5 złotych wzór 1994
5 złotych wzór 1994 – moneta pięciozłotowa bimetaliczna, wprowadzona do obiegu w dniu denominacji z 1 stycznia 1995 r., zarządzeniem z 29 listopada 1994 r[1][2][3][4].
| Dane podstawowe | |
| Emitent | |
|---|---|
| Nominał | |
| Rocznik |
1994, 1996, 2008, 2009, 2010, 2015, 2016, 2017, 2020, 2021, 2022 |
| Emisja | |
| Mennica |
Mennica Państwowa, Mennica Polska S.A. |
| Nakład |
434 212 036 szt. (do 2022 r.) |
| Data emisji |
1 stycznia 1995 |
| Projektant | |
| Opis fizyczny | |
| Masa |
6,54 g |
| Średnica |
24 mm |
| Materiał |
rdzeń brązal (CuAl6Ni2), pierścień miedzionikiel (MN25) |
| Rant |
moletowany nieregularnie |
| Stempel | |
| Uwagi | |
Pięciozłotówka jest bita od 1994 r.
Awers edytuj
W centralnym punkcie, na wewnętrznym rdzeniu umieszczono godło – orła w koronie, pod łapą orła, z prawej strony, znak mennicy – litery M W, dookoła rdzenia otok, na zewnętrznym pierścieniu z zewnętrznym otokiem dookoła napis: „RZECZPOSPOLITA POLSKA”, a na samym dole rok bicia[4].
Rewers edytuj
Na tej stronie znajdują się: centralnie na rdzeniu wypukła cyfra 5 nominału, tło monety z wypukłym karbowaniem – poziomym z prawej strony i pionowym z lewej, w tle duża, płaska cyfra 5, z obu stron nominału wklęsłe gałązki, na samym dole, na pierścieniu zewnętrznym napis: „ZŁOTYCH”[4].
Nakład edytuj
Monetę jest bita w na krążku bimetalicznym o średnicy 24 mm, o wewnętrznym 16-milimetrowym rdzeniu z brązalu (CuAl6Ni2) i zewnętrznym pierścieniu z miedzioniklu MN25, masie 6,54 grama, z rantem moletowanym nieregularnie, według projektu Ewy Tyc-Karpińskiej, w Mennicy Państwowej / Mennicy Polskiej S.A[4]. Do roku 2022 nakłady monety w poszczególnych latach przedstawiały się następująco[3]:
| Lp | Rocznik | Mennica | Znak mennicy | Nakład (sztuk) | Uwagi |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 5 złotych 1994 | Mennica Państwowa | MW | 112 896 033 | istnieją destrukty mennicze stempla odwróconego[5] |
| 2 | 5 złotych 1996 | Mennica Państwowa | MW | 52 940 003 | |
| 3 | 5 złotych 2008 | Mennica Polska S.A. | MW | 5 000 000 | |
| 4 | 5 złotych 2009 | Mennica Polska S.A. | MW | 59 000 000 | |
| 5 | 5 złotych 2010 | Mennica Polska S.A. | MW | 30 000 000 | |
| 6 | 5 złotych 2015 | Mennica Polska S.A. | MW | 38 040 000 | |
| 7 | 5 złotych 2016 | Mennica Polska S.A. | MW | 35 040 000 | |
| 8 | 5 złotych 2017 | Mennica Polska S.A. | MW | 23 220 000 | |
| 9 | 5 złotych 2019 | Mennica Polska S.A. | MW | – | Istnieją kolekcjonerskie bicia tego rocznika w srebrze oraz w złocie[6] |
| 10 | 5 złotych 2020 | Mennica Polska S.A. | MW | 6 436 000 | |
| 11 | 5 złotych 2021 | Mennica Polska S.A. | MW | 39 480 000 | |
| 12 | 5 złotych 2022 | Mennica Polska S.A. | MW | 32 160 000 |
Opis edytuj
W 2005 r. Mennica Polska, z okazji 10 lat w obiegu, wyemitowała zestawy kwadratowych klip okolicznościowych, w skład których wchodził również numizmat przedstawiający w centralnej części po obu stronach rysunki awersu i rewersu pięciozłotówki wzór 1994. Na awersie w miejscu cyfr określających rok bicia umieszczono napis „1995–2005”. Numizmaty te powstały na metalicznych kwadratach 32 × 32 mm w czterech wersjach[7]:
- krążek wewnętrzny w brązalu, część zewnętrzna w miedzioniklu (tak samo jak w przypadku monety wprowadzonej do obiegu) – masa 18,2 grama, nakład 5000 sztuk,
- w miedzi – masa 19,5 grama, nakład 2000 sztuk,
- w srebrze Ag925 – masa 20,81 grama, nakład 1000 sztuk,
- w złocie Au900 – masa 39 gramów, nakład 50 sztuk.
Ponieważ emitentem zestawów okolicznościowych była Mennica Polska a nie Narodowy Bank Polski numizmaty te nie są monetami w dosłownym tego słowa znaczeniu. Mimo to, w niektórych polskich katalogach wymieniane są na równi z monetami obiegowymi[7].
22 maja 2018 r. została wprowadzona przez Narodowy Bank Polski do obiegu, w nakładzie 38 424 000 sztuk, moneta okolicznościowa o nominale 5 złotych z identycznym wzorem awersu jak pięciozłotówka wzór 1994, rokiem emisji 2018 oraz rysunkiem rewersu monety obiegowej uzupełnionym o napis w otoku: „100-LECIE ODZYSKANIA PRZEZ POLSKĘ NIEPODLEGŁOŚCI •2018•”[8].
27 lutego 2019 r. zostały wprowadzone przez Narodowy Bank Polski do sprzedaży (obiegu) wersje rocznika 2019 wybite w srebrze (5000 sztuk) i złocie (1000 sztuk) będące częścią zestawów kolekcjonerskich upamiętniających stulecie wprowadzenia złotego[6].
Wersje próbne edytuj
Istnieje wersja tej monety należąca do serii próbnych w niklu z roku 1994, z wypukłym napisem PRÓBA, wybita w nakładzie 500 sztuk[9].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. drugie, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 340.
- ↑ Narodowy Bank Polski – Internetowy Serwis Informacyjny [online] [dostęp 2017-10-17].
- ↑ a b Narodowy Bank Polski – Internetowy Serwis Informacyjny [online] [dostęp 2017-10-17].
- ↑ a b c d Narodowy Bank Polski – Internetowy Serwis Informacyjny [online] [dostęp 2017-10-17].
- ↑ Destrukt 5 złotych 1994 - ODWROTKA [online], OneBid [dostęp 2022-01-21] (pol.).
- ↑ a b Narodowy Bank Polski – Internetowy Serwis Informacyjny [online], www.nbp.pl [dostęp 2019-03-24] (pol.).
- ↑ a b Janusz Parchimowicz, Katalog monet polskich obiegowych i kolekcjonerskich od 1916, wyd. 17, Szczecin: Nefryt, 2008, s. 164, ISBN 978-83-87355-54-8.
- ↑ Narodowy Bank Polski – Internetowy Serwis Informacyjny [online], www.nbp.pl [dostęp 2019-03-25] (pol.).
- ↑ Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. drugie, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 384.
