Szczekocinach Charków
Lipiński Włodzimierz kpt. w st. sp. lekarz Charków
Mariensztein Zdzisław por. rez. lekarz praktyka w Łucku Charków
Masłowski Stanisław por. rez. Bank Polski w Katowicach Charków
Midler Michał por. rez. lekarz Charków
Nadel Ignacy por. rez. lekarz Charków
Orłowski Mieczysław kpt. rez. lekarz Ubezpieczalnia Społeczna w Łodzi Charków
Patora Wojciech kpt. rez. dr nauk medycznych Charków
Petrykat Edwin kpt. rez. dr nauk medycznych praktyka w Częstochowie Charków
Ręczajski Wacław kpt. rez. lekarz praktyka w Warszawie Charków
Schoenberg Leon por. posp. rusz. wł. Fabryki „Promonta” w Bielsku Charków
Sikorski Marian[32] kpt. lekarz żołnierz zawodowy ordynator oddziału ocznego Charków
Słobodian Leon ppor. rez. farmaceuta, mgr praktyka w Końskich Charków
Słupecki-Grot Zygmunt kpt. rez. dr nauk medycznych praktyka w Piotrkowie Tryb. Charków
Stawowczyk Wiktor kpt. rez. dr nauk medycznych Ubezpieczalnia Społeczna w Łodzi Charków
Szamota Tadeusz por. rez. dr nauk medycznych praktyka w Warszawie Charków
Szencenbach Jan por. rez. lekarz praktyka w Krakowie (e) Charków
Wajs Hajman ppor. rez. lekarz praktyka w Łodzi Charków
Ziółkowski Henryk por. rez. farmaceuta, mgr Charków
Geisler Hipolit kpt. rez. lekarz Kalinin

Uwagi edytuj

  1. ↑ Z dniem 1 marca 1927 roku płk. lek. Józefowi Manteuffelowi udzielony został dwumiesięczny urlop z zachowaniem uposażenia, a z dniem 30 kwietnia 1927 roku został przeniesiony w stan spoczynku[10].
  2. ↑ Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[18].

Przypisy edytuj

  1. ↑ Almanach oficerski 1923 ↓, s. 111.
  2. ↑ Almanach oficerski 1923 ↓, s. 105.
  3. ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 30 z 29 lipca 1924 roku, poz. 447.
  4. ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 15 z 30 maja 1931 roku, poz. 183.
  5. ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 12 z 25 września 1937 roku, poz. 154.
  6. ↑ Almanach oficerski 1923 ↓, s. 104.
  7. ↑ Rybińska-Bielecka 2018 ↓, s. 216–219.
  8. ↑ a b Jarno 2001 ↓, s. 48.
  9. ↑ Jarno 2001 ↓, s. 48, 192.
  10. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 5 lutego 1927 roku, s. 40, 44.
  11. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 maja 1927 roku, s. 136.
  12. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 21 stycznia 1930 roku, s. 3.
  13. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 18 czerwca 1930 roku, s. 222.
  14. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 171.
  15. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 172.
  16. ↑ Jarno 2001 ↓, s. 192.
  17. ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 891.
  18. ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.
  19. ↑ Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 746.
  20. ↑ Księgi Cmentarne – biogramy oficerów.
  21. ↑ Księgi Cmentarne – wpis 304.
  22. ↑ Księgi Cmentarne – wpis 2254.
  23. ↑ Księgi Cmentarne – wpis 2773.
  24. ↑ Księgi Cmentarne – wpis 3341.
  25. ↑ Księgi Cmentarne – wpis 3551.
  26. ↑ Księgi Cmentarne – wpis 3720.
  27. ↑ Księgi Cmentarne – wpis 198.
  28. ↑ Księgi Cmentarne – wpis 5240.
  29. ↑ Księgi Cmentarne – wpis 5513.
  30. ↑ Księgi Cmentarne – wpis 5955.
  31. ↑ Księgi Cmentarne – wpis 6112.
  32. ↑ Księgi Cmentarne – wpis 7269.

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=4_Szpital_Okręgowy&oldid=70460705”